Du khách nào tới đây cũng phải trầm trồ về tài năng của các kiến trúc sư Pháp cách đây 2 thế kỷ, không chỉ về chiếc cổng chào uy nghiêm, lộng lẫy cao 50m này, mà cả về những con đường thẳng tắp đẹp như tranh kia. Cả thế giới phải ngưỡng mộ cái giao lộ nổi tiếng ấy cùng những người đã làm ra chúng.
Không riêng gì Paris, khắp nơi trên thế giới này phàm những con đường nội đô rất thẳng, càng to lại càng thẳng. Nhìn từ trên cao khi máy bay hạ cánh, thấy đô thị ở xứ người ngăn nắp, dọc ngang vuông vức như bàn cờ. Chỉ trừ những đô thị ở vùng cao, địa hình đồi núi ngoằn nghèo, nhấp nhô thì họ đành chịu. Tóm lại, đã là đường do con người xây dựng lên, ai cũng muốn càng thẳng càng tốt, vừa đẹp lại đỡ tốn tiền xây và rút ngắn được thời gian đi lại. Thuộc tính của đường vốn thẳng!
Ở ta đang trong quá trình đô thị hóa nhanh chóng, phố xá được xây mới, mở mang liên tục. Đường Xã Đàn (đoạn Kim Liên – Ô Chợ Dừa dài 550m) ở Hà Nội từng được mệnh danh là “con đường đắt nhất hành tinh” với chi phí 642 tỷ đồng, nay đoạn tiếp theo của nó (Ô Chợ Dừa - Hoàng Cầu dài 500m) vừa phá kỷ lục với tổng mức đầu tư trên 700 tỷ đồng.
Ấy vậy mà cả hai con đường nom đều nhom nhem, nhà siêu mỏng, siêu méo đua nhau mọc nhanh hơn cả tốc độ xây đường. Đặc biệt đoạn Kim Liên – Ô Chợ Dừa có chỗ bị “cong veo” vì nút thắt cổ chai kỳ lạ tồn tại nhiều năm nay. Nghe nói do vướng giải phóng mặt bằng. Nay đến lượt đường Trường Chinh mở rộng chỉ 2km mà vốn khủng lên tới 2.560 tỷ đồng, đang gây xôn xao dư luận vì vốn là một tuyến đường thẳng tắp nay bỗng bị cong sau mở rộng.
Dẫu vì bất cứ lý do gì, những tuyến đường đáng thẳng lại bị bẻ cong đều không đẹp chút nào. Chúng không đẹp trong con mắt các kiến trúc sư đô thị, và không đẹp cả trong mắt mỗi người dân. Đời người ngắn ngủi sẽ trôi qua nhanh chóng, song con đường sẽ còn mãi với hậu thế.
Thủ đô Hà Nội vốn có nhiều tuyến đường đẹp như Phan Đình Phùng, Hoàng Diệu thời xưa hay Nguyễn Chí Thanh thời nay. Chúng ta biết ơn những ai đã thiết kế và thi công nên những con đường ấy, bởi tầm nhìn xa trông rộng, bởi tư duy “thẳng tắp” cùng con đường của họ, bởi họ đã để lại cho hậu thế những địa danh đáng để tự hào.
Trông người mà ngẫm đến ta. Để có một Thủ đô đẹp, mỗi con đường, mỗi góc phố phải có dấu ấn của kiến trúc, của mỹ thuật đích thực. Những con đường bị bẻ cong không thể làm nên một thành phố đẹp!
