NSND Lan Hương từng từ chối trả lời phỏng vấn khi phóng viên liên hệ để hỏi về ồn ào giữa vợ nghệ sĩ Xuân Bắc và NSND Anh Tú. Tuy nhiên, không lâu sau, chị đổi ý với lý do: “Tôi định không lên tiếng nhưng khi dư luận đặt Anh Tú và Xuân Bắc lên bàn cân cho vị trí Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam thì tôi không thể ngồi im được nữa”.
Vì sao vậy, thưa chị?
Về ồn ào giữa vợ Xuân Bắc và NSND Anh Tú, tôi có đọc nhưng không quan tâm. Lâu nay, chuyện hiểu lầm giữa giảng viên chính của trường và CTV thường xảy ra. Tôi biết giữa Hồng Nhung và Anh Tú có khúc mắc từ 3 tháng trước rồi và tôi nghĩ nó là chuyện bình thường thôi. Anh Tú có mong muốn này mà Hồng Nhung lại có mong muốn kia nên mới ra chuyện. Nhưng mấy ngày nay, dư luận đổ dồn vào bàn tán chuyện Anh Tú có được làm Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam hay không rồi soi đến lí lịch, tuổi tác.
Mặc dù hơn một năm nay tôi tránh trả lời báo chí mọi chuyện, nhưng đến khi câu chuyện liên quan đến Anh Tú quá ồn ào thì tôi nghĩ mình không thể ngồi im được nữa. Vì dù sao, Anh Tú với tôi cũng là một đồng nghiệp, cùng nhau làm việc rất nhiều năm và tôi cũng là người hiểu Anh Tú.
Phải nói thẳng là Anh Tú kĩ tính. Nhưng đó không phải là cái kĩ tính làm khó cho người khác mà kĩ tính đúng luật. Có thể nhiều người không thích lắm vì cái kĩ tính của Anh Tú nhưng Anh Tú không xấu. Bởi Anh Tú muốn cái gì tròn ra tròn, méo ra méo, thẳng ra thẳng. Đó là cá tính của Tú. Tú cũng là người quá đam mê với nghề.
Từ khi tôi biết Anh Tú cho đến giờ, chưa bao giờ tôi thấy Tú đặt nặng vấn đề kinh tế hay vị trí của mình lên trên. Tú lúc nào cũng lấy nghề nghiệp, nghệ thuật làm trọng.
Chị đánh giá thế nào về những ý kiến tranh luận hay bình luận về NSND Anh Tú?
Tôi thấy trên mạng người ta bàn luận Anh Tú chỉ là NSND thôi chứ không phải thạc sĩ nên không thể so với người là thạc sĩ, tôi thấy rất buồn. Bởi vì Tú từng là người học cùng lớp Đạo diễn với tôi thì sau đó tôi có học thạc sĩ còn Tú thì không. Tôi vẫn nhớ, Tú nói: “Tú muốn thực hành chứ không muốn “học gạo””.
Tôi phải nói thẳng có những thạc sĩ không bằng một phần của Anh Tú nếu so về kiến thức. Cái này tôi khẳng định.
Điều thứ hai tôi muốn nhấn mạnh là Tú sinh năm 1962, nếu ai nói Tú sinh năm 1961 là bịa đặt. Chắc chắn Nhà hát Kịch Việt Nam nắm rõ nhất về hồ sơ của Anh Tú. Anh Tú sinh tháng 1/1962.
Nói thật, khi sự việc bị đưa lên bàn cân, tôi quá xót xa. Tôi không phủ nhận chuyện mọi người đang bàn tán. Bởi khi có dư luận tức là có sự việc. Tuy nhiên, công lao của Anh Tú với Nhà hát Kịch Việt Nam không ai có quyền phủ nhận.
Chị có thể chia sẻ rõ hơn về điều này không?
Cách đây 5 năm khi đề án sáp nhập Nhà hát Tuổi trẻ và Nhà hát Kịch Việt Nam không thành công thì Anh Tú bị điều sang Nhà hát Kịch Việt Nam. Nhưng vì công việc và Nhà hát Kịch Việt Nam cũng là cái nôi của nền kịch lớn nên với Tú đó giống như một thử thách. Nhưng tôi biết, Tú rất buồn và chết nửa trái tim.
Khi sang Nhà hát Kịch Việt Nam, Anh Tú cùng với anh Thế Vinh- Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam dựng bao nhiêu vở để lấy lại danh tiếng cho Nhà hát. Tất nhiên, mỗi thời điểm thì danh tiếng của Nhà hát sẽ khác nhau. Ý tôi nói đến công lao mà Anh Tú đã đóng góp cho Nhà hát Kịch Việt Nam.
Trong 5 năm trời lao tâm khổ tứ, mặt nhăn nhúm vì công việc. Tôi còn giật mình khi Anh Tú già đi rất nhiều.
Tuy nhiên, tôi không phủ nhận công lao của Xuân Bắc. Xuân Bắc mới nhận vị trí Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam nhưng đã cùng mọi người làm cho Nhà hát thành công. Nếu để đưa Anh Tú và Xuân Bắc lên bàn cân thì rất khập khiễng.
Theo chị, Anh Tú có xứng đáng với vị trí Nhà hát Kịch Việt Nam?
Quá xứng đáng. Theo tôi, anh Thế Vinh là người hiểu rõ nhất. Bởi anh Vinh là người cùng Tú sang gây dựng Nhà hát Kịch Việt Nam. Vì vậy, trong chuyện này, anh Vinh phải hiểu và nên giải thích cho Bộ Văn hóa hiểu để đừng đặt Anh Tú với Xuân Bắc lên bàn cân nữa. Nếu đặt Anh Tú và Xuân Bắc lên bàn cân thì Anh Tú là người buồn mà bạn bè, khán giả cũng cảm thấy xót xa còn Xuân Bắc sẽ cảm thấy ngại ngùng. Tự nhiên, đưa nhau vào tình thế ngại ngùng.
Từ ồn ào về vị trí mới ở Nhà hát, một tờ báo nhắc lại câu chuyện chị từng phản đối chuyện sáp nhập Nhà hát từ năm 2012 và phát ngôn “"NSND Lê Hùng giống như vị hoàng đế cởi truồng". Thực hư ra sao?
Tôi phải nói lại một lần cho rõ ràng, năm 2012, khi có đề án sáp nhập Nhà hát Kịch Việt Nam và Nhà hát Tuổi Trẻ và người đồng ý để sáp nhập lại là anh Lê Hùng thì tôi rất không vui. Không vui vì anh Hùng từng xuất phát từ Nhà hát Thanh thiếu niên (tiền thân của Nhà hát Tuổi trẻ bây giờ).
Tôi đã đứng lên phản đối. Ai là người muốn sáp nhập Nhà hát cũng được chứ không phải Lê Hùng. Nhà hát Tuổi trẻ có tiền thân là Nhà hát Thanh thiếu niên, từng bị giải tán vì chiến tranh. Cả đội kịch phải ly tán đi về các đoàn khác nhau mà trong đó có Lê Hùng. Đến năm 1978, bà Hà Nhân- Giám đốc cũ của Nhà hát Thanh thiếu niên đứng lên để thành lập lại. Bà Hà Nhân đã “đổ mồ hôi, sôi máu mắt” để biến Nhà hát Thanh thiếu niên có hình hài là Nhà hát Tuổi trẻ bây giờ.
Nếu sáp nhập thì Nhà hát coi như bị xóa sổ lần thứ hai. Lúc ấy tôi rất giận vì tôi không muốn mất Nhà hát và tôi giận hơn khi Lê Hùng là người muốn sáp nhập.
Cách đây 2 ngày, tôi có đọc báo và thấy báo chí có đưa: “Lan Hương nói NSND Lê Hùng giống như vị hoàng đế cởi truồng". Đôi khi cả một câu chuyện dài mà gói gọn như thế khiến người khác hiểu lầm. Lúc đó, tôi có nói với nhà báo rằng: “Anh Hùng thường kể cho chị nghe về hoàng đế cởi truồng, và anh ấy phân tích về ý nghĩa của câu chuyện đấy. Và bây giờ, chị lên án những người vuốt ve một cách không chân thật, một cách không thật lòng thì dễ làm cho anh Lê Hùng, nghệ sĩ bọn chị trở thành hoàng đế cởi truồng”. Tôi nói như thế và không hiểu sao khi viết báo lên lại rút gọn thành: “Lan Hương nói NSND Lê Hùng là hoàng đế cởi truồng”. Ý nghĩa nó khác hẳn nhau. Tôi rất sợ báo mạng là vì thế. Câu chuyện rất lâu rồi nhưng tôi phải giải thích để mọi người hiểu và không xuyên tạc lời mà tôi đã nói.
Trong câu chuyện ồn ào lần này, chị có điều gì muốn nhắn nhủ tới NSND Anh Tú không?
Tôi muốn nói với Anh Tú rằng, tất cả bạn bè, người thân luôn luôn ủng hộ Tú. Còn chuyện giữa Nhung với Tú cũng rất đơn giản thôi. Mỗi người có một mong muốn khác nhau nhưng phải hiểu là Ban giám hiệu là người quyết định mà. Tự nhiên, Nhung làm cho Anh Tú to quá. Nhung nghĩ như thế thì Anh Tú trở thành ông giời mất rồi. Tú không to đến thế đâu. Còn tôi rất quý Nhung và rất quý Bắc.
Chị nghĩ sao khi Hồng Nhung tuyên bố sẽ ly hôn nếu Xuân Bắc làm Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam?
Tôi nghĩ mọi người nên thông cảm vì có thể lúc đó Hồng Nhung chưa suy nghĩ thật thấu đáo. Mình không buồn cười hay chê trách gì câu nói đó cả. Bởi vì đó là lúc Hồng Nhung muốn tỏ rõ mong muốn của mình về một vấn đề khác.
Nhân đây, tôi muốn chuyển lời tới anh Thế Vinh- Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam: “Nếu cứ đưa Anh Tú và Xuân Bắc lên bàn cân, đưa lên Bộ để họ xem xét giữa hai người thì Thạc sĩ, Đạo diễn, NSND Lan Hương sẽ giận anh Thế Vinh. Và không chỉ tôi, nhiều bạn bè thân thiết sẽ giận anh Thế Vinh”.
Cuối cùng, tôi muốn nói: Cuộc sống không tránh được sự ganh đua nhưng đừng để trượt qua chữ "tình".
Cảm ơn chị về cuộc trò chuyện này!