Chiều 30/10, tại phiên thảo luận về các chương trình mục tiêu quốc gia, Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH Đào Ngọc Dung giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.
Bộ trưởng Dung đánh giá cao kết quả giám sát đã đánh giá khách quan, toàn diện quá trình triển khai ba chương trình mục tiêu quốc gia.
Ông Dung khẳng định, trong quá trình giám sát đã tạo chuyển biến căn bản trong nhận thức và hành động của các cấp, các ngành.
Về Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, khác với nhiệm kỳ trước, nhiệm kỳ này công việc đòi hỏi phải cao hơn, khó hơn vì không chỉ giảm nghèo về thu nhập mà đòi hỏi giảm nghèo đa chiều, cao hơn và toàn diện hơn.
Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH Đào Ngọc Dung. Ảnh Như Ý |
Thời gian vừa qua, bên cạnh những quyết tâm, việc triển khai chương trình gặp không ít khó khăn, thách thức, trong đó nguyên nhân khách quan tác động từ dịch bệnh COVID-19, tình hình thiên tai, lũ bão, sạt lở ảnh hưởng rất nhiều đến việc triển khai chương trình.
Tuy nhiên, với sự nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là các địa phương, sự vươn lên của các hộ nghèo, hộ cận nghèo đã đạt được kết quả rất đáng ghi nhận.
Đối với Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, Bộ trưởng khẳng định, không ai sinh ra và lớn lên lại muốn mình nghèo và không ai không muốn thoát nghèo. Hiện nay, không còn chính sách cho không mà đã chuyển hoàn toàn sang hỗ trợ có điều kiện.
Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng cho biết, việc thực hiện 3 chương trình mục tiêu Quốc gia vẫn còn nhiều khó khăn. Nếu tiếp cận ở góc độ văn hóa, tốc độ đô thị hóa nhanh ở nông thôn làm cho con người cảm thấy những “hồn quê” của người Việt đã dần biến mất, thay vào đó là những khối bê-tông… Theo Bộ trưởng, chúng ta đã và đang xây dựng, hoàn thiện thiết chế văn hóa, tuy nhiên hiện cấp tỉnh mới đạt 80% có thiết chế văn hóa, cấp huyện mới đạt 70%... Do đó trong thời gian tới cần tiếp tục đầu tư hoàn thiện thiết chế văn hóa ở các cấp.
“Thời gian qua có hàng trăm hộ nghèo tự nguyện viết đơn xin thoát nghèo và chủ động nhường quyền lợi hỗ trợ cho người khác và mong muốn chủ động phấn đấu thoát nghèo, đây là điều cần được biểu dương”, ông Dung nói.
Đối với các hộ nghèo không có khả năng lao động, không có khả năng thoát nghèo, Bộ LĐ,TB&XH đang phối hợp với Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ đưa ra các tiêu chí để những người này có cuộc sống tốt hơn hoặc không thấp hơn hộ nghèo.
Về hỗ trợ nhà ở, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, theo Quyết định 90 và Nghị quyết 24 của Quốc hội, phấn đấu trong nhiệm kỳ này xóa được khoảng 100.000 căn hộ dột nát khó khăn của hộ nghèo ở 74 huyện nghèo.
Qua thực tiễn triển khai, Bộ trưởng khẳng định, việc thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững đang triển khai tương đối tốt. Tuy nhiên, Chương trình phát triển kinh tế- xã hội đồng bào dân tộc miền núi còn khó khăn, nhưng cả ba chương trình này đang phải ban hành quá nhiều văn bản, dù không muốn nhưng vẫn phải ban hành vì thực hiện quy định của pháp luật. Hơn nữa, việc phân cấp, phân quyền chưa rõ, dẫn đến tình trạng "dưới chờ trên, trên bảo dưới cứ làm nhưng dưới sợ"…
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Chính phủ đã đề xuất 7 cơ chế chính sách đặc thù, nhưng trước mắt trong Nghị quyết về giám sát, Quốc hội nên cho phép thí điểm trao quyền trọn gói cho cấp huyện được chủ động quyết định điều chỉnh cơ cấu nguồn vốn từ các chương trình và giữa các chương trình với nhau; trong đó mỗi tỉnh chọn một hai huyện làm thí điểm.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan. Ảnh Như Ý |
Nguồn lực nhà nước không thể hỗ trợ được hết
Cùng giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan bày tỏ thống nhất với quan điểm tiếp cận của Đoàn giám sát với liều lượng đánh giá thỏa đáng. Cùng với đó, các ý kiến của các đại biểu Quốc hội với nhiều thông tin bổ ích.
Bộ trưởng cho rằng, đề xuất xem xét lại cơ chế ủy quyền, phân cấp, nhất là về nguồn vốn cho cấp huyện là một giải pháp khả thi. Đồng thời nhấn mạnh trong bối cảnh này, bên cạnh mục tiêu giải ngân cũng phải đảm bảo được tất cả những chỉ tiêu, những mục tiêu đưa ra để có được nông thôn mới phát triển bền vững.
Mặc dù trong Chương trình xây dựng nông thôn mới, nhưng cũng có cơ chế đặc thù cho riêng các vùng miền, điều này có sự chênh lệch giữa các địa phương. Theo ông, qua các ý kiến của các đại biểu đã cho thấy trong cùng 1 vùng miền cũng có những tỉnh vượt lên.
Do đó khi tiếp cận và vận hành chương trình thì vướng mắc nhất sẽ ở những địa phương dưới mức trung bình. Do đó, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết sẽ trình với Ban Chỉ đạo Trung ương trong thời gian tới để tính toán vấn đề này.
Theo Bộ trưởng, những kết quả đạt được hôm nay có thể chậm, chưa đạt được mục tiêu nhưng đó cũng là những cố gắng rất lớn của các địa phương khi mà nguồn lực hỗ trợ từ trung ương giảm gần một nửa nhưng mục tiêu không thay đổi.