Bộ trưởng KH&ĐT: 'Nhiều doanh nghiệp lớn đã bán gần hết tài sản'

Sớm khắc phục bất cập về giá điện

Theo báo cáo của Chính phủ do Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng trình bày, năm 2022, trong bối cảnh khó khăn, thách thức, nước ta đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực, đạt và vượt 13/15 chỉ tiêu đề ra. Liên quan vấn đề giá điện, theo Bộ trưởng, Chính phủ đã khẩn trương nghiên cứu, xác định phương án điều chỉnh giá điện phù hợp, cùng với các giải pháp chính sách vĩ mô khác để hạn chế tác động cộng hưởng của việc điều chỉnh giá điện đến lạm phát, chi phí sản xuất, sinh hoạt của người dân.

Không ít doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, rất cần được sự hỗ trợ kịp thời từ Nhà nước. Ảnh : Như ý.

Đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, 2 chỉ tiêu không đạt đều là các chỉ tiêu quan trọng phản ánh chất lượng tăng trưởng. Ủy ban Kinh tế cũng cho rằng, việc tăng giá điện khiến tăng chi phí đầu vào của các doanh nghiệp sản xuất trong bối cảnh đơn hàng giảm, xuất khẩu giảm. “Chính sách giá điện như hiện nay không khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào máy móc, trang thiết bị ít tiêu hao năng lượng. Đó là lý do mỗi lần tăng giá điện, người dân đều cảm thấy không thoải mái”, Ủy ban Kinh tế nêu, đồng thời đề nghị làm rõ nguyên nhân chính của khoản lỗ hơn 26.000 tỷ đồng năm 2022 của EVN, sớm có giải pháp khắc phục bất cập trong cơ chế giá điện.

Theo ông Thanh, thị trường tiền tệ xuất hiện rủi ro tác động tiêu cực đến an toàn hệ thống. Đầu tháng 10/2022, sự kiện Tập đoàn An Đông và một số lãnh đạo Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị khởi tố điều tra về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, cụ thể là có hành vi gian dối trong việc phát hành, mua bán trái phiếu cùng với các tin đồn trên mạng đã khiến người dân xếp hàng để rút tiền khỏi Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn (SCB) cũng như yêu cầu ngân hàng này mua lại trái phiếu.

“Đã dùng hết những đồng tiền dự trữ”

Thảo luận tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị báo cáo cần đánh giá thực chất biểu đồ tăng trưởng của đất nước. Đầu năm 2023, báo cáo đánh giá là có chuyển biến tích cực trong trái phiếu doanh nghiệp, đầu tư công, khơi thông điểm nghẽn dòng tiền trong nền kinh tế. Tuy nhiên, theo ông Phương, qua khảo sát, làm việc với các đơn vị, dòng tiền vẫn còn bị nghẽn ở đâu đó. Cần xem lại sở hữu chéo, sân sau của ngân hàng, là các doanh nghiệp thân thuộc, kể cả các ngân hàng thương mại, từ đó đánh giá cho đúng.

Phó Chủ tịch Quốc hội cho rằng, doanh nghiệp, người dân đang bị bào mòn, “sức cùng lực kiệt”. “Tôi đi tiếp xúc cử tri, doanh nghiệp nói rất thẳng thắn điều này, người ta đã dùng hết những đồng tiền cuối cùng dự trữ trong 2 năm chống dịch vừa rồi, giờ không còn dư địa gì nữa”, ông Phương nêu.

Trong bối cảnh khó khăn, Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh cho rằng, “bàn tay vô hình” của Nhà nước lúc này rất cần thiết trong dẫn dắt, hỗ trợ, làm bệ đỡ giúp doanh nghiệp khắc phục khó khăn. Theo bà, cần có kịch bản phản ứng chính sách kịp thời để đáp ứng yêu cầu phức tạp, khó lường của thực tiễn; đồng thời phối hợp điều hành linh hoạt chính sách tài khoá, tiền tệ; giải pháp trọng tâm, trọng điểm giúp đỡ doanh nghiệp, người dân tháo gỡ những vướng mắc trong thị trường trái phiếu, bất động sản…

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, doanh nghiệp gặp khó khăn về dòng tiền khi điều hành tín dụng “lúc thả nhanh, lúc siết lại”. “Nhiều doanh nghiệp lớn cho biết, đã bán gần hết tài sản, những gì bán được đã bán. Đây là điều rất đáng lo ngại khi chỉ bán bằng 50% giá thực, còn người mua toàn người nước ngoài. Chúng tôi đã cảnh báo rất nhiều lần về câu chuyện thâu tóm”, ông Dũng nói.

Khó khăn nhất là tình trạng cán bộ sợ trách nhiệm

Tình trạng cán bộ né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, không làm vì sợ sai cũng là vấn đề nhận được sự quan tâm của các đại biểu. Trưởng Ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh đề nghị, cần bổ sung vào báo cáo, làm rõ nơi nào tiến bộ, nơi nào đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm thì phải xử lý. “Tôi cũng mong thời gian tới sẽ xử lý một số trường hợp né tránh, đùn đẩy trong công việc để giải quyết tình trạng cầm chừng, sợ trách nhiệm đang ngày càng phổ biến tại các ngành, địa phương hiện nay, tránh tình trạng chỉ ra chung chung”, bà Thanh nêu.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý rà soát lại các vấn đề, khởi động lại các cơ chế đã có, khắc phục tình trạng né tránh trách nhiệm, sợ sai và không chịu làm. “Việc của mình thì đẩy cho người khác, việc cấp dưới thì đẩy cho cấp trên. Những việc này có phải nguyên nhân chính không, cứ phải nói thẳng ra, tập trung vào khâu yếu này”, ông Huệ nói.

Phát biểu ngay sau đó, ông Dũng cho rằng, vấn đề khó khăn lớn nhất hiện nay là tâm lý của thị trường, niềm tin của xã hội và tình trạng né tránh, sợ trách nhiệm của cán bộ thực thi các cấp. “TPHCM, riêng năm 2022, hỏi Bộ KH&ĐT 584 văn bản, Bộ phải trả lời 604 văn bản. Nhưng các vấn đề đó không quan trọng, điều quan trọng là các nội dung hỏi đều thuộc thẩm quyền của thành phố. Đó mới là điều quan trọng, cho thấy hiện tượng né tránh, đùn đẩy, đá bóng lên trên rồi lại ngồi chờ...”, theo ông Dũng nói.