- Lần đầu tiên tham gia làm giám khảo cho một gameshow truyền hình, lại ghi hình trong Nam, điều này có gây trở ngại gì không, thưa cô?
Cá nhân tôi không thấy trở ngại nhiều đâu. Tôi cho rằng đã là một diễn viên chuyên nghiệp thì trong bất cứ hoàn cảnh nào cũng phải thích nghi được. Nhưng quan trọng gameshow mà tôi tham gia là một chương trình tốt, có tính chất định hướng thêm nghệ thuật cho khán giả. Tôi vẫn nói với những bạn trẻ rằng diễn viên là những sợi dây đàn mà khi người nhạc sỹ gảy thì phải vang lên đúng nốt, kể cả đôi khi là không đúng với sở trường, môi trường mình hoạt động.
- Những tranh cãi về quan điểm làm nghề giữa nghệ sỹ hai miền Nam - Bắc trở thành đề tài nổi cộm trong thời gian vừa qua. NSND Lan Hương đã được dịp tiếp xúc, làm việc với các nghệ sỹ miền Nam, cá nhân cô nhìn nhận thế nào về vấn đề này?
Trong nghệ thuật, mọi sự so sánh đều là khập khiễng. Cá nhân tôi không thích tranh cãi và trong thời gian qua tôi cũng không theo dõi kỹ các cuộc tranh cãi trên mạng. Mình vẫn giữ sự tôn trọng đối với những người đồng nghiệp cùng làm nghề như mình. Dù có học hay không học, miễn sao họ làm nghề một cách tử tế, nghiêm túc là được.
Tất nhiên, ở đây tôi chỉ đang nói đến những người làm nghề thật sự, luôn tôn trọng khán giả, mang đến những giá trị chân - thiện - mỹ nhất định đến công chúng. Còn một số bạn trẻ dựa vào một vài bộ phim, sản phẩm PR mà đã vỗ ngực thành sao thì tôi xin phép không đề cập đến.
- Nhưng chính trong những cuộc tranh cãi vừa qua, mạng xã hội là nơi được dùng để mang ra mổ xẻ, phán xét nhiều nhất. Tất cả mọi việc, dù lớn hay bé cũng đều được phơi bày với những người được mang danh 'cộng đồng mạng'. Cô nghĩ sao về hiện trạng này?
Thỉnh thoảng, tôi vẫn nói với các bạn xung quanh tôi rằng mạng xã hội hiện nay như một tờ báo lớn và ở đó tất cả mọi người trong chúng ta đều là những nhà báo. Mỗi khi bạn viết một status, một bình luận lên đó thì bạn đã cho thấy phông văn hóa của bản thân mình rồi.
Đã gọi là mạng xã hội thì hiển nhiên ai cũng có quyền được nêu quan điểm của mình. Nhưng cá nhân tôi vẫn thích cách nói làm sao để thuyết phục và mang đến những điều tốt đẹp cho người khác hơn, thay vì những lời bỗ bã, phiến diện mất lòng nhau, đôi khi còn là sự phủ nhận một cách vội vàng. Đời sống có quá nhiều điều mệt mỏi, tại sao ngay cả thứ tiếp cận mỗi ngày mà chúng ta vẫn khiến nó trở nên tiêu cực đi? Tôi nghĩ đó là điều không nên.
Dù đã nghỉ hưu, NSND Lan Hương vẫn luôn có những trăn trở về nền nghệ thuật hiện nay.
- Cùng với sự phán xét lên ngôi, có không ít người xem sự xấu - đẹp là thước đo chuẩn mực để họ dựa vào đó mà đánh giá, nhìn nhận về một con người. Ở vị trí của NSND Lan Hương, cô quan điểm thế nào về sự xấu - đẹp trong xã hội ngày nay?
Rõ ràng cuộc sống hiện nay đã rất phát triển. Mọi người không chỉ "ăn no mặc ấm" như nhu cầu của thế hệ ông bà chúng ta ngày xưa mà đã trở thành một sự thưởng thức, tức là "ăn ngon mặc đẹp". Thật ra quan niệm xấu - đẹp ở đây tùy vào nhìn nhận mỗi người. Một người thế nào gọi là đẹp? Không ai có thể bao quát hết được.
Ví dụ như trong truyện của nhà văn Nam Cao "Làng Vũ Đại ngày ấy": Thị Nở xấu thậm tệ về ngoại hình nhưng dưới ánh trăng mờ tỏ Thị Nở lại thật lộng lẫy, huyền ảo trong ánh nhìn của Chí Phèo. Biết Chí Phèo có vô vàn điểm xấu nhưng Thị Nở vẫn nhìn ra những cái tốt để rung động, để yêu thương.
Hay như gần đây xã hội rộ lên việc thi hành án tử với một kẻ tội phạm. Việc đền tội là xác đáng nhưng cũng đừng làm đau lòng những người thân của kẻ đó đang phải sống trong tủi hổ. Bởi vậy, tôi nghĩ trong cuộc sống hiện tại hãy đừng đánh giá một ai đó bằng vẻ ngoài. Hãy nhìn cho thấu đáo mọi mặt rồi kết luận để mọi việc được khách quan và nhân văn. Cuộc sống hôm nay tôi có cảm giác hình như chúng ta ít khi dám khen nhau, làm đẹp lòng nhau một cách chân thành mà chỉ tìm những điểm yếu để nói xấu, hạ bệ nhau - thật buồn!
Tất nhiên, là con người thì ai cũng mong mình đẹp. Nhưng đẹp không phải chỉ là sự chăm chút về thân hình, gương mặt là đủ, mà còn là sự đòi hỏi về sự hiểu biết, cách ứng xử mỗi người. Tôi vẫn thích câu nói của các cụ ngày xưa: "Cái nết đánh chết cái đẹp", hay "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn". Rõ ràng đến thời điểm hiện tại nó vẫn rất quan trọng đấy thôi.
- Bốn tháng kể từ sau thời điểm bộ phim "Sống chung với mẹ chồng" lên sóng những tập cuối cùng, là người đứng giữa tâm bão của truyền thông và khán giả trong suốt thời gian ấy, đến nay cuộc sống của cô có ít nhiều thay đổi?
(Cười) Bạn nhìn có thấy tôi thay đổi không? Thời gian trước các bạn gặp Lan Hương như thế nào thì giờ vẫn thấy tôi thế ấy thôi. Có chăng là bây giờ ra đường nhiều người nhận ra mình, hay chụp ảnh cùng nên bản thân tôi cũng cần phải nghiêm túc hơn với vẻ bề ngoài của mình. Tôi rất tôn trọng khán giả và cũng muốn được khán giả tôn trọng. Ngày trước, tôi đơn giản lắm, ra đường đôi khi cũng ít trang điểm, chủ yếu để mặt mộc thôi bạn ạ.
Hiện tại tôi vẫn đang sống một cuộc sống bình thường như mọi ngày. Trước đây cứ nghĩ là nghỉ hưu thì mình sẽ về nhà chăm cháu, quanh quẩn làm việc nhà. Nhưng may mắn hiện nay tôi được đến nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người. Tôi nghĩ đấy cũng là một niềm vui nhỏ của mình khi về già.
''Bộ phim thành công tôi khá bất ngờ vì không nghĩ sẽ được đón nhận rộng rãi như thế. Nhưng khi đối diện, tôi vẫn giữ được cho mình sự bình tĩnh'', nữ nghệ sỹ chia sẻ.
- Vai diễn bà Phương là "mùa xuân thứ hai" trong sự nghiệp diễn xuất của NSND Lan Hương. Ở độ tuổi đã nghỉ hưu, các diễn viên ít ai có được may mắn này. Bản thân cô nghĩ thế nào nếu cháu nhận định như thế?
Thường khi đã hoàn thành xong một vai diễn, tôi sẽ quan sát thái độ, phản ứng của mọi người, đặc biệt là khán giả. Tôi cũng không bận tâm mấy đến những lời khen, nhưng đặc biệt những tiếng chê thì tôi luôn trân trọng, bởi nhờ thế mà tôi thấy được mình hạn chế điểm nào để còn cố gắng.
Vả lại, trong suốt sự nghiệp của mình, khi chọn đóng một vai nào đó tôi chưa bao giờ hướng đến giải thưởng hay đặt ra cái gì to tát cả. Sự công nhận hay được quý mến mình đều trân trọng như nhau nhưng rồi đến cuối cùng vẫn phải nhìn đến phía trước.
Tôi kể bạn nghe một chuyện, cách đây gần hai chục năm khi tôi góp mặt trong bộ phim Hương đất. Có lần tôi vào Sài gòn, đi chợ Bến Thành và mọi người đều gọi tôi "Cô Hà ơi! cô Hà" (tên nhân vật của NSND Lan Hương trong phim - PV). Tôi ngạc nhiên bảo: " Ô! Các chị có xem phim à?". Nói như vậy để hiểu rằng mỗi nghệ sỹ chúng tôi luôn có những vai diễn tiêu biểu cho mình ở mỗi giai đoạn, chỉ khác chăng là được chú ý nhiều hay ít hơn đôi chút.
- Khi bộ phim thành công ngoài mong đợi, nhiều người không ngừng đặt ra nghi vấn về mức thu nhập tăng vọt của NSND Lan Hương. Những lời mời gọi từ các đơn vị làm phim, nhãn hàng, event dành cho cô hầu như đếm không xuể. Cô nói gì về điều này?
Vấn đề này đã rất nhiều người quan tâm ngay thời điểm bộ phim thành công. Nhưng tôi muốn các bạn hiểu rằng tài khoản cá nhân của tôi thật ra cũng không có quá nhiều sự thay đổi. Đúng là tôi nhận được nhiều lời mời hơn nhưng tôi là người sống cảm tính, thế nên chỉ những người thân thiết và đáng tin thì tôi mới nhận lời thôi. Có người bạn hỏi tôi chị có thuê người quản lý chưa. Tôi nghĩ rất là buồn cười vì tôi có gì đâu mà quản lý? Bản thân tôi còn chưa quản lý được mình thì cần người quản lý làm gì.
Có rất nhiều trang mạng hiện nay lấy thông tin và hình ảnh của Lan Hương để phục vụ cho nhu cầu quảng cáo của họ. Tôi cũng vào bình luận rất nhẹ nhàng mong muốn họ xóa đi, chỉ vậy thôi. Có người nghe, có người không nghe thì mình vẫn phải chấp nhận. Chế tài ở nước ta về vấn đề này vẫn còn khá lỏng lẻo. Hơn nữa, mình cũng đâu có thời gian để mà nặng đầu óc vào những chuyện như vậy.
Ở tuổi 57, NSND Lan Hương trẻ trung và viên mãn với cuộc sống gia đình êm ấm bên NSƯT Đỗ Kỷ và các con cháu.
- "Mỗi người có một cách lý giải về hạnh phúc khác nhau, nhưng hãy luôn ghi nhớ: đủ là hạnh phúc." - Câu nói này, ngay tại thời điểm này xem ra hợp với NSND Lan Hương hơn bất kì ai?
Tôi thích câu này của bạn. Tôi vẫn luôn bằng lòng với cuộc sống của mình. Ngay thời điểm tôi được mọi người quan tâm, có nhiều bài báo viết và ca ngợi về cuộc tình hạnh phúc mấy mươi năm giữa tôi và chồng. Thật ra cả tôi và anh ấy chưa bao giờ muốn chia sẻ những gì thuộc về cá nhân với mọi người. Những gì đã là góc riêng thì tôi vẫn muốn giữ lại cho bản thân mình.
Mỗi ngày trôi qua chúng tôi vẫn đều quý mến, trân trọng nhau. Cuộc sống trong hôn nhân là điều không dễ. Lấy nhau dễ, nhưng để ở được với nhau, xem nhau như những người bạn thì thật không đơn giản. Chúng tôi vẫn đang học từ ông bà, bố mẹ để xây dựng cuộc sống của mình.
- Nhìn lại chặng đường đã qua, có điều gì khiến cô trăn trở?
Tôi chưa bao giờ nhìn lại những gì đã qua. Thời gian trôi đi, tôi đã sống và làm việc hết mình. Nói vui một chút, ngay cả một số vai diễn và bộ phim mình từng đóng trước đây tôi còn không nhớ hết nổi tên. (Cười) Đến hiện tại khi đã nghỉ hưu, tôi vẫn tiếp tục làm việc, luôn nghĩ đến những điều sắp đến trong tương lai. Tôi mong các bạn trẻ, lớp con cháu của tôi sẽ luôn có tình yêu và hạnh phúc trong cuộc sống lẫn công việc nghệ thuật.
Cảm ơn cô về cuộc trò chuyện!