Hỏng sau 1 năm sử dụng
Bà Phạm Thị Tuyết Nhung (trú tại thôn Nam Xuân, xã Nam Đà, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông) cho Tiền Phong biết, nhà bà chỉ cách chỗ đốt rác y tế của Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) huyện Krông Nô (nay là Trung tâm Y tế huyện Krông Nô) chỉ 20 mét. Nhiều năm nay, gia đình bà luôn sống trong ô nhiễm không khí, dù đã khiếu nại nhiều nơi, nhưng chưa được xử lý dứt điểm.
“Mỗi lần đốt, mùi và khói xông làm cả nhà đứng ngồi không yên. Khi chúng tôi bức xúc phản ánh, phía bệnh viện chuyển đốt rác vào giữa đêm khuya đến ngày hôm sau mới dừng”, bà Nhung kể.
Bà Phạm Thị Tuyết Nhung chỉ địa điểm ống khói đốt rác của Trung tâm Y tế huyện Krông Nô chỉ cách nhà bà khoảng 20 mét gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng Phía BVĐK huyện Krông Nô xác nhận, phản ánh của bà Nhung là có thật. Đồng thời, có hướng xử lý nâng ống khói cao hơn 20 mét để đẩy mùi hôi tan trong không khí. Nguyên nhân được xác định, lò đốt rác của bệnh viện đã hoạt động hơn 10 năm, nay đã bị xuống cấp và phải sửa chữa tới 4 lần. Để khắc phục tình trạng nói trên, Sở Y tế Đắk Nông đã cung cấp cho bệnh viện hệ thống xử lý chất thải rắn y tế bằng công nghệ hấp ướt và cắt được sản xuất tại Hungary.
Máy xử lý chất thải rắn công nghệ hấp và cắt nhỏ (dấu X) do Hungary sản xuất đặt tại Trung tâm Y tế huyện Krông Nô đã bị hỏng. Tuy nhiên, thiết bị được cho là hiện đại này, mới chỉ đi vào hoạt động gần 1 năm thì hỏng; Lò đốt không thể vận hành xử lý rác thải lây nhiễm vì người dân xung quanh phản ánh, không cho đốt (tại tờ trình số 45, ngày 24/4/2020 của Trung tâm Y tế huyện Krông Nô).
Ống khói của khu đốt rác thải y tế của Trung tâm Y tế huyện Krông Nô sát với nhà bà Nhung cùng nhiều hộ dân khác ở thôn trú tại thôn Nam Xuân, xã Nam Đà “Mùi hôi thối chịu không được, nên Thứ 5 tuần trước (tức ngày 23/4-PV) tôi qua kêu. Người của bệnh viện trả lời nói lò hấp đã bị hư, không đủ chất lượng để xử lý rác nữa. Chúng tôi mong cơ quan thẩm quyền vào cuộc quyết liệt hơn nữa, tuần nào cũng hít khói độc bệnh gì rồi cũng có”, bà Nhung than thở.
Máy tiền tỷ phát huy hiệu quả kém
Ngoài huyện Krông Nô, Sở Y tế bàn giao hệ thống thiết bị xử lý chất thải rắn y tế lây nhiễm bằng công nghệ hấp ướt tích hợp cắt nhỏ chất thải trong cùng khoang xử lý cho BVĐK tỉnh Đắk Nông (cuối năm 2017) với giá gần 4,5 tỷ đồng (sản xuất năm 2017, xuất xứ Hungary) bằng nguồn đầu tư Ngân hàng Thế giới (WB). Máy sử dụng bằng công nghệ hấp ướt tích hợp cắt nhỏ chất thải trong cùng 1 khoang xử lý (trong 1 thiết bị); Chất thải sau khi xử lý được cắt nhỏ, không còn hình dạng ban đầu, không còn mầm bệnh lây nhiễm.
Máy xử lý rác thải y tế tích hợp hấp và cắt sản xuất tại Hungary nhưng chỉ hoạt động 1 chức năng Tuy nhiên, máy này chỉ thực hiện được một chức năng duy nhất là “hấp”, chức năng còn lại phải mua thêm trang thiết bị khác. Cụ thể, tại biên bản nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng (số 08 ngày 29/6/2017), đơn vị trúng thầu cho biết, để máy hoạt động cần Ban quản lý dự án Sở Y tế Đắk Nông hỗ trợ thêm một máy cắt rác; xử lý khắc phục tiếng về ồn và mùi bốc ra từ máy hấp cắt rác; Hoàn tất thủ tục về môi trường về rác thải y tế theo quy định để đưa máy vào hoạt động sớm, an toàn hiệu quả.
Sở Y tế Đắk Nông mua thêm máy cắt do Trung Quốc sản xuất Các huyện khác cũng sử dụng thiết bị sản xuất tại Hungary và không phát huy hiệu quả, UBND tỉnh Đắk Nông tiếp tục “bơm” thêm hơn 45,6 tỷ đồng (trong đó hơn 39,3 tỷ vốn ODA, còn lại của ngân sách tỉnh) cho ngành Y tế mua thêm máy nghiền cắt rác thải y tế xuất xứ tại Trung Quốc. Theo đó, số máy mua thêm bố trí tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh Đắk Nông, Trung tâm Y tế huyện Cư Jút, Đắk Song…
Sở Y tế Đắk Nông vung tiền mua sắm nhiều trang thiết bị y tế nhưng không phát huy hiệu quả Sở Y tế Đắk Nông còn là chủ đầu tư dự án mua sắm hàng loạt thiết bị lỗi thời, lạc hậu tại BVĐK tỉnh Đắk Nông. Điều đáng nói, trước đó đội ngũ y bác sĩ đã đề xuất mua máy một đường, nhưng đến khi tiếp nhận máy cấp một nẻo khiến cho công tác khám chữa bệnh gặp nhiều khó khăn. Cụ thể, mua máy lọc máu liên tục và máy C-ARM.
Trả lời câu hỏi của PV Tiền Phong vì sao các hợp đồng mua máy đã có các tính năng hấp và cắt, nhưng lại phải mua thêm máy cắt nữa, bà Nguyễn Thị Thanh Hương – Giám đốc Sở Y tế Đắk Nông cho biết, bổ sung thêm có lý do. Theo đó, bà Hương đã xin ý kiến, UBND tỉnh Đắk Nông đồng ý. “Lý do vì sao lại bổ sung thêm cái đó (tức máy cắt-PV) để đem lại quyền lợi, lợi ích thêm cho bệnh viện và cho Nhà nước. Mua thêm lại đem lại lợi nhuận, lợi ích hơn” – bà Hương nói.
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Lương Hồng Hà - Phó Chánh Thanh tra phụ trách tỉnh Đắk Nông cho biết đang thanh tra diện rộng về việc quản lý quỹ bảo hiểm xã hội từ giai đoạn 2014 đến nay, theo chỉ đạo của Thanh tra Chính phủ. “Đợt này, Thanh tra Đắk Nông cũng sẽ thanh tra về công tác bảo hiểm, khám chữa bệnh và mua sắm các trang thiết bị y tế”, ông Hà nói.
