Bệnh nhân là chị Nguyễn Thị H. (27 tuổi, ngụ tại tỉnh Đắk Lắk) từng đến khám tại khoa Nội cơ xương khớp, Bệnh viện Chợ Rẫy vào năm 2019, được bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh viêm cột sống dính khớp và kê toa điều trị ngoại trú và hẹn tái khám.
Bác sĩ khuyến cáo cộng đồng khi mắc một triệu chứng bệnh kéo dài, điều trị nhiều nhưng không khỏi cần đến phòng khám chống độc để tầm soát.
Tuy nhiên, bệnh nhân đã không tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ. Khi trở về nhà, chị đã nghe lời khuyên của hàng xóm rằng “bị bệnh viêm cột sống dính khớp nên uống thuốc Đông y sẽ tốt hơn thuốc tây”. Từ đó, thay vì uống thuốc theo toa của bác sĩ, bệnh nhân đã tự ý chuyển sang uống thuốc Đông y.
Chị H. cho biết, suốt 2 năm qua, mỗi ngày gia đình chị phải chi hơn 1 triệu đồng để truyền thuốc (truyền albumin và đạm) nhưng không hiệu quả.
Diễn tiến bệnh ngày càng nặng khiến bệnh nhân phải trở lại Bệnh viện Chợ Rẫy thăm khám. Các kết quả kiểm tra hình ảnh cho thấy, người bệnh bị loét đường ruột rất nặng. Trước những bất thường của bệnh nhân, các bác sĩ đã thực hiện cuộc hội chẩn liên chuyên khoa để tìm nguyên nhân.
BS Vy cho biết: “Sau khi thực hiện các xét nghiệm, chúng tôi chẩn đoán chị H. bị nhiễm độc kim loại nặng từ thuốc nam. Người bệnh được yêu cầu ngưng uống thuốc Đông y để cắt đứt nguồn gây độc. Tiếp đó là lộ trình điều trị để giải quyết hậu quả của tình trạng viêm loét. Tuy nhiên, tình trạng nhiễm độc kim loại nặng bệnh nhân đối mặt đã để lại di chứng là tình trạng mất protein qua đường ruột rất nặng. Đây là nguyên nhân khiến người bệnh buộc phải truyền albumin, truyền đạm mỗi ngày trong suốt 2 năm”.
Bệnh nhân đã được điều trị bằng thuốc giải độc kim loại nặng. Chỉ sau 3 ngày truyền thuốc giải độc, người bệnh đã hồi phục, khỏe mạnh trở lại, không còn tình trạng mất protein qua đường ruột, chấm dứt việc phải truyền albumin, truyền đạm mỗi ngày.
Không sử dụng bừa bãi
BS Vy cho biết, thời gian qua, Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp nhận một số ca bệnh khác nhập viện với bệnh lý suy gan cấp, gan to, ứ mật gây vàng da, vàng mắt, da nổi nốt sần sùi, sạm da. Bên cạnh đó, còn có ca bệnh bị tiêu chảy kéo dài gây viêm ruột mạn tính, làm mất đạm qua ruột. Có những trường hợp bệnh nặng, bị tổn thương nhiều cơ quan cùng lúc, nguy cơ dẫn đến tử vong.
Sau khi loại trừ nguyên nhân các bệnh lý nội khoa thường gặp, bác sĩ xác định, điểm chung của người bệnh là đều sử dụng thuốc Đông y kéo dài với mục đích tăng cường sinh lý, bồi bổ sức khỏe, điều trị đau khớp hoặc ngăn ngừa đột quỵ.
Theo BS Vy, trong 20 năm qua đã có những bằng chứng của y văn thế giới ghi nhận thuốc Đông y có chứa các kim loại nặng và gây bệnh nhiễm độc nếu sử dụng kéo dài. Theo đó, trong các sách Đông y có những vị thuốc như hùng hoàng, chu sa dùng điều trị nhiều loại bệnh như: mất ngủ, giang mai, trẻ con khóc đêm, bệnh ngoài da, viêm nhiễm, sốt rét, an thần, chống co giật. Những vị thuốc này có nguồn gốc từ đá, khoáng chất chứa thạch tín và thủy ngân.
Ngoài ra, thuốc Đông y thường được tự pha chế thủ công nên liều lượng thường không đồng đều giữa các thang. Có những viên thuốc được bào chế chứa hàm lượng thạch tín, thủy ngân cao hơn rất nhiều so với hướng dẫn. Khi người bệnh sử dụng những loại thuốc Đông y trong thời gian dài, không tuân thủ hướng dẫn của thầy thuốc sẽ có nguy cơ bị nhiễm độc kim loại nặng. Cơ thể không kịp đào thải khiến các kim loại nặng tích tụ từng ngày gây nhiễm độc cho bệnh nhân ở các cấp độ khác nhau. Khi bị nhiễm độc quá nặng có thể chuyển thành ngộ độc bán cấp và cấp tính, nguy cơ dẫn đến tử vong.
