Là cây gia vị được nhiều người yêu thích. Rau dấp cá có mùi vị hơi tanh, có tác dụng tiêu ung thũng, lợi tiểu, chống viêm, được coi như một kháng sinh thực vật. Nhân dân dùng rau dấp cá chữa các bệnh chốc đầu ghẻ lở, trĩ, đau răng, sốt rét, đái buốt, trẻ em sốt cao co giật, phụ nữ bị đau vú tắc sữa, rắn cắn, sởi, thủy đậu, ho, viêm họng… Liều dùng: 2 - 12g/ngày (loại khô), 20 - 40g/ngày (loại tươi).
Rau dấp cá được dùng làm thuốc chữa các bệnh:
Đau nhức răng: rau dấp cá 30g, thương nhĩ 20g, kinh giới 20g, vỏ cây gạo 20g. Đổ bát nước, nấu sôi kỹ. Dùng nước thuốc này ngậm nhiều lần trong ngày.
Đái buốt đái dắt: rau dấp cá 20g, lá tre 20g, đinh lăng 20g, mã đề thảo 20g, râu ngô 10g, hương nhu 16g. Cho các vị vào ấm, đổ nước 3 bát nấu sôi 10 phút, chia uống 2 - 3 lần trong ngày.
Bệnh trĩ: rau dấp cá 30g, nhân hạt gấc 2 cái. Cách làm: Nhân hạt gấc sao vàng cùng với rau dấp cá giã nhỏ mịn, đem đắp vào nơi trĩ, băng lại. Nên thực hiện vào buổi tối lúc đi ngủ. Làm như vậy từ 2 - 3 đêm liền cho kết quả tốt.
Trẻ em sốt cao co giật: rau dấp cá 30g, lá hương nhu 30g. Hai thứ rửa sạch giã nhỏ vắt lấy nước cốt cho trẻ uống 1 chén, cơn sốt thuyên giảm ngay.
Chữa viêm đại tràng: dấp cá loại khô 20g, tất bát 20g, cao lương khương 12g, sơn thù 10g, hoài sơn 12g, bạch truật 12g, cam thảo 10g, bạch linh 10g, trần bì 10g, ngũ gia bì 12g. Đổ 1.400ml nước sắc lấy 350ml nước, chia 2 - 3 lần uống trong ngày. Kiêng chất tanh và chất cay nóng.
Bàng quang bị thấp nhiệt gây tiểu buốt tiểu đỏ: rau dấp cá 30g, đinh lăng 20g, huyền sâm 12g, hoàng kì 12g, bạch mao căn 16g, chi tử 10g, hoàng đằng 10g, cát căn 16g, xa tiền 10g, thương nhĩ 16g, rễ bí đỏ 16g. Lần 1: Đổ 1.000ml nước, sắc lấy 200ml. Lần 2: Đổ 800ml nước, sắc lấy 200ml. Chung 2 lần nước lại hâm sôi. Chia 2 - 3 lần uống trong ngày.
Phụ nữ đau vú tắc tia sữa: rau dấp cá 20g, đinh lăng 20g, xương bồ 16g, kim ngân 16g, bồ công anh 16g. Đổ 800ml sắc còn 350ml nước. Chia 2 lần uống trong ngày. Uống khi nước thuốc còn đang nóng.
Lương y Trịnh Văn Sỹ
