 |
| Ảnh minh họa: www.thuvien.net |
Tôi còn nhớ, một trong những bài học đầu tiên cô giáo dạy khi vào lớp 1 cách đây gần ba mươi tư năm là bài học dạy các em biết quý trọng và giữ gìn sách vở, “Quyển sách quyển vở/ Em quý em yêu/ Sách vở là bạn/ Hằng ngày nâng niu…” (Tâp đọc lớp 1, 1973).
Thời đó, khó khăn lắm mới mua được bộ sách giáo khoa, một cuốn truyện, một tập thơ, chủ yếu là mượn của nhà trường. Ai có một tủ sách là một tài sản lớn.
Và cũng thời đó, sách được người học, độc giả trân trọng vô cùng, quý vô cùng, chẳng khác gì “nâng như nâng trứng”, chứ không bị “ngược đãi” như bây giờ! Mỗi năm học, mỗi học sinh, sinh viên phải bỏ ra một khoản tiền không nhỏ để mua sách giáo khoa, giáo trình, tài liệu học tập.
Vậy mà chỉ cần sau một thời gian ngắn, nhất là sau một mùa thi nhiều cuốn sách, tài liệu tham khảo, trong đó có những cuốn sách kinh điển, tác phẩm chọn lọc nghiễm nhiên trở thành mớ giấy lộn, bìa không có cánh mà bay, mất trang do bị giật bỏ (trong giờ kiểm tra, thi học phần).
Có cuốn bị chia năm sẻ bảy, nhàu nát do cuộn gấp, nhồi nhét trong túi quần, trong người hoặc kê lên ghế ngồi để làm “phao cứu trợ” trong các cuộc “vượt Vũ môn” cam go của các sỹ tử trường thi.
Năm này qua năm khác, không biết cơ man nào là sách hay, tài liệu giá trị đã trở thành vật hy sinh trong các mùa thi của các cô cậu học sinh, sinh viên từ bậc phổ thông đến đại học.
Điều đó cũng đồng nghĩa với mỗi năm không biết bao nhiêu tiền sách của người học đội nón ra đi. Thi cử, kiểm tra càng thiếu nghiêm túc thì số phận các cuốn sách, tài liệu càng mong manh.
Có năm sau mỗi kỳ thi tốt nghiệp hoặc tuyển sinh tài liệu “phao” có nơi chất thành gò đống. Hậu quả, nhiều sinh viên ra trường “trắng tay”, không có lấy một cuốn sách, tài liệu quý nào cả phục vụ cho công tác.
Thậm chí, chỉ vì ý thức kém mà có nhiều học sinh, sinh viên còn dùng bút vẽ bậy bạ lên chân dung các vĩ nhân, danh nhân được in trong sách rất trang trọng.
Vẫn còn không ít người học chưa có ý thức tôn trọng giá trị những cuốn sách, tức là chưa tôn trọng giá trị văn hóa của nhân loại kết tinh trong đó.
Dạy học vừa dạy chữ và dạy người, thông qua dạy chữ để dạy người, trong nhà trường ngoài trang bị kiến thức khoa học, việc rèn luyện cho học sinh, sinh viên ý thức biết quý trọng, giữ gìn và bảo vệ sách là một trong những nội dung quan trọng và cần thiết trong giáo dục nhân cách.
