Nhưng nếu là dân Hà Nội “ăn nước sông Đà” hẳn chẳng thể cho qua khi một trong những nhu cầu cơ bản của con người mà ngay giữa Thủ đô, lâu lâu gặp “khách ở quê ra” vẫn tự hào kín đáo rằng mình đang ở đất “ngàn năm văn vật” mà nay thua người nhà quê, chỉ biết ra giếng kéo nước tắm tiên ào ào.
Vỡ ống lần thứ 13 thì sẽ có người hỏi, được bao lâu sẽ vỡ lần thứ 14, 15 và thứ n? Nhiều người còn “tếu táo” rằng không nên lấp đất đi sau khi sửa ống nước lần thứ 13, bởi rồi sẽ lại phải đào lên sửa lần tiếp theo. Có thể nói người dân đã quá chán ngán với việc kiểm kê từng lần vỡ ống nước. Nhưng điều nguy hiểm với cả xã hội là khi người dân không còn tỏ ra bức xúc, không còn cáu giận, không còn quan tâm mỗi khi có thông tin một công trình phúc lợi, công cộng nào đó phát sinh vấn đề về chất lượng. Chẳng phải người dân không quan tâm đến những thứ sát sườn với cuộc sống của họ, bàng quan, vô tâm, mà vấn đề nằm ở chỗ đôi khi im lặng đồng nghĩa với sự chán ngán đạt đến giới hạn, niềm tin bị xói mòn.
Gần đây, đã có những ý kiến so sánh những dự án cấp thoát nước do các công ty trong nước thực hiện và những dự án có vốn ODA (gắn với việc kiểm soát của các nhà tài trợ quốc tế). Một người bạn ở thành phố Hải Phòng nói trong khi đường ống dẫn nước sông Đà bị vỡ lần thứ 13 thì cả chục năm nay, người dân nội thành Hải Phòng không hề gặp phải tình trạng tương tự. Bạn này viết: “Nước máy luôn trong vắt và dồi dào, thậm chí lên tầng 3 vô tư mà không cần bơm cao áp”. Điều khác biệt nằm ở chỗ các dự án cấp nước ở Hải Phòng hầu hết do Đức, Phần Lan và Ngân hàng Thế giới thực hiện, thông qua nguồn vốn ODA.
Không biết sự khác nhau về nhà thầu, về cơ quan tài trợ, giám sát có dẫn đến thay đổi hay không nhưng thực tế là các dự án cấp nước do các nhà tài trợ nước ngoài thực hiện hay giám sát đều phát huy hiệu quả.
Một dự án, một đường ống mà để vỡ đến 13 lần thì cho dù vấn đề cấp bách là giải quyết nhu cầu của người dân trong cấp kỳ, chuyện xác định trách nhiệm nhà đầu tư, nhà thầu là chuyện phải làm tới nơi tới chốn.
