Đề xuất nêu trong một văn bản nội bộ và đang được các quan chức cấp cao thảo luận nghiêm túc, trong đó có kiến nghị loại bỏ gần như toàn bộ tài trợ cho các tổ chức quốc tế, bao gồm Liên Hợp Quốc và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Hỗ trợ tài chính cho các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế sẽ bị cắt giảm, cùng với những chương trình trao đổi giáo dục và văn hóa như chương trình Fulbright, một trong những chương trình học bổng danh giá nhất của Mỹ.
 |
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio phát biểu với báo chí nhân dịp tham dự hội nghị ngoại trưởng NATO tại Brussels ngày 3/4. (Ảnh: AP) |
Kế hoạch này là một phần trong nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm siết chặt chi tiêu chính phủ và thu hẹp vai trò của Mỹ trên trường quốc tế.
Ngày 15/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Tammy Bruce nói với báo chí: “Chưa có kế hoạch cuối cùng, ngân sách cuối cùng hay bất kỳ quyết định chính thức nào”.
“Điều đó phụ thuộc vào Nhà Trắng và Tổng thống Mỹ khi họ tiếp tục bàn bạc về kế hoạch ngân sách và sẽ trình lên Quốc hội”, bà Bruce cho biết.
Bà nói thêm rằng Ngoại trưởng Marco Rubio đã “khẳng định cam kết đầy đủ của chúng tôi với NATO, và Tổng thống Mỹ cũng đã làm điều đó”.
Hiệp hội Ngoại giao Mỹ cho rằng đề xuất cắt giảm này “liều lĩnh và nguy hiểm”. Cựu đại sứ Mỹ tại Nga Michael McFaul gọi đây là “món quà khổng lồ cho Trung Quốc”.
New York Times đưa tin, văn bản nội bộ cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ sẽ đề xuất ngân sách 28,4 tỷ USD cho năm tài khóa 2026 (bắt đầu từ ngày 1/10), giảm 26 tỷ USD so với ngân sách năm 2025.
Dù không đề cập nhiều đến viện trợ nhân đạo, New York Times cho biết các chương trình ứng phó với bệnh nhiệt đới, cung cấp vắc-xin cho trẻ em ở các nước đang phát triển và cải thiện sức khỏe bà mẹ trẻ em cũng sẽ bị xóa bỏ.
Washington Post đưa tin theo văn bản này, cho thấy phần còn lại của USAID sẽ bị sáp nhập hoàn toàn vào Bộ Ngoại giao Mỹ.
Chỉ Quốc hội mới có thể phê duyệt những đề xuất cắt giảm như vậy. Các cơ quan chính phủ phải nộp kế hoạch cắt giảm ngân sách cho Nhà Trắng trong tuần này, nhưng Bộ Ngoại giao Mỹ chưa đưa ra bất kỳ thông báo công khai nào.
Chưa rõ Ngoại trưởng Rubio có ủng hộ nội dung trong tài liệu đề ngày 10/4 hay không, nhưng ông sẽ phải phê duyệt bất kỳ kế hoạch cắt giảm nào trước khi trình lên Quốc hội.
Theo Punchbowl News, tài liệu này đề xuất đóng cửa 10 đại sứ quán và 17 lãnh sự quán, bao gồm các phái bộ tại Eritrea, Luxembourg, Nam Sudan và Malta.
Năm lãnh sự quán nằm trong danh sách đóng cửa là ở Pháp, 2 lãnh sự quán ở Đức. Danh sách còn bao gồm các phái bộ tại Scotland và Ý.
Tại Canada, các lãnh sự quán Mỹ ở Montreal và Halifax sẽ bị thu hẹp quy mô để chỉ duy trì “hoạt động ngoại giao ở mức tối thiểu với hỗ trợ hạn chế”.
Các phái bộ ngoại giao Mỹ tại những tổ chức quốc tế như Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) sẽ được sáp nhập với đại sứ quán ở cùng thành phố.
Ngày 15/4, Ngoại trưởng Rubio viết trong bài đăng trên mạng xã hội X, rằng Bộ Ngoại giao đã hủy thêm 139 khoản trợ cấp trị giá 214 triệu USD cho các “chương trình sai định hướng”, như dự án chống phát ngôn hận thù ở Anh.
