Công nghệ kỹ thuật môi trường – Xu hướng mới khi chọn ngành học

Để có thêm thông tin về ngành học này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với TS. Nguyễn Văn Tuân, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Thủ đô Hà Nội xung quanh vấn đề này. Sau đây là nội dung cuộc trao đổi.

P/v: Công nghệ kỹ thuật môi trường là ngành học gì và tại sao Trường Đại học Thủ đô Hà Nội lại đào tạo mã ngành này?

Như mọi người biết, xu hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa đã và đang tối ưu hóa cuộc sống con người, tạo ra nhiều thành quả cho đời sống kinh tế - xã hội. Thế nhưng, mặt trái của sự nó chính là việc môi trường bị ảnh hưởng và xuống cấp. Trước bối cảnh này, nhu cầu nguồn nhân lực cho các lĩnh vực môi trường ngày càng tăng, việc làm của ngành môi trường cũng sẽ trở nên đa dạng. Do vậy, không chỉ các doanh nghiệp tổ chức khai thác sản xuất đang rất cần những kỹ sư có kiến thức chuyên sâu về quản lý, kỹ thuật công nghệ môi trường mà nhiều lĩnh vực khác cũng cần nguồn nhân lực này như: hệ thống khách sạn dịch vụ lưu trú, hệ thống y tế phòng khám bệnh viện, hệ thống nhà hàng dịch vụ ẩm thực,… nhằm tiết kiệm tài nguyên, nguyên vật liệu, an toàn trong quá trình sản xuất và dịch vụ, bảo vệ môi trường, tạo dựng hình ảnh thương hiệu.

Để đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực đó, một trong những ngành học “hot” gần đây đang thu hút nhiều bạn trẻ tham gia với sứ mệnh là những chuyên gia trong việc giải cứu môi trường đó là ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường.

Trường Đại học Thủ đô Hà Nội là trường đại học công lập trực thuộc UBND Thành phố Hà Nội, có nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn với nhu cầu phát triển của Thủ đô Hà Nội và cả nước. Đào tạo nguồn nhân lực ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường cũng không nằm ngoài chiến lược phát triển của Thủ đô Hà Nội.

Công nghệ kĩ thuật môi trường nghiên cứu hoặc ứng dụng các nguyên tắc kỹ thuật để hiểu và xử lý các vấn đề ảnh hưởng đến môi trường xung quanh chúng ta, với mục tiêu cải thiện môi trường (Speight, 2005; Orszulik, 2008).

Hiểu một cách đơn giản, Công nghệ kĩ thuật môi trường là ngành học về các công nghệ, kỹ thuật nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu ô nhiễm, và xử lý ô nhiễm thông qua các biện pháp sinh học, vật lý và hóa học. Kết hợp với một hệ thống quản lý môi trường phù hợp góp phần bảo vệ môi sinh và phát triển bền vững xã hội.

Công nghệ kỹ thuật môi trường – chuyên ngành Phân tích môi trường của Trường Đại học Thủ đô Hà Nội là ngành học đào tạo chuyên sâu hơn về các công nghệ và kỹ thuật phân tích chất lượng môi trường. Đây là cơ sở để có những hiểu biết về môi trường cũng như nhận diện được các vấn đề môi trường nhằm ngăn ngừa, giảm thiểu, xử lý và quản lý ô nhiễm môi trường.

P/v: Vậy sinh viên học ngành này sẽ được trang bị những kiến thức gì?

Sinh viên theo học ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường – chuyên ngành Phân tích môi trường tại Trường Đại học Thủ đô Hà Nội sẽ được đào tạo theo hướng ứng dụng nhằm đáp ứng trực tiếp nhu cầu của các doanh nghiệp. Chương trình đào trang bị cho người học kiến thức cở sở hóa học, vật lý, sinh học, toán học và những kiến thức tổng hợp về các phương pháp phân tích chất lượng môi trường, các kĩ thuật và quy trình xử lý ô nhiễm môi trường và hệ thống quản lý môi trường giúp người học sau khi ra trường có khả năng thích ứng với nhiều vị trí việc làm khác nhau trong lĩnh vực môi trường.

Cử nhân Công nghệ kỹ thuật môi trường sẽ nắm vững các kiến thức chuyên môn bao gồm: kỹ thuật vận hành, quan trắc phân tích các chỉ tiêu môi trường các công trình bảo vệ môi trường, công nghệ xử lý nước cấp và nước thải, xử lý khí thải, xử lý chất thải rắn, chất thải nguy hại; công nghệ tái sử dụng, tác chế nước thải, chất thải công nghiệp; … Bên cạnh đó, chương trình đào tạo cũng cung cấp cho sinh viên các kiến thức bổ trợ cho công tác quản lý môi trường như đánh giá tác động môi trường, ngăn ngừa ô nhiễm và sản xuất sạch hơn.

Trường Đại học Thủ đô Hà Nội tổ chức đào tạo theo phương thức chính quy tập trung, thời gian 4 năm tương đương 12 học kì. Phương thức đào tạo theo học chế tín chỉ với khối lượng học tập khoảng 130 tín chỉ. Với phương châm, “học đi đôi với hành”, sinh viên sẽ được học tập tại cơ sở vật chất, phòng thí nghiệm hiện đại, được đi tham quan các công trình thực tế, hoạt động ngoại khóa phát triển kỹ năng mềm. Sinh viên năm cuối có cơ hội tham gia các dự án và các nghiên cứu khoa học với giảng viêncũng như các chuyên gia, các nhà khoa học trong và ngoài trường.

P/v: Ông đánh giá thế nào về cơ hội việc làm của sinh viên ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường?

Tôi cho rằng, đây là một ngành học mang tính ứng dụng cao, nhu cầu nhân lực trong ngành học này rất lớn. Hiện nay, theo thống kê, đội ngũ công chức, viên chức và người lao động của ngành Tài nguyên và môi trường ở Trung ương có trên 1.000 công chức làm việc tại các cơ quan hành chính, hơn 10.000 viên chức, người lao động ở các đơn vị sự nghiệp. Tại các địa phương, có trên 30.000 người đang làm việc trong lĩnh vực này (gần 20.000 công chức và 10.000 viên chức, người lao động). Theo dự báo, trong 5 năm tới, ngành Tài nguyên môi trường cần ít nhất khoảng 5000 nhân lực. Đó là chưa kể đến nhân sự chuyên trách về Tài nguyên và môi trường trong các khu công nghiệp, tập đoàn kinh tế Nhà nước, tổng công ty và lực lượng cảnh sát môi trường. Tuy vậy, nguồn nhân lực đào tạo chất lượng cao, đáp ứng được yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá thì vẫn thiếu và yếu.

Có thể thấy, sau khi tốt nghiệp ngành Công nghệ kỹ thuật môi trường, người học sẽ có cơ hội đảm nhận các công việc tại các cơ quan với vai trò như: Cố vấn môi trường cho chuỗi nhà hàng khách sạn, khu nghỉ mát; bệnh viện; toà nhà xanh, khu dân cư sinh thái; khu công nghiệp, nhà máy công nghiệp, tập đoàn công nghiệp. Các em cũng có thể là chuyên viên tư vấn môi trường của các công ty, tập đoàn đa quốc gia về môi trường; trở thành các kỹ sư thiết kế cải tạo thi công, vận hành các công trình xử lý môi trường; là chuyên viên quan trắc môi trường của các cơ quan quản lý nhà nước (như Chi cục Bảo vệ Môi trường, Sở Tài nguyên Môi trường, Trung tâm Quan trắc…) và của các trung tâm, công ty tư vấn môi trường. Ngoài ra, các em cũng có thể hướng đến các vị trí giảng viên, nhà nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực môi trường hoặc tiếp tục tham gia các bậc học cao hơn ở trong và ngoài nước…

Lĩnh vực làm việc của các em sẽ rất rộng và nhiều cơ hội.

P/v Xin cảm ơn những thông tin hữu ích mà ông vừa chia sẻ