Làng Đông Mai có hơn 30 năm kinh nghiệm tái chế phế liệu pin, ắc quy. Do lao động thủ công nên môi trường đất, nước, không khí ở đây bị nhiễm chì nặng. Kết quả phân tích mới nhất ngày 12/12/2014 của Viện Sức khỏe nghề nghiệp và Môi trường cho thấy mẫu đất, nước, không khí, thực phẩm ở đây có hàm lượng chì vượt mức cho phép nhiều lần. Nghiên cứu trước đó cũng cho thấy mức ô nhiễm chì trung bình trong không khí vượt tiêu chuẩn 3,47 lần. Các loại thực phẩm như rau, cá có hàm lượng chì nhiễm vượt tiêu chuẩn 4,61 lần.
Những đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở Đông Mai vì thế mang chì trong máu. Năm 2012, Viện Y học Lao động và Vệ sinh Môi trường (Bộ Y tế) về Đông Mai làm xét nghiệm cho 109 bé dưới 10 tuổi ở địa phương. Kết quả 109 em đều có hàm lượng chì vượt mức cho phép theo khuyến cáo của Trung tâm Phòng chống Bệnh tật Hoa Kỳ là 10 Mg/dl. Trong đó hai trường hợp có hàm lượng chì máu ở mức nguy hiểm (gấp 6-7 lần mức cho phép, từ 60-70 Mg/dl), 17 trường hợp ở mức báo động, bốn trường hợp ở mức cao. Các trường hợp này đều nên đi sàng lọc chì. Các đợt xét nghiệm sau đó tiếp tục được thực hiện.
Theo bà Nguyễn Thị Anh, Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hưng Yên, đến nay trong các trường hợp đã xét nghiệm có hơn 200 cháu nhiễm chì, 33 trường hợp nhiễm chì nặng phải sàng lọc.
Theo kế hoạch của Sở Y tế Hưng Yên, 33 cháu nhiễm độc chì nặng sẽ được đưa đi sàng lọc trong hai năm với kinh phí 244 triệu đồng một cháu. Trước đó, dự án “can thiệp giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm chì ở trẻ em làng Đông Mai” đã được thực hiện từ tháng 12/2013-9/2014. Nhiều hoạt động được tổ chức như cải thiện môi trường, xây dựng phòng vệ sinh, nâng cao nhận thức. Nhờ đó, nồng độ chì trong máu trẻ em có giảm xuống dù đa phần vẫn cao hơn mức cho phép, đòi hỏi tiếp tục các biện pháp phòng ngừa.
Theo các chuyên gia, những việc làm trên là cần thiết nhưng để triệt tiêu tận gốc nguy cơ trẻ mang chì trong máu cần phải giải quyết các vấn đề môi trường. Trẻ bị nhiễm chì qua đường nước, đường không khí, đất, rau quả nhiễm chì. Khi nước uống, thức ăn, không khí còn nhiễm chì thì nguy cơ những đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở Đông Mai vẫn tiếp tục mang chì trong máu.
Theo UBND xã Chỉ Đạo, dự án cụm làng nghề xã Chỉ Đạo được UBND tỉnh Hưng Yên phê duyệt với diện tích 21ha nhằm tách nghề khỏi làng nhưng đến nay nhiều hộ gia đình vẫn bám trụ sản xuất tại nhà.
