Bên hành lang Quốc hội, vị luật sư đã lý giải cho đề xuất của mình.
- Vì sao ông nhắc lại đề xuất Quốc hội ra nghị quyết về Biển Đông thời điểm này?
- Tôi đã xin lỗi trước Quốc hội vì trình bày điều này sáng nay, những chương trình còn lại đến 23/6 không có mục nào dành cho Biển Đông. Trong khi đó, đồng bào cả nước vô cùng mong mỏi Quốc hội phải nhân danh nhân dân Việt Nam có một nghị quyết phản đối hành vi của Trung Quốc xâm phạm chủ quyền và quyền chủ quyền của chúng ta, đe dọa nghiêm trọng chủ quyền và an ninh quốc gia, thực hiện một bước “đường lưỡi bò” tham lam và phi lý của họ.
Đến nay, chỉ có thảo luận tổ và thảo luận hội trường riêng, không hề có dự định nào để ra một nghị quyết hoặc tuyên bố chính thức về Biển Đông.
Đại biểu Trương Trọng Nghĩa. Ảnh: NH.
- Nội dung của nghị quyết sẽ như thế nào?
- Một là tuyên bố với nhân dân Trung Quốc và nhân dân thế giới lập trường chính nghĩa của Việt Nam. Lên án hành vi sai trái của Trung Quốc, vạch trần âm mưu “vừa đấm, vừa xoa”, “vừa đánh, vừa đàm”, “vừa ăn cướp, vừa la làng” của Trung Quốc. Chúng ta phải có sự đáp lại một cách chính thức. Quốc hội, cơ quan quyền lực cao nhất, cần thể hiện rõ điều này.
Nội dung thứ hai là lên án hành vi sai trái của Trung Quốc, chiếm Hoàng Sa, một phần Trường Sa của Việt Nam bằng vũ lực và kéo giàn khoan phi pháp vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Tức là Trung Quốc đã đi ngược lại tất cả những gì họ cam kết và thỏa thuận với chúng ta cũng như với các nước ASEAN.
Vấn đề không chỉ là một cái giàn khoan, không chỉ là dầu khí, mà Trung Quốc muốn âm mưu độc chiếm, kiểm soát biển Đông, cũng như đòi kiểm soát tự do hàng hải của cả vùng Châu Á - Thái Bình Dương. Việc kéo giàn khoan là bước đi có tính toán để thực hiện âm mưu đó.
Thứ ba, trong tuyên bố chúng ta khẳng định tình hữu nghị với nhân dân Trung Quốc, đồng thời chỉ thị các cơ quan nhà nước Việt Nam, trong đó có lực lượng vũ trang thực hiện mọi biện pháp để bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ.
Quốc hội cũng phải khẳng định chỉ đạo các cơ quan nhà nước tiến hành khởi kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về việc Trung Quốc cưỡng chiếm Hoàng Sa, Trường Sa của Việt Nam, trái luật pháp quốc tế.
- Trường hợp Quốc hội không ra nghị quyết thì sao?
- Tôi tin rằng nhân dân sẽ rất thất vọng nếu Quốc hội lần này không có tuyên bố hay nghị quyết chính thức gì về Biển Đông. Không riêng tôi mà rất nhiều cử tri và các tầng lớp đồng bào, từ người dân bình thường đến cán bộ lão thành đều mong Quốc hội phải có một động thái chính thức.
- Hôm qua, Cục Hải sự Trung Quốc thông báo Tổng công ty Dầu khí Hải Dương vừa kéo thêm giàn khoan ra Biển Đông, ông đánh giá thế nào về hành động này?
- Điều này càng chứng minh Trung Quốc nói một đằng làm một nẻo, nói thì tốt nhưng làm thì xấu. Không chỉ là giàn khoan, mà họ liên tục thực hiện nhiều hành vi để độc chiếm biển Đông, bất chấp luật pháp quốc tế.
- Có nhiều quan điểm khác nhau về khởi kiện Trung Quốc, cá nhân ông nghĩ sao?
- Khởi kiện là một biện pháp đấu tranh pháp lý. Trong bối cảnh phức tạp và trong tổ chức tài phán quốc tế thì khởi kiện không bao giờ dễ dàng, thậm chí có những điều không thuận lợi.
Chúng ta nhận thức có thuận lợi và khó khăn, đặc biệt trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền thì có điểm yếu, điểm mạnh. Các chuyên gia trong nước và quốc tế đã nghiên cứu và thấy rằng chúng ta có nhiều điểm mạnh, sẽ đạt được mục tiêu. Tóm lại, khởi kiện Trung Quốc thì có lợi hơn là bất lợi.
Đại biểu Lê Nam (Thanh Hóa) và Bùi Thị An (Hà Nội) bày tỏ đồng tình với kiến nghị của luật sư Trương Trọng Nghĩa. Theo bà An, vừa qua có nhiều vấn đề lớn Thường vụ Quốc hội đã lắng nghe và tiếp thu ý kiến đại biểu. Vì vậy, bà hy vọng Thường vụ sẽ lắng nghe đề xuất của ông Nghĩa, nếu cần có thể phát phiếu thăm dò đại biểu.
Theo Chí Hiếu