Northumberland là tàu chiến chứa 70 khẩu pháo được đóng tại Bristol, Anh vào năm 1679 như một phần trong quá trình chuyển đổi hải quân Anh dưới thời Samuel Pepys (người hiện được biết đến nhiều nhất qua những cuốn nhật ký của mình, từ một tổ chức tham nhũng thành một lực lượng chiến đấu đáng gờm).
Con tàu bị đắm trên một bãi cát ngoài khơi bờ biển Kent, đông nam nước Anh trong trận Đại bão tàn khốc ngày 26/11/1703, cùng với ba tàu chiến khác: Restoration, Stirling Castle và Mary. Các ghi chép lịch sử cho thấy khoảng 250 thành viên thủy thủ đoàn đã thiệt mạng trên Northumberland. Người ta phát hiện ra xác tàu này vào năm 1979 khi lưới của một ngư dân bị mắc vào.
Các chuyên gia cho biết xác tàu đắm này, nằm dưới đáy biển ở độ sâu từ 15 đến 20m, được bảo quản rất tốt nhờ lớp cát và trầm tích dưới đáy biển bao phủ nó trong hàng trăm năm.
Northumberland luôn bị cát và trầm tích bao phủ một phần kể từ khi được phát hiện lần đầu, khiến việc khám phá trở nên khó khăn. Nhưng mùa hè năm ngoái, khoảng hai phần ba con tàu đã lộ ra và các nhà khảo cổ học hàng hải đã có thể tiến hành một cuộc thám hiểm dưới biển sâu.
Theo thông cáo báo chí của Historic England, cuộc khảo sát chi tiết đã phát hiện ra một cấu trúc thân tàu rộng lớn, nhiều khẩu pháo sắt, kiếm, súng hỏa mai, vạc đồng và một số rương kín mà bên trong vẫn chưa được biết rõ.
Cơ quan di sản cho biết hiện đang "chạy đua với thời gian" để ghi lại chi tiết về Northumberland trước khi cát lún chôn vùi nó một lần nữa. Cơ quan này cũng cho biết xác tàu đắm đang bị đe dọa bởi dòng chảy mạnh và các sinh vật đục gỗ, đồng nghĩa với việc nó có thể trở nên không ổn định và nhanh chóng xuống cấp.
Bí ẩn hàng hải được giải đáp
Hefin Meara, nhà khảo cổ học hàng hải tại Historic England, người đã được ủy quyền thực hiện cuộc khảo sát, chia sẻ với CNN lý do tại sao vị trí xác tàu đắm lại đóng vai trò lớn như vậy trong cả quá trình phát hiện ra nó và tình trạng nguy hiểm hiện tại của nó.
Ông nói: "Goodwin Sands, nơi xác tàu đắm này tọa lạc, thực sự rất năng động. Có những cồn cát khổng lồ di chuyển quanh khu vực này, nên xác tàu sẽ lộ ra hoàn toàn trong một thời gian, rồi cát sẽ tràn lên và chôn vùi nó trong lớp cát dày năm, sáu mét, và nó sẽ biến mất hoàn toàn trong một thập kỷ hoặc hơn thế".
"Đây là một tàu chiến rất lớn," ông nói. "Chúng tôi đã phát hiện một khu vực lộ ra khoảng 30m, nên hiện tại vẫn chưa phải toàn bộ xác tàu đã được phát hiện. Chúng tôi đang xem xét một xác tàu trải rộng trên một diện tích khá lớn trải qua giai đoạn lộ ra và được chôn lại nhiều lần trong 300 năm qua, nên nó sẽ bị phân tán ở một mức độ nhất định".
Meara cho biết nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch thực hiện thêm nhiều cuộc khảo sát địa vật lý để tìm ra cách tận dụng tối đa khoảng thời gian này trước khi cát tràn về Northumberland hoặc bắt đầu phân hủy do tiếp xúc với oxy và các yếu tố môi trường khác.
Vụ đắm tàu là chủ đề của một bộ phim tài liệu mới do nhà sử học Dan Snow thực hiện. Trong thông cáo báo chí của Historic England, Dan Snow đã so sánh vụ đắm tàu này với vụ đắm tàu Mary Rose, một tàu chiến được đưa vào hoạt động dưới thời vua Henry VIII, nổi tiếng với vụ chìm tàu năm 1545, và tàu HMS Victory, tàu chiến được đưa vào hoạt động lâu đời nhất còn sót lại trên thế giới.