Cải cách tiền lương, xử lý nghiêm cán bộ 'sợ trách nhiệm'

Sáng 22/5, báo cáo trước Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nêu ra hàng loạt khó khăn khiến GDP quý I không cao, chỉ đạt 3,32% so với cùng kỳ. Trong đó, nhiều địa phương sản xuất công nghiệp tăng trưởng thấp, thậm chí có địa phương tăng trưởng âm. Hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp nhiều khó khăn, nhất là các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng và khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Tổng số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động giảm; số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động và giải thể tăng. Xuất hiện tình trạng người lao động mất việc làm tại một số địa phương, khu công nghiệp; số người lao động rút bảo hiểm xã hội một lần tiếp tục tăng.

Năm 2023, nhiều doanh nghiệp đã phải bán tài sản giá rẻ Ảnh: Như ý

Về giải pháp thời gian tới, Phó Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ sẽ tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Tập trung cho các động lực tăng trưởng về tiêu dùng, đầu tư, xuất khẩu. Trong đó, Chính phủ sẽ chỉ đạo hệ thống ngân hàng tiết giảm chi phí, phấn đấu tiếp tục giảm lãi suất cho vay; bảo đảm thanh khoản hệ thống các tổ chức tín dụng; kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, hạn chế nợ xấu phát sinh. Triển khai hiệu quả gói tín dụng nhà ở xã hội 120 nghìn tỷ đồng.

Đặc biệt, Chính phủ sẽ siết chặt kỷ luật, kỷ cương; nâng cao đạo đức công vụ; tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; thực hiện lộ trình cải cách tiền lương. Sớm trình cấp có thẩm quyền về lộ trình cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27 của Hội nghị Trung ương 7, khóa XII. Bên cạnh đó, khẩn trương hoàn thiện cơ chế về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung; xử lý nghiêm cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh khi thực thi công vụ.

Phó Thủ tướng cho biết, sẽ sớm giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố. Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu tỷ lệ giải ngân năm 2023 đạt tối thiểu 95%; đồng thời chú trọng thu hút các nguồn vốn đầu tư và khuyến khích dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư.

Tiếp tục hạ lãi suất điều hành

Thẩm tra đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đánh giá, thời gian qua, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực để lại dấu ấn nổi bật; các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, tiền lương được quan tâm…

Tuy nhiên, ngoài chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động, còn có thêm 1 chỉ tiêu không đạt mục tiêu kế hoạch là tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP chỉ đạt 24,7%, thấp hơn mục tiêu đề ra (25,5 - 25,8%). Đáng lưu ý, cả 2 chỉ tiêu này đều phản ánh chất lượng tăng trưởng và chất lượng nền kinh tế còn hạn chế.

Theo ông Thành, việc quá chú trọng kiểm soát lạm phát cũng là nguyên nhân khiến lãi suất cao trong bối cảnh doanh nghiệp khó khăn, việc điều chỉnh chỉ tiêu tín dụng được thực hiện quá chậm là những bất cập trong công tác điều hành cần rút kinh nghiệm.

Bước sang năm 2023, nhiều doanh nghiệp đối diện áp lực trả nợ lớn nên phải chuyển nhượng doanh nghiệp, bán cổ phần với mức giá rất thấp, trong nhiều trường hợp bán cho các đối tác nước ngoài. Thực trạng doanh nghiệp thiếu đơn hàng diễn ra phổ biến, người lao động mất việc làm tại nhiều khu công nghiệp.

Bất cập khác được cơ quan thẩm tra chỉ rõ là thị trường tài chính, tiền tệ xuất hiện rủi ro tác động tiêu cực đến an toàn hệ thống; chứng khoán sụt giảm; thị trường trái phiếu doanh nghiệp khó khăn; bất động sản trầm lắng.

Ông Thanh nêu, đầu tháng 10/2022, sự việc người dân xếp hàng để rút tiền khỏi Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) cũng như yêu cầu ngân hàng này mua lại trái phiếu do Cty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư An Đông phát hành khiến SCB rơi vào tình trạng khó khăn, Ngân hàng Nhà nước đặt SCB vào kiểm soát đặc biệt.