Cửa khẩu Hoành Mô, huyện Bình Liêu, nằm ở vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh, tiếp giáp thành phố Phòng Thành (Quảng Tây, Trung Quốc). Những ngày cuối năm, nơi đây rất nhộn nhịp.
Mở cửa từ 7h sáng và đóng cửa lúc 17h chiều, mỗi ngày có hàng trăm xe kéo hai bánh qua lại cửa khẩu, mỗi xe có thể chở được 2 tấn.
Theo quy định, khi vận chuyển hàng hóa qua lại giữa hai nước không được dùng xe container mà phải dùng xe thô sơ. Những xe kéo này được di chuyển theo hàng dọc, theo thứ tự để qua cửa khẩu.
Những chiếc xe kéo hoạt động ở đây đều phải gắn biển số.
Những cửu vạn ở đây phần lớn là người Trung Quốc. Mọi hoạt động bốc xếp hàng hóa đều được nhà chức trách quản lý chặt chẽ.
Chị Chíu Thị Hoa, dân tộc Dao cho biết, theo nghề bốc hàng thuê này được 3 năm. "Cứ sáng ra, ta lại ra cửa khẩu, ai thuê gì làm nấy. Ở nhà đi rẫy không có tiền đâu, đi làm thế này còn được nhiều tiền hơn. Mỗi ngày cũng được 200.000 đồng đấy", chị Hoa nói.
Để theo nghề, cửu vạn phải có sức khỏe thật tốt, còn không khó bám trụ được. Qua cửa khẩu Hoành Mô chủ yếu là hàng đông lạnh và nông sản… Mỗi chuyến hàng trên xe kéo này nặng khoảng 5 tạ cho đến 2 tấn, tùy vào mặt hàng và sức kéo của “cửu vạn”.
Những chuyến hàng nông sản lên đến 2 tấn này cần sự hợp sức của hai người. Một người kéo và người phía sau đẩy.
Do việc vận chuyển hàng hóa phải theo thứ tự nên nhóm cửu vạn này tranh thủ ngồi nghỉ ngơi để chờ đến lượt.
Mỗi khi mưa là đường tràn nối liền Việt Nam - Trung Quốc lại ngập úng, khiến cho việc vận chuyển hàng hóa thêm phần khó khăn.
Trao đổi với PV, đại úy Vũ Văn Lương, Trưởng trạm Biên phòng cửa khẩu Hoành Mô cho biết, tại đây có hàng trăm cửu vạn làm nghề kéo xe hàng, phần lớn là người Trung Quốc. "Tình hình an ninh trật tự ở đây rất tốt. Hiện trung bình mỗi ngày Hoành Mô luôn có trên 50 xe container xuất nhập hàng hoá, ngày cao điểm có thể lên tới hơn 100 xe container", đại úy Lương nói.