Đến dự có GS.TS. Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Bí Thư Thành ủy TPHCM; PGS.TS. Nhà văn Nguyễn Tấn Phát, nguyên Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ GD&ĐT, Giám đốc ĐH Quốc gia TPHCM; PGS.TS Nguyễn Văn Phúc, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT… cùng đại diện lãnh đạo các ban ngành, đơn vị, các trường đại học trên địa bàn TPHCM và các nhân sĩ, trí thức, bạn bè thân hữu của GS.TS. Trần Hồng Quân và gia đình.
Chủ trì buổi lễ là TS Vũ Ngọc Hoàng, nguyên Ủy viên BCH T.Ư Đảng, Phó trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo T.Ư, Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH- CĐ Việt Nam và PGS.TS. Trần Mai Đông, con trai cả của GS.TS. Trần Hồng Quân.
 |
Người thân và đồng nghiệp của GS.TS Trần Hồng Quân chia sẻ về cuốn sách và quá trình công tác của ông |
Theo TS Vũ Ngọc Hoàng, sau khi GS Trần Hồng Quân từ trần, gia đình phối hợp với Hiệp hội các trường ĐH- CĐ Việt Nam tổ chức tổng hợp, biên tập, in ấn để phát hành cuốn hồi ký của ông. Ngoài việc giúp độc giả biết rõ hơn về GS Trần Hồng Quân, cuốn hồi ký còn đem lại nhiều điều hữu ích cho công việc và cuộc sống của mỗi người.
Hồi ký gồm 3 phần chính. Phần 1 - Đã là thuyền phải ra khơi cho ta cái nhìn rõ nét về cuộc đời đầy thăng trầm từ thời thơ ấu ở quê nhà với gia đình, rồi lớn lên đi tập kết ra Bắc. Phần đầu học tập để trở thành một giảng viên ĐH Bách khoa, đi nghiên cứu sinh ở nước ngoài rồi trở về phục vụ, gắn bó gần như trọn đời với sự nghiệp giáo dục và đào tạo nước nhà với những trọng trách khác nhau, nhất là với vị trí "Tư lệnh" ngành trong giai đoạn đất nước bắt đầu công cuộc đổi mới đầy khó khăn thử thách...
 |
Cuốn hồi ký “Đã là thuyền phải ra khơi” của nguyên Bộ trưởng Bộ GD&ĐT GS.TS Trần Hồng Quân |
Phần 2 - Tiếng lòng là những bài thơ, bản nhạc đậm chất trữ tình do chính Giáo sư sáng tác, thể hiện rõ "Tiếng lòng" của một Chính khách, nhà quản lý, nhà khoa học đầy lãng mạn như GS Nguyễn Bá nhận xét: "GS Trần Hồng Quân là một chính khách có tâm hồn thơ ...".
Phần 3 - Những bài nói và viết của GS.TS Trần Hồng Quân với 21 bài viết và các bài phát biểu xuyên suốt cuộc đời hoạt động giáo dục của Giáo sư. Đây là những quan điểm, tầm nhìn, những điều tâm huyết và cả những trăn trở của thầy; thể hiện tầm tư duy cấp tiến, đi trước thời đại của Nhà giáo tài đức. Những nội dung này sẽ còn giá trị lâu dài đối với ngành Giáo dục và đào tạo nói riêng, đất nước nói chung.
Người đổi mới nền giáo dục
Chia sẻ tại buổi ra mắt sách, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh, GS Trần Hồng Quân là một lãnh đạo ngành Giáo dục tài năng, tâm huyết, đức độ, đã có nhiều đóng góp rất quan trọng cho ngành nói riêng, đất nước nói chung. Dù đã đi xa, nhưng những công lao của thầy sẽ luôn được ghi nhớ, những giá trị thầy để lại sẽ mãi còn.
 |
| GS.TS. Trần Hồng Quân trong một lần chia sẻ tại talkshow |
Trong bối cảnh đất nước bắt đầu thực hiện công cuộc đổi mới đầy khó khăn thử thách, GS Trần Hồng Quân đã có nhiều đổi mới để tìm giải pháp cho các điểm nghẽn, tháo gỡ các nút thắt cho lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Từ đó hình thành các quan điểm cơ bản, xuyên suốt cho đổi mới giáo dục như đa dạng hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa giáo dục; giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển; giáo dục đi trước và phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế xã hội; giáo dục phải vừa gắn chặt với yêu cầu phát triển của đất nước, vừa phù hợp với xu thế tiến bộ của thời đại; phát triển giáo dục thường xuyên cho mọi người, xây dựng nền giáo dục mở và học tập suốt đời; Nhà nước và nhân dân cùng làm giáo dục, trong đó Nhà nước đóng vai trò là nòng cốt. Những quan điểm này đến nay vẫn còn nguyên giá trị…
Bên cạnh những đóng góp mang tầm lý luận, GS Trần Hồng Quân còn đề xuất, triển khai nhiều chính sách cụ thể để phát triển hệ thống giáo dục và đào tạo như: Chương trình mục tiêu quốc gia về nghiên cứu khoa học; nhà trường gắn với xã hội và lao động sản xuất; phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú, xây dựng hệ thống trường sư phạm; xây dựng các trường chuẩn cho phổ thông cơ sở vùng khó khăn; xây dựng trường cho vùng bão lụt; xây dựng ký túc xá sinh viên, thí điểm bầu trực tiếp hiệu trưởng trường đại học, phát triển hệ thống trường ngoài công lập…
GS.TS. Trần Hồng Quân sinh năm 1937 trong một gia đình giàu truyền thống Cách mạng trên quê hương miền Tây Nam bộ trung dũng kiên cường. Thân phụ GS Quân là ông Trần Văn Bảy (1911 -1941), là liệt sĩ, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy Hậu Giang; Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Rạch Giá, Cần Thơ, Vĩnh Long.
Quá trình công tác, GS Trần Hồng Quân trải qua nhiều cương vị như Ủy viên dự khuyết BCH T.Ư Đảng khóa 6; Ủy viên BCH T.Ư Đảng khóa 7, 8; Đại biểu Quốc hội khóa 8 và khóa 10; Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa (1976); Thứ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (1982 -1987); Bộ trưởng Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp (1987 – 1990); Bộ trưởng Bộ GD&ĐT (1990- 1997); Phó trưởng Ban Dân vận T.Ư (1998 đến khi về hưu).
Sau khi về hưu, GS Trần Hồng Quân là Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH- CĐ ngoài công lập Việt Nam (2005 -2015); Chủ tịch Hiệp hội các trường ĐH- CĐ Việt Nam (2015 -2021)…
