Nhiếp ảnh gia Dương Minh Long cho biết trước khi gặp Trịnh Công Sơn, anh đã hâm mộ nhạc sĩ và yêu mến nhiều tác phẩm âm nhạc của ông. Tại triển lãm ngày đó, ban đầu Trịnh Công Sơn chỉ nhờ Dương Minh Long chụp một ít ảnh. Tuy nhiên, sau vài lần gặp nhau, Trịnh Công Sơn hay nói về nhiếp ảnh và Dương Minh Long đã nảy ra ý định sẽ chụp nhiều bộ ảnh về Trịnh Công Sơn và rất may được ông đồng ý.
Từ đó, mỗi khi có thời gian, Dương Minh Long lại tìm đến với Trịnh. Thậm chí, hơn 4 năm liền, nhiếp ảnh gia này còn ở luôn trong nhà của Trịnh Công Sơn để chụp ảnh ông. Hiểu Trịnh, Dương Minh Long không chọn cách chụp ảnh theo kiểu sắp đặt mà anh chỉ chụp những khoảnh khắc bất chợt, tự nhiên nhất của cố nhạc sĩ.
 |
Dương Minh Long và Trịnh Công Sơn. Ảnh: NVCC. |
Từ những sinh hoạt đời thường của Trịnh Công Sơn cho tới những chuyến đi thăm bạn bè của nhạc sĩ tài hoa hay chụp chung với những người thân quen... Dương Minh Long ghi lại hết. Anh còn thường xuyên quan sát, nắm bắt những khoảng khắc Trịnh ngồi một mình tư lự để ghi lại thần thái, phong cách của người nhạc sĩ tài hoa. Vì thế, những tấm ảnh của Dương Minh Long vừa hiện thực, vừa có chiều sâu đặc tả được tính cách nhân vật.
Trong những ngày sống bên Trịnh Công Sơn, đã có lúc Dương Minh Long nảy ra ý định làm một bộ phim tư liệu về ông. Trịnh đã đồng ý và giúp Dương Minh Long rất nhiều trong việc cung cấp tư liệu. Dương Minh Long đã phác thảo sơ lược kịch bản, đưa ra danh sách 42 người cần gặp tại các tỉnh thành trên cả nước để chuẩn bị cho việc sản xuất phim. Tuy nhiên, do bận rộn quá nhiều công việc nên bộ phim mãi vẫn chưa thể thực hiện cho tới khi Trịnh Công Sơn qua đời vào năm 2001.
 |
| Nhiếp ảnh gia Dương Minh Long cùng vợ chồng Trịnh Vĩnh Trinh - Nguyễn Trung Trực. |
Dương Minh Long kể anh nghe tin Trịnh Công Sơn qua đời khi đang chụp ảnh cho một dự án tại Bình Thuận. Quá bất ngờ trước thông tin đó, Dương Minh Long từng có ý định sẽ đốt hết đống tư liệu và gần 10.000 kiểu ảnh về Trịnh Công Sơn. Anh bộc bạch: "Người mình yêu quý mất đã mất thì những cái đó cũng không còn ý nghĩa gì".
Tuy nhiên, may mắn là một vài người bạn thân thiết đã khuyên Dương Minh Long nên giữ lại và anh đã làm theo. Suốt 20 năm sau ngày Trịnh Công Sơn mất, Dương Minh Long đã âm thầm lưu giữ những tài liệu, những bức ảnh quý báu này. Chính vì thế, vào năm 2021, Dương Minh Long đã gây bất ngờ cho nhiều người khi trao tặng lại các tư liệu và một số bộ ảnh cho gia đình cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.
Trong bộ tư liệu mà Dương Minh Long trao cho gia đình Trịnh Công Sơn có rất nhiều tư liệu quý như các bản thảo gốc chép tay nhiều ca khúc của Trịnh, trong đó có cả những ca khúc chưa từng phổ biến, những ghi chép, phác thảo hay những sáng tác dở dang, những thư tín, ảnh nhạc sĩ từ lúc sơ sinh đến cuối đời, những tư liệu báo chí trong và ngoài nước viết về Trịnh Công Sơn...
 |
Dương Minh Long và Trịnh Vĩnh Trinh (em gái nhạc sĩ Trịnh Công Sơn) tại triển lãm. |
Đáng chú ý, một số tư liệu mà ngay cả người thân của Trịnh cũng chưa biết tới như Bức thư Trịnh Công Sơn gửi ca sĩ Joan Baez, những bức thư tình và giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của một người bạn gái ở Pháp của Trịnh Công Sơn, bản gốc các bài hát nổi tiếng như Dựng lại người dựng lại nhà, Nối vòng tay lớn...
Nhiếp ảnh gia Dương Minh Long, sinh năm 1962 tại Hà Nội, bắt đầu cầm máy từ năm 13 tuổi. Từ năm 1990 đến nay, ông tập trung vào thể loại ảnh tài liệu. Nhiếp ảnh gia Dương Minh Long đã thực hiện trên 1.700 nhân vật khắp Việt Nam, các di sản văn hóa, làng nghề, vùng sông hồ thiên nhiên, đời sống đô thị trải khắp 3 miền. Hiện nay, kho phim lưu trữ của Dương Minh Long có trên 300 hạng mục với số lượng phim chụp lên tới gần nửa triệu kiểu phim các kích thước khác nhau. Ngoài Bộ ảnh hơn 10.000 bức về Trịnh Công Sơn, Dương Minh Long còn nổi tiếng bởi những tấm ảnh thời sự ghi lại cuộc đảo chính giữa nhóm thân Phó Tổng thống Alexander Ruskoy và Tổng thống Boris Yeltsin tại Nga năm 1993.
Trong lễ tiếp nhận năm 2021, đại diện cho gia đình Trịnh Công Sơn, ông Nguyễn Trung Trực (em rể của Trịnh) cho biết bộ hiện vật do nhiếp ảnh gia Dương Minh Long trao tặng sẽ được gia đình Trịnh đưa một phần vào bảo tàng Trịnh Công Sơn tại TP Huế. Ngoài ra, một phần tư liệu còn lại được gửi tới Không gian văn hóa Trịnh Công Sơn do gia đình nhạc sĩ cùng nhiếp ảnh gia Dương Minh Long xây dựng ở TP Hội An (Quảng Nam).
 |
Và, nhân dịp 84 năm sinh nhật Trịnh Công Sơn (28/2/1939-28/2/2023), một lần nữa Dương Minh Long lại gây bất ngờ khi tổ chức Triển lãm ảnh về Trịnh. Triển lãm mang tên Lần đầu gặp lại đang tổ chức tại Đường sách Nguyễn Văn Bình (quận 1, TPHCM), trưng bày 35 bức ảnh được thể hiện theo phong cách đen - trắng về nhạc sĩ Trịnh Công.
Tại lễ khai mạc triển lãm, Dương Minh Long cho biết: “Đã 22 năm sau ngày Trịnh ra đi, tôi chưa tổ chức một triển lãm nào về anh để chia sẻ. Với triển lãm này, tôi muốn gọi là Lần đầu gặp lại bởi coi như đây là lần đầu tôi gặp lại Trịnh sau khi anh qua đời. Từ nay, mỗi lần nhìn lại những tấm ảnh của anh, tôi sẽ tiếp tục được gặp lại anh".
Triển lãm Lần đầu gặp lại của nhiếp ảnh gia Dương Minh Long kéo dài từ ngày 26/2 cho tới hết 1/3.
