Để được tranh tài tại Olympic Tokyo 2020, các VĐV cần đạt chuẩn theo mức thành tích quy định tại bảng chuẩn, hoặc đạt chuẩn theo thứ hạng tại BXH thế giới (IAAF World Top Ranking), hay đi theo suất đặc cách. Ở kỳ Thế vận hội năm nay, Liên đoàn Điền kinh Thế giới (WA) thay đổi thể thức, nâng thành tích xét chuẩn lên rất cao, nên chỉ có khoảng 1/2 trong tổng số 1.900 VĐV tranh tài ở môn điền kinh có khả năng đạt chuẩn ở mức 1. Số VĐV còn lại được xét điểm từ trên xuống theo BXH thế giới. Như vậy, VĐV thi đấu càng nhiều cuộc thi quốc tế thì điểm tích luỹ càng cao và càng nhiều cơ hội tham gia Olympic.
Do dịch COVID-19, Quách Thị Lan không tham dự bất kỳ cuộc thi quốc tế nào trong năm 2021 nên không được xếp hạng cao ở bảng điểm này. Chính vì vậy, Lan góp mặt tại Olympic 2020 bằng suất đặc cách với tư cách là VĐV vô địch châu Á ở nội dung 400m rào, theo đề xuất của Liên đoàn Điền kinh Việt Nam. Cô cũng là đại diện duy nhất của điền kinh Việt Nam tham dự Olympic Tokyo 2020.
Lịch sử điền kinh Việt Nam mới có duy nhất một VĐV vượt qua vòng loại ở Olympic. Đó là “nữ hoàng tốc độ” Vũ Thị Hương ở nội dung chạy 100m nữ tại Olympic Bắc Kinh 2008. Cô đạt thành tích 11 giây 65 giây và vào tứ kết, trước khi bị loại.
Theo thông báo của BTC Olympic Tokyo 2020, vòng loại nội dung 400m rào nữ có 40 VĐV tranh tài, chia làm 5 nhóm. Đại diện của Việt Nam được xếp vào nhóm chạy thứ 3, tranh tài lúc 7h16 hôm nay (giờ địa phương). Các đối thủ của chân chạy sinh năm 1996 ở nhóm này gồm Jessie Knight (Anh), Eleonora Marchiando (Italy), Mariia Mykolenko (Ukraine), Sydney McLaughlin (Mỹ), Leah Nugent (Jamaica), Gianna Woodruff (Panama), Sara Slott Petersen (Đan Mạch).
Theo quy định, 4 VĐV về đích đầu tiên của mỗi nhóm, cùng với 4 VĐV có thành tích tiếp theo tốt nhất ở cả 5 lượt chạy sẽ tranh 24 suất vào bán kết. Từ đó, 24 VĐV chia làm 3 đợt thi chọn 8 chân chạy thành tích cao nhất vào chung kết.
Hy vọng ở suất bán kết
Trong số 40 VĐV dự 400m rào nữ ở Olympic Tokyo 2020, Quách Thị Lan là một trong hai VĐV châu Á góp mặt, bên cạnh Aminat Yusuf Jamal của Bahrain. Tuy nhiên, Aminat lại có gốc Nigeria, vì thế duy nhất chỉ có đại diện Việt Nam là VĐV chính gốc châu Á. Điền kinh là môn thể thao phụ thuộc nhiều vào tầm vóc và thể trạng, nên rất khó để các VĐV châu Á cạnh tranh sòng phẳng huy chương ở hầu hết các nội dung thi đấu. Tại Olympic Rio 2016, chỉ có đoàn Trung Quốc giành được HCV tại nội dung đi bộ 50km, các quốc gia châu Á khác không giành được HCV nào, thậm chí việc giành HCĐ cũng rất khó khăn. Ở kỳ Thế vận hội năm nay, Đông Nam Á có 14 VĐV điền kinh góp mặt và hầu hết trong số đó đều tham gia bằng suất đặc cách. Như vậy, với thể trạng bất lợi, thiệt thòi về tầm vóc, việc có mặt ở sân chơi lớn nhất thế giới đã là nỗ lực tuyệt vời của Quách Thị Lan.
Xét về thành tích, Quách Thị Lan là VĐV duy nhất trong tổng số 40 VĐV dự tranh 400m rào nữ không có tên trên BXH thế giới. Trong số 8 chân chạy thi đấu ở nhóm 3, đại diện Việt Nam có thành tích tốt thứ 7 (55 giây 30 giây), chỉ xếp trên Mariia Mykolenko (Ukraine). 55 giây 30 giây là kỷ lục cá nhân của Lan ở cự ly này, từng giúp cô giành HCV tại ASIAD 2018 ở Indonesia. Năm 2019, cô lên ngôi vô địch châu Á với thời gian 56 giây 10. Còn thành tích gần nhất của Lan là 55 giây 98, lập ở giải quốc gia tháng 11/2020.
So với thành tích của ngôi sao đáng chú ý nhất ở vòng loại (VĐV người Mỹ Sydney McLaughlin, giữ kỷ lục thế giới 51 giây 90, nữ VĐV đầu tiên chạy 400m rào dưới 52 giây), kỷ lục cá nhân của Lan còn kém xa. Vào chung kết có thể là nhiệm vụ bất khả thi với Lan, nhưng chân chạy gốc Thanh Hoá có thể kỳ vọng ở suất bán kết, dù mỏng manh. Trong ba kỳ Olympic gần nhất, thành tích đủ để qua vòng loại 400m rào nữ lần lượt là 56 giây 37, 56 giây 47 và 56 giây 61. Theo Tổng thư ký Liên đoàn Điền kinh Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng, mục tiêu khả thi của Quách Thị Lan tại kỳ Đại hội Olympic này là cố gắng thể hiện được thành tích tốt nhất của cá nhân mới có cơ hội lọt vào vòng thi bán kết nội dung 400m rào.
