Khi nói về chương trình tàu con thoi Buran của Liên Xô (Nga), hầu như mọi người đều biết đến vai trò của vận tải cơ Antonov An-225 (dùng để cõng tàu con thoi). Tuy nhiên Liên Xô vẫn còn một mẫu máy bay vận tải hạng nặng nữa được thiết kế dành riêng cho các chương trình này, đó là VM-T Atlant. Nguồn ảnh: English Russia.
Tương tự như An-225, VM-T là một trong những mẫu máy bay vận tải hạng nặng lớn nhất từng được Liên Xô sản xuất. Nó có thể chở theo mọi thứ trên thân của mình từ tên lửa đẩy cho đến tàu vũ trụ con thoi Buran của Liên Xô. Tuy nhiên số phận của nó đã thay đổi với việc xuất hiện của An-225. Nguồn ảnh: English Russia.
Máy bay vận tải VM-T là biến thể dân sự hóa của dòng máy bay ném bom chiến lược Myasishchev M-4 Molot được Liên Xô phát triển trong Chiến tranh Lạnh. Một trong những nguyên nhân khiến Liên Xô phát triển VM-T là nhằm thúc đẩy chương trình tàu vũ trụ con thoi Buran khi nước này đang dần tụt hậu so với Mỹ trong cuộc đua không gian. Nguồn ảnh: English Russia.
Các thiết kế đầu tiên của vận tải cơ VM-T được hình thành vào năm 1987 và do Cục thiết kế Myasishchev thực hiện. Có một điều đặc biệt là, mẫu máy bay này không được sản xuất mới mà được sửa đổi từ máy bay ném bom M-4 với việc thay đổi thiết kế cánh đuôi ngang - kiểu thiết kế này cũng được sử dụng trên An-225 sau này. Nguồn ảnh: English Russia.
Máy bay vận tải hạng nặng VM-T thực hiện chuyến bay thử nghiệm đầu tiên của mình vào năm 1981 và bay thử nghiệm lần đầu tiên với hàng hóa mang theo trên thân là vào năm 1982. Nhiệm vụ đầu tiên của nó là chở tên lửa đẩy Energiya từ nhà máy sản xuất đến sân bay vũ trụ Baykonur và sau đó là với tàu vũ trụ con thoi Buran. Nguồn ảnh: English Russia.
Nguyên mẫu VM-T Atlant có chiều dài 51.2m với sải cánh 53.6m và cao tới 10.6m, nó có trọng lượng cất cánh tối đa lên tới 192 tấn, tải trọng đến 50 tấn. Nguồn ảnh: English Russia.
VM-T tương tự như M-4 Molot được trang bị bốn động cơ phản lực RKBM/Koliesov VD-7MD có công suất 23.706lbf trên mỗi chiếc, mẫu máy bay vận tải này có tốc độ bay tối đa 500km/h với trần bay từ 8.000-9000m và có tầm hoạt động 1.500km. Nguồn ảnh: English Russia.
Chỉ có duy nhất 2 nguyên mẫu VM-T được Myasishchev sản xuất và đưa vào sử dụng, chúng kết thúc sứ mệnh lịch sử của mình vào năm 1989 và được thay thế bởi dòng máy bay vận tải hạng nặng An-225 Mriya. Trong ảnh là một chiếc VM-T mang theo theo tàu vũ trụ con thoi Buran với trọng lượng tối đa là 42 tấn. Nguồn ảnh: English Russia.
Sau khi ngưng hoạt động, VM-T chỉ xuất hiện trong các triển lãm hàng không lớn do Nga tổ chức. Nhưng thực tế có rất ít người biết đến mẫu máy bay vận tải này, và có biết đến nó đi nữa cũng là do thiết kế khoang chứa hàng cỡ lớn mà nó mang theo trên thân với chiều dài gần bằng thân máy bay. Nguồn ảnh: English Russia.
Hiện tại, một chiếc VM-T mang số hiệu RF-01502 đang được lưu giữ tại sân bay Zhukovsky. Chiếc còn lại (RA-01402) thì được trưng bày tại căn cứ không quân Dyagilevo thuộc vùng Ryazan. Tất cả nguyên mẫu VM-T đều thuộc sở hữu của chính phủ Nga. Nguồn ảnh: English Russia.