Các lãnh đạo EU gọi hành động này là không tặc. Chiếc máy bay dân sự của Ryanair khi bay từ Athens đến Lithuania đã bị chiếc tiêm kích Mig-19 hộ tống và ép chuyển hướng đến Minsk, thủ đô của Belarus, để giới chức nước này bắt giữ nhà báo Roman Protasevich.
Protasevich ôm đầu và run rẩy khi nhận ra chiếc máy bay đang đến Minsk, hãng tin Delfi của Lithuania dẫn lời một hành khách cho biết. Khi bị dẫn đi, Protasevich nói: “Tôi sẽ bị kết án tử hình ở đây”, hành khách kể lại lời của Protasevich.
Nhà báo 26 tuổi này làm việc cho báo mạng NEXTA ở Ba Lan. Năm ngoái, trang tin này đã đăng những thước phim về các cuộc biểu tình phản đối Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko thông qua ứng dụng nhắn tin Telegram, vào thời điểm báo chí nước ngoài rất khó làm điều đó.
Protasevich giờ đang làm việc cho một kênh tin khác trên Telegram là Belamova. Protasevich bị truy nã ở Belarus vì các cáo buộc cực đoan, tổ chức nổi loạn và kích động thù hận xã hội. Protasevich bác bỏ những cáo buộc này.
Dữ liệu từ trang flightradar24.com cho thấy chiếc máy bay bị chuyển hướng chỉ 2 phút trước khi vào không phận Lithuania. Sau 7 giờ đồng hồ ở Minsk, chiếc máy bay cất cánh và cuối cùng đáp xuống Vilnius, nơi Thủ tướng Lithuania Ingrida Simonyte để gặp các hành khách.
Các quan chức châu Âu doạ sẽ có biện pháp trừng phạt mới với Belarus. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gọi việc ép máy bay hạ cánh và bắt bớ là “hành động gây sốc”. Ông yêu cầu thả Protasevich ngay lập tức và cho biết chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden “đang phối hợp chặt chẽ với các đối tác để có phản ứng”.
Lithuania, một quốc gia thành viên của EU, thúc giục EU và NATO hành động.
Bà Ursula von der Leyen, chủ tịch Uỷ ban châu Âu, nói rằng Protasevich phải được thả ngay lập tức và “những người chịu trách nhiệm cho vụ không tặc Ryanair phải bị trừng phạt”. Bà cho biết các lãnh đạo EU sẽ họp ở Brussels trong ngày 24/5 để bàn biện pháp đối phó.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg viết trên Twitter rằng vụ việc này rất nghiêm trọng và nguy hiểm, đòi hỏi một cuộc điều tra quốc tế.
Ngoại trưởng Ireland Simon Coveney viết trên Twitter: “Nếu EU không hành động hay không đưa ra quyết định nào sẽ bị Belarus coi là yếu đuối”. Trụ sở của hãng Ryanair đặt tại Ireland.
Ngoại trưởng Lithuania Gabrielius Landsbergis cho biết ông đã bàn bạc với Trợ lý ngoại trưởng Mỹ Philip Reeker để thúc giục phương Tây hành động mạnh mẽ.
