Ba cái chết xảy ra cùng thời điểm và địa điểm, trong một vụ án lịch sử mà dư chấn của nó chắc chắn sẽ còn rúng động rất lâu trong tâm can nhiều người.
Khi thông tin ban đầu cho thấy viên cán bộ kiểm lâm với 8 phát đạn súng ngắn đã tước đi mạng sống của hai vị lãnh đạo cao nhất tỉnh, sau đó tự bắn vào đầu.
Một vụ án có nạn nhân và thủ phạm, nhưng nhiều người đã khóc, cho cả hai bên. Không chỉ tang quyến, mà còn là cán bộ cấp dưới, hàng xóm làng giềng và người dân, đồng bào thiểu số.
Đến lúc này, các nạn nhân và cả nghi phạm đều nhận được những nhận xét tốt từ những người gần gũi. Đều cho rằng đó là những cán bộ cốt cán trải qua nhiều thử thách, được đảng bộ tín nhiệm, nhân dân tin tưởng. Là những người “hiền lành, giản dị, có lối sống chan hòa gần gũi”…
Vậy thì, cái kết cục đau lòng kể trên lẽ ra không bao giờ rơi vào những người tốt ấy?! Ắt phải xuất phát từ một nguyên do ghê gớm nào đó?
Tâm lý học tội phạm có một khái niệm gọi là “Hội chứng người tốt”. Theo đó, người tốt cũng thường “phẫn uất và thù hằn vì những nhu cầu thầm kín không được đáp ứng… Trong tình huống xấu nhất, sự phẫn uất dồn nén do bị đối xử thô lỗ sẽ khiến những cơn thịnh nộ và hành vi bạo lực không ngờ bùng nổ. Họ là một ngọn lửa đang chực phun trào…”.
Thảm án Yên Bái xảy ra theo nguyên lý này chăng? Cùng là người tốt, tại sao giữa ông cán bộ giữ rừng với lãnh đạo cấp trên lại không có hành lang chữa lửa nào đủ an toàn để ngăn đám cháy bùng phát?
Chủ một doanh nghiệp xông lên cướp diễn đàn tại cuộc họp báo do lãnh đạo tỉnh chủ trì, chỉ thẳng mặt giám đốc Sở Thông tin - Truyền thông, quát: “Đừng bưng bít thông tin, đừng có hỗn”. Chuyện vừa xảy ra ở Thanh Hóa, và người xỉa tay ấy cũng chính là Chủ tịch Hội doanh nghiệp địa phương. Ở đây chưa nói tốt - xấu, mà là lửa. Ngọn lửa bùng phát đến mức ấy, hẳn mâu thuẫn giữa các bên cũng không vừa.
Cũng như trận “thua đủ” mang tên Xin Chào - Bình Chánh, dù bé tí, cũng đã tới mức điển hình. Khi chủ quán cà phê “Xin Chào” lại vừa bị huyện Bình Chánh cưỡng chế, buộc cắt nước cắt điện vì hoán cải một đoạn container đặt trong khuôn viên làm chỗ rửa ly, chén. Đến nỗi có tờ báo tưng tửng khuyên ông quán Xin Chào nên trưng bảng “Xin Thua” rồi kiếm chỗ khác mà làm ăn…
Vụ thảm án Yên Bái xảy ra tại phường Đồng Tâm. Nhà của thủ phạm lẫn nạn nhân cũng ở cùng phường mang tên Đồng Tâm. Vậy mà sự dung hòa, đồng tâm dường như ngày càng khó tìm thấy hơn, giữa thời nay?
