Theo Cục Hải quan Quảng Trị ngày 26/5, cứ 2-3 ngày lại có hàng chục doanh nghiệp (DN) tư nhân xuất khẩu hàng hóa là mỹ phẩm vào Khu TM Lao Bảo. Bình quân mỗi DN xuất lượng hàng có giá trị theo khai báo 1,2-1,5 tỷ đồng. Số hàng hóa này ngay sau khi xuất khẩu vào Khu TM Lao Bảo đã có hiện tượng thẩm lậu ra bên ngoài rồi được các DN thu gom lại và… xuất khẩu ngược vào Khu TM Lao Bảo để trục lợi từ chính sách hoàn thuế GTGT của Nhà nước.
Trước đây, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng được nhập vào Khu TM Lao Bảo có số lượng không đáng kể, song từ 1/10/2014, Thông tư 109 của Bộ Tài chính (quy định về việc dừng miễn thuế GTGT cho nhóm 17 mặt hàng nội địa như bia, dầu ăn, đường, sữa các loại, mì gói, cà phê, bánh kẹo, dầu gội, văn phòng phẩm... khi xuất vào khu TM) có hiệu lực, thì mặt hàng mỹ phẩm nhập vào khu này tăng đột biến, vì không nằm trong danh mục 17 mặt hàng mà vẫn được hoàn thuế 10%. Năm 2015, đã có hàng trăm loại mỹ phẩm như phấn, son, kem dưỡng da... được các DN xuất từ nội địa vào khu TM với tổng trị giá gần 100 tỷ đồng. Từ đầu năm 2016 đến nay, con số này cũng xấp xỉ 30 tỷ đồng.
Ngoài việc nhập chính ngạch để hưởng hoàn thuế 10%, mỹ phẩm cũng được giới buôn lậu bày đủ chiêu đưa về nội địa tiêu thụ. Với đặc điểm nhỏ gọn dễ vận chuyển, các loại mỹ phẩm như son môi, sữa rửa mặt, kem dưỡng thể… có nguồn gốc từ Thái Lan nhập lậu đã được vận chuyển qua Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo, trà trộn trong hành lý mang vào nội địa. Giới buôn lậu còn thuê phương tiện vận chuyển hàng hóa tập kết trước khu vực cổng B rồi thuê “cửu vạn” gùi, cõng, luồn lách qua hai bên cánh gà cổng B để nhập vào nội địa hòng tránh sự kiểm tra của lực lượng chức năng.
Theo ông Lê Mai Anh, Đội trưởng Đội kiểm soát Hải quan (Cục Hải quan Quảng Trị), một thỏi son nhỏ bằng ngón tay nhưng có giá vài trăm ngàn đồng hay cả triệu đồng nên rất dễ dàng được mang vác, luồn qua các đội kiểm soát hoặc thậm chí “hiên ngang” qua cổng B Khu TM Lao Bảo vì có thể bỏ trong các ba lô, túi xách.
Lý giải việc DN quay vòng để hưởng hoàn thuế và thẩm lậu vào nội địa, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Khu TM Lao Bảo Lê Minh Thành cho hay: “Khi DN xuất hàng là mỹ phẩm hoặc bất kỳ hàng gì vào Khu TM Lao Bảo mà đầy đủ giấy tờ, đúng pháp luật thì hải quan không thể không thông quan. Riêng mỹ phẩm là một mặt hàng được nhận định là nhạy cảm, nghi ngờ được xuất vào Khu TM Lao Bảo để hoàn thuế 10% rồi sau đó sẽ được thẩm lậu về nội địa để quay vòng trở lại, song tại thời điểm họ xuất vào thì mình không làm gì được. Chỉ khi họ xé nhỏ hàng, thẩm lậu về thì lực lượng chống buôn lậu mới triển khai vây bắt... Đưa mặt hàng mỹ phẩm vào nhóm dừng miễn thuế GTGT, may chăng việc buôn lậu mặt hàng này mới triệt tiêu”.
Gian lận hoàn thuế GTGT
Những mánh khóe buôn lậu và gian lận thuế GTGT của các đối tượng tại hai điểm kiểm soát là cổng A và cổng B thuộc Khu TM Lao Bảo đã và đang diễn biến rất phức tạp. Đặc biệt, sau khi Thông tư 109 có hiệu lực, một số loại hàng mới không nằm trong danh mục cắt giảm thuế GTGT (mỹ phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng, điện tử, khóa từ…) đã nhập vào Khu TM Lao Bảo tăng đột biến. Và từ đây lại tái diễn hiện trạng lợi dụng chính sách ưu đãi của Nhà nước để gian lận thuế GTGT. Từ đầu năm đến nay các mặt hàng trọng điểm được nhập vào Khu TM Lao Bảo như mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, đồ điện gia dụng, điện lạnh, máy cưa xích, tivi… có giá trị hơn 550 tỷ đồng, nên số tiền 10% mà các DN được hoàn thuế là không nhỏ.
Hàng lậu bị tịch thu tại Lao Bảo.
Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Trị Bùi Thanh San nói: “Việc ưu đãi thuế nên chỉ dành cho các đối tượng hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ trong nước và không nên xét hoàn thuế đối với các mặt hàng có xuất xứ từ nước ngoài, vì mục tiêu của chính sách này là thúc đẩy, hỗ trợ sản xuất trong nước phát triển. Một đối tượng khác có thể được ưu tiên, đó là DN nhập nguyên liệu từ nước ngoài về sản xuất trong nội địa, sau đó xuất khẩu hàng hóa vào Khu TM Lao Bảo”. Còn “Những sản phẩm đã sản xuất hoàn chỉnh từ nước ngoài thì sẽ không được hoàn thuế. Tức là cần loại bỏ những hàng hóa có xuất xứ nước ngoài ra khỏi danh mục hàng hóa được hoàn thuế khi xuất khẩu vào Khu TM Lao Bảo”, Cục trưởng San nói.