Theo Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, thời gian qua các tranh chấp, phản ánh, khiếu nại liên quan đến hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ vẫn liên tục được cơ quan truyền thông thông tin cũng như người tiêu dùng phản ánh tới cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Hiện trên thị trường, ghi nhận không ít các quảng cáo, giới thiệu hấp dẫn về quyền lợi của khách hàng khi tham gia mô hình này như: Chi phí nghỉ dưỡng thấp hơn nhiều so với khách vãng lai; dịch vụ nghỉ dưỡng tiêu chuẩn 5 sao; khách hàng có quyền chuyển nhượng hợp đồng hoặc từng tuần kỳ nghỉ với lợi nhuận cao; khách hàng có thể nghỉ dưỡng tại dự án của công ty hoặc các địa điểm khác trong và ngoài nước…
Thực tế, không ít trường hợp người dân tham gia hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ phản ánh quyền lợi của họ trong hợp đồng ký kết trên thực tế không giống với thông tin quảng cáo, giới thiệu.
Trên cơ sở kinh nghiệm quốc tế và một số thông tin phản ánh về mô hình kinh doanh này cho đến nay tại Việt Nam, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia tổng hợp một số vấn đề về sự thiếu rõ ràng trong các điều khoản về quyền lợi của bên mua trong một số hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ để người dân nghiên cứu kỹ trước khi quyết định tham gia giao dịch.
 |
Nở rộ chào mời mua hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ, Bộ Công Thương lưu ý 6 điều khoản bất lợi. |
Theo Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, ngoài giá trị hợp đồng được thanh toán một lần tại thời điểm ký kết hợp đồng, khách nghỉ dưỡng sẽ có nghĩa vụ thanh toán cho công ty mỗi năm và hàng năm khoản phí thường niên theo quy định.
Theo các điều khoản nêu trong hợp đồng, có thể thấy, bên cạnh khoản tiền phải thanh toán một lần tại thời điểm ký kết hợp đồng (khoảng vài trăm triệu đồng), khách nghỉ dưỡng còn phải thanh toán chi phí hàng năm (từ vài triệu đến vài chục triệu đồng) để sử dụng quyền nghỉ dưỡng trên thực tế. Trong khi đó, khoản chi phí này và các vấn đề có liên quan lại không được quy định cụ thể trong các điều khoản nêu trên.
“Từ các quy định thiếu rõ ràng nêu trên, các điều khoản hợp đồng trao cho công ty quyền đưa ra các tính toán nhằm tối ưu hóa quyền lợi của mình tùy từng thời kỳ và đẩy bất lợi lẫn rủi ro về phía khách nghỉ dưỡng” - Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khẳng định.
Theo Ủy ban Cạnh tranh quốc gia, dù được quảng cáo vô cùng hấp dẫn với các tiện nghi, chất lượng nghỉ dưỡng đẳng cấp quốc tế, 5 sao, tuy nhiên danh mục dịch vụ và chất lượng dịch vụ cung cấp tới khách nghỉ dưỡng có thể không được cụ thể hóa trong hợp đồng. Điều này khiến khách nghỉ dưỡng thiếu cơ sở pháp lý để khiếu nại bên cung cấp dịch vụ trong trường hợp họ cho rằng chất lượng dịch vụ không đảm bảo, không tương xứng với số chi phí thường niên/phí duy trì phải chi trả hoặc không đúng với kỳ vọng về một địa điểm nghỉ dưỡng lý tưởng.
Ngoài ra, theo phản ánh của một bộ phận người mua, họ tham gia hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ như một kênh đầu tư sinh lợi do được giới thiệu, hứa hẹn (nhưng không quy định trong hợp đồng) có thể dễ dàng chuyển nhượng một phần/toàn bộ hợp đồng hoặc quyền và nghĩa vụ phát sinh từ hợp đồng cho bên thứ ba. Tuy nhiên, thông qua điều khoản hợp đồng, công ty có thể thiết kế các rào cản đối với khách nghỉ dưỡng trong việc thực hiện quyền này.
Với các điều khoản bất lợi nói trên, khách nghỉ dưỡng sẽ là bên bị động trong việc thay đổi người vì phải được doanh nghiệp và/hoặc đơn vị quản lý điều hành khu nghỉ dưỡng chấp thuận bằng văn bản nhưng hợp đồng không quy định về điều kiện chấp thuận. Bên cạnh đó phải trả phí thay đổi người nhưng mức phí không được xác định tại thời điểm ký kết hợp đồng mà sẽ cho doanh nghiệp hoặc đơn vị quản lý điều hành khu nghỉ dưỡng quyết định tại từng thời điểm. Trong trường hợp thiếu thiện chí, doanh nghiệp hoặc đơn vị quản lý điều hành khu nghỉ dưỡng có thể đưa ra các mức phí hạn chế khách nghỉ dưỡng thực hiện quyền lợi này.
Mổ xẻ các loại điều khoản liên quan đến địa điểm nghỉ dưỡng, điều khoản liên quan đến chủ thể cung cấp dịch vụ nghỉ dưỡng và nhóm điều khoản về chế tài xử lý vi phạm, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khẳng định, người mua sẽ luôn là những người chịu thiệt thòi nhờ những ‘bẫy’ mà đơn vị bán kỳ nghỉ dưỡng thiết kế sẵn một cách chặt chẽ trong hợp đồng.
“Với nhóm điều khoản về chế tài xử lý vi phạm được minh họa trên, khách nghỉ dưỡng đứng trước rủi ro lớn trong việc bị doanh nghiệp chấm dứt hợp đồng và mất khoản tiền đã thanh toán mặc dù thời hạn hợp đồng có thể còn dài” - Ủy ban Cạnh tranh quốc gia nhận định.
Xuất phát từ việc điều khoản hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ thường phức tạp, khoản tiền phải thanh toán một lần lớn, thời hạn hợp đồng dài, cơ chế chấm dứt hợp đồng cho khách nghỉ dưỡng có thể không thuận lợi cùng với nhiều hạn chế khác có thể được quy định trong hợp đồng, Ủy ban Cạnh tranh quốc gia khuyến nghị người dân lưu ý nghiên cứu kỹ hợp đồng và đề nghị luật sư tư vấn, nếu có thể, để đánh giá toàn diện về quyền lợi, nghĩa vụ và rủi ro có thể xẩy ra trước khi quyết định tham gia giao dịch.
