Sửa đổi Luật Đất đai: Đảm bảo lợi ích hợp pháp của từng chủ thể

0:00 / 0:00
0:00
TP - Liên quan dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, phải đánh giá rất kỹ lưỡng, trên tinh thần lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích của cộng đồng, lợi ích của doanh nghiệp, lợi ích của người dân, quyền và lợi ích hợp pháp của từng chủ thể. Do vậy, phải tách bạch giữa quan hệ đất đai mang tính chất công với những quan hệ đất đai mang tính chất tư.

Sáng 22/9, tiếp tục Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Thảo luận tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là nhiệm vụ trọng tâm của công tác xây dựng pháp luật trong nhiệm kỳ này. Kết quả cuối cùng của quá trình xây dựng, thông qua Luật Đất đai là ví dụ sinh động nhất để đánh giá năng lực xây dựng pháp luật của Chính phủ, Quốc hội, các tổ chức, cơ quan hữu quan, đánh giá năng lực thể chế hóa chủ trương của Đảng vào chính sách, pháp luật của Nhà nước.

 Sửa đổi Luật Đất đai: Đảm bảo lợi ích hợp pháp của từng chủ thể ảnh 1

Phải tách bạch giữa quan hệ đất đai mang tính chất công với quan hệ đất đai mang tính chất tư. Ảnh: TTXVN

“Như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói, giàu lên cũng từ đất, nghèo đi cũng từ đất; tranh chấp, khiếu kiện, khiếu nại 60-70% là từ đất đai, mất tình làng nghĩa xóm, anh em trong nhà, thậm chí tham nhũng, tù tội cũng là từ đất đai...”, Chủ tịch Quốc hội nói và đề nghị các cơ quan thấy rõ trách nhiệm của mình, “cố gắng gấp bội” để đáp ứng yêu cầu xây dựng pháp luật.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) dự kiến trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến lần đầu tiên tại Kỳ họp thứ 4 và sẽ được xem xét, thông qua sau ba kỳ họp. Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) thể chế hóa Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị, trong quá trình sửa đổi luật, phải bám sát chủ trương của Đảng trong Nghị quyết 18-NQ/TW, từ chủ trương đó thể chế hóa bằng quy phạm pháp luật, chứ không nhắc lại tinh thần và lời văn của Nghị quyết.

Qua ý kiến thẩm tra sơ bộ, vẫn còn một số chủ trương lớn tiếp tục cần thể chế hóa. Với những vấn đề đặt ra nhưng chưa đủ độ chín, chưa đúng với tinh thần nghị quyết Trung ương, tuyệt đối không đưa vào dự thảo luật, mà chỉ cụ thể hóa những vấn đề đã chín, đã đủ rõ và có quyết sách của Trung ương.

Về vấn đề giá đất và cơ chế tài chính về đất đai, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là vấn đề khó nhất, quy định làm sao để vận hành trong thực tế.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn chỉ ra rằng, hiện có 22 trong tổng số 112 luật có nội dung vướng mắc, chồng chéo với Luật Đất đai hiện hành. Ông Mẫn đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục thể chế hóa đầy đủ Hiến pháp năm 2013 vào dự thảo Luật. Đồng thời tập trung rà soát các nút thắt mâu thuẫn, chồng chéo giữa các quy định của pháp luật.

Về vấn đề phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương để thiết lập công cụ kiểm soát quyền lực, giám sát, xử lý tiêu cực, tham nhũng, lãng phí trong quản lý sử dụng đất, giảm khiếu kiện về đất đai cần quy định rõ hơn.

cân nhắc Đề xuất Nhà nước thu hồi đất dự án đô thị, thương mại

Một trong những điểm mới của dự thảo luật là quy định cụ thể trường hợp thu hồi đất theo tính chất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, trong đó bổ sung dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại.

Dự thảo cũng bổ sung trường hợp thu hồi đất đối với các dự án được trên 80% người có đất thu hồi đồng ý. Qua thẩm tra, Thường trực Ủy ban Kinh tế lưu ý, quy định Nhà nước thu hồi đất với “dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại” sẽ tác động rất lớn đến quyền của người sử dụng đất.

“Các dự án khu đô thị, nhà ở thương mại mang tính chất kinh doanh là chủ yếu, mặc dù sẽ tác động đến phát triển kinh tế - xã hội nói chung nhưng lợi ích trước mắt và trực tiếp sẽ mang lại cho các chủ đầu tư thực hiện dự án. Do đó, việc thu hồi đất phục vụ dự án khu đô thị, nhà ở thương mại là không phù hợp”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh.

Về thu hồi đất, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, quy định 20% chưa đồng ý thì áp dụng cơ chế hành chính để thu hồi đất là không được. Bởi dân sự là dân sự, hành chính là hành chính, quy định như vậy là chung chung, không đúng tinh thần của Hiến pháp và chủ trương của Trung ương.

Đồng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị làm rõ nguyên tắc, tiêu chí của trường hợp thu hồi đất các dự án được trên 80% người dân có đất thu hồi đồng ý, gắn với điều kiện diện tích đất thu hồi.

Khẳng định đây là dự án luật mà cả xã hội đang mong đợi, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp đề nghị, cần luật hoá tối đa, hạn chế các điều khoản giao Chính phủ quy định chi tiết.

“Rà soát kỹ lưỡng các trường hợp thu hồi để chính xác, phù hợp, tránh lạm dụng trong thực tiễn. Cân nhắc việc Nhà nước thu hồi đất đối với dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại, trường hợp này cần áp dụng cơ chế tự thoả thuận giữa người dân và doanh nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 18”, bà Nga nêu.

Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường nói rằng “việc đặt ra con số 80% là không thực tế”. Ông Cường đề nghị nghiên cứu sửa đổi để đảm bảo quy định của luật được khả thi, dễ dàng áp dụng trong thực tế.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị ban soạn thảo cần xem xét để có sự tương xứng giữa 2 chủ thể giữa Nhà nước và công dân.

“Thống nhất nhận thức đất đai thuộc sở hữu toàn dân, do Nhà nước đại diện chủ sở hữu, tuy nhiên cần bổ sung quy định trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức sử dụng đất được Nhà nước giao với tư cách là người sử dụng tài sản công. Đây là tài sản đặc biệt có khả năng sinh lời rất cao, nếu chuyển mục đích sử dụng sang thương mại, dịch vụ, thực tế vừa qua có nhiều nơi, nhiều chỗ sai phạm về vấn đề này”, ông Mẫn lưu ý.

MỚI - NÓNG
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
Nhiều chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2024
TPO - Từ tháng 4/2024, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: sửa đổi, bổ sung một số điều của quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông; không xét danh hiệu “Lao động tiên tiến” với người tuyển dụng dưới 6 tháng; quy định mới về xét danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân", "Thầy thuốc ưu tú"...
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
Công an thông tin về vụ múc đất cao tốc mang đi bán
TPO - Lãnh đạo Công an huyện Krông Pắc (Đắk Lắk) cho biết, việc khởi tố 2 bị can liên quan múc đất công trình cao tốc Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột mang đi bán là hồi chuông cảnh báo. Công an huyện sẽ kiểm tra, xử lý các xe quá khổ, quá tải, nhất là việc múc đất của dự án đổ đi nơi khác không đúng quy định.