“Thư nên nói đơn giản: Tôi đã lấy thơ”

“Người đạo văn lại đứng trong một hội nào đó, tổ chức nào đó như Hội Nhà văn Việt Nam hoặc Hội Nhà văn Hà Nội thì ngoài xử lý của pháp luật, còn  phải chịu những hình thức kỷ luật thích đáng khác nữa của tổ chức. Bởi đây là vấn đề nhân cách”. 

Nhà thơ Nguyễn Sĩ Đại

Nhân đây chúng ta nên điểm lại một số vụ việc, tất nhiên chưa thể giải quyết tận gốc nhưng làm được càng sâu thì càng có nhiều kinh nghiệm tốt để ngăn ngừa hạn chế những vi phạm tiếp theo, không chỉ trong văn chương mà cả các lĩnh vực khác nữa. Trong giới khoa học của ta tệ đạo luận văn luận án cũng không hề nhẹ. Báo chí của ta từng đưa tin bà Bộ trưởng Bộ Giáo dục của Đức bị tước bằng tiến sĩ vì đã đạo luận văn tiến sĩ cách đây những 33 năm. 33 năm còn tước nữa là.

Nhà văn Trần Đức Tiến. Ảnh: NVCC

Theo tôi, nếu một trong hai người không làm rõ được việc này – chị Thường Đoan không làm ra nhẽ hoặc chị Huyền Thư không nhận đạo văn thì hai Hội (Hội Nhà văn Việt Nam và Hội Nhà văn Hà Nội) phải vào cuộc. Chuyện đạo văn tai tiếng này có phải chỉ là “trò nghịch dại” của kẻ trẻ người non dạ như ai đó nói không? Tuổi bốn mươi (nếu tôi không lầm) mà còn non dại à? Nói thế là vẫn nói theo kiểu của bậc cha chú, bề trên, coi thường chị Thư, coi thường bạn đọc.

Trước nay có một số vụ đạo văn ở tỉnh lẻ cũng rất rõ ràng, như cách đây mấy năm có một vụ ở Đăk Nông, cô trưởng phòng tạp chí văn nghệ tỉnh đạo truyện ngắn của nhiều người… Nhưng dù sao cũng chỉ ở địa phương. Lần này thì liên quan đến hai đồng chí hội viên Hội Nhà văn Việt Nam hẳn hoi, ít nhiều có tên tuổi. Gọi là vụ điển hình cũng đúng, cách đạo trắng trợn, thuổng nguyên đai nguyên kiện nhiều câu thơ của người ta. Đạo ý tưởng đã dở rồi nhưng còn cãi chày cãi cối được.

“Chuyện đạo văn tai tiếng này có phải chỉ là “trò nghịch dại” của kẻ trẻ người non dạ như ai đó nói không? Tuổi bốn mươi mà còn non dại à? Nói thế là vẫn nói theo kiểu của bậc cha chú, bề trên, coi thường chị Thư, coi thường bạn đọc”.

Nhà văn Trần Đức Tiến

Hình như lâu nay chúng ta chưa “xử” được vụ đạo văn nào một cách nghiêm minh. Đã đến lúc rất cần phải làm được việc đó. Nếu không, chuyện bê bối này còn tiếp tục xảy ra dài dài.

Quay lại câu chuyện trên, trước hết, như đã nói, hai người liên quan trực tiếp, nếu không thì hai Hội, phải khẳng định dứt khoát trước công chúng: Có đạo hay không đạo? Ai đạo của ai? Là người cầm bút, bị khép cho cái tội trộm văn là nặng lắm rồi, thân bại danh liệt chưa biết chừng. Nhưng rõ ràng không còn cách nào khác, nếu chúng ta không muốn thấy thói gian manh, dối trá vẫn sống nhăn và nhởn nhơ ngay trước mắt...

Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Hữu Thỉnh: “Tôi cho rằng Thư đã nghịch dại”

Báo mạng “Một thế giới” hôm kia đưa phỏng vấn Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam Hữu Thỉnh trước khi Phan Huyền Thư xin lỗi Thường Đoan lần hai. Ông Hữu Thỉnh phát biểu: “Thư đã biết lỗi, chủ động xin lỗi thì chúng ta nên tha thứ. Trong văn chương, việc giống nhau ở các tứ thơ, câu thơ cũng xảy ra nhiều. Nhưng“giống nhau” ở đây (Bạch lộ- Buổi sáng?- PV) không phải là copy hoàn toàn mà phát triển thơ từ những ý của bài thơ gốc để có những sáng tạo cho riêng mình. Đó mới đúng là sáng tác... “

Ông Hữu Thỉnh nói tiếp trên Một thế giới: “Tôi luôn coi Thư là thế hệ con cháu, nếu có gặp thì chú vỗ vai động viên, chia sẻ và khuyên nhủ. Điều khuyên nhủ chính là những lời nói khi con cháu của mình làm những việc sai trái, nhưng chưa gây ra hậu quả nghiêm trọng. 

Bản thân tôi cho rằng Thư đã nghịch dại, một trò nghịch dại quá sai lầm ở độ tuổi này và ở vị trí như Thư. Là một người lớn, lớn hơn cả hai nhà thơ nổi tiếng này, tôi chỉ muốn nói: Khi mình là người lớn, mình nên bao dung hơn với trẻ nhỏ. “

Hiện bài “Vụ đạo thơ, tôi coi như Phan Huyền Thư nghịch dại” đã không thể tìm thấy trên báo Một thế giới.