Bác sĩ lạm kê, bệnh nhân khốn đốn

Lạm kê toa thuốc với người bệnh là cách mà một số bác sĩ ở Khoa Khám bệnh, BV Nhân dân 115 TPHCM đang làm khiến người bệnh oằn vai.

Bệnh từ không thành... có

Trong đợt kiểm tra bệnh định kỳ tại Khoa Khám bệnh, BV Nhân dân 115 vào ngày 4/12/2014, chị Tạ Thị K. T, 36 tuổi, ở Phan Huy Ích, quận Gò Vấp, TPHCM được bác sĩ Nguyễn Thanh Hải, quyền Trưởng khoa chỉ định chụp X- quang xoang mũi. Kết quả từ chụp X- quang cho thấy “không có bất thường về xoang mũi”. Tuy nhiên, sau đó chị T. được bác sĩ Hải chẩn đoán “viêm xoang cấp” kèm “thiểu năng tuần hoàn não”. 

Sau đó, chị T. được vị này kê đơn với 5 loại thuốc, trong đó có cả thuốc kháng sinh. Chị Võ Thị T.V, 40 tuổi ở huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai cũng chung tình trạng. Ngày 11/12, chị V. thấy đau đầu nên lên đây thăm khám. Chị V. cũng được cho chụp X - quang xoang mũi.

Kết quả bình thường nhưng sau đó, chị V. được bác sĩ Hải chẩn đoán “viêm xoang cấp” và kê toa thuốc 5 loại trong đó có thuốc kháng sinh Cefonova 200mg. Chị Đỗ T.H. 41 tuổi ở Bến Tre cũng bất ngờ “bị bệnh” viêm xoang cấp dù kết quả chụp X- quang xoang đều bình thường. Ngoài kê toa có kháng sinh ra, bác sĩ Hải còn kê thêm 30 viên thuốc Pgisycap- dạng đông trùng hạ thảo. 

Không chỉ ở bệnh nhân chụp X-quang xoang bình thường thành có bệnh, nhiều người khác có kết quả xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu bình thường đều bị phán “nhiễm trùng tiểu”. Chị Nguyễn Thị B.L, 42 tuổi ở quận 5, TPHCM có kết quả bình thường nhưng sau đó, kết quả ghi trong toa thuốc là “nhiễm trùng tiểu”. 

Tình trạng biến không thành có diễn ra ở bệnh nhân Phan Th.X 59 tuổi, Trần Th.B, 70 tuổi, Nguyễn Th. A, 64 tuổi hay Nguyễn Th. Tr... Tất cả những người này đều có kết quả xét nghiệm bình thường, nằm trong chỉ số cho phép nhưng khi chẩn đoán để kê toa thuốc đều được bác sĩ Hải ghi “nhiễm trùng tiểu”. Trong các đơn thuốc mà bệnh nhân này mua đều có ít nhất một loại kháng sinh và cả thuốc đông trùng hạ thảo. 

Bi hài hơn là bà Võ Thị H. 60 tuổi khi đến Khoa khám bệnh để khám, ngoài được chẩn đoán nhiễm trùng hô hấp cấp, còn được bác sĩ ở đây “dí” thêm bệnh: tăng sản tuyến tiền liệt dù bệnh này chỉ mắc ở nam giới. 

Ngoài bà H. chị Trần Thị Thu Th. 36 tuổi khi đến khám nơi đây vào cuối năm 2014 cũng được bác sĩ Hải chẩn đoán “tăng sản tuyến tiền liệt kèm tăng lipid máu”. Hai bệnh nhân này, sau đó cũng nhận được hai toa thuốc với nhiều loại thuốc kháng sinh mà bác sĩ kê cho.

Một nữ bệnh nhân “bị” chẩn đoán “tăng sản tuyến tiền liệt” và được kê toa thuốc. Ảnh: N.D

Trung bình cứ hơn 2 người vào khám thì một người được kê toa có thuốc kháng sinh. Số tiền mà 10 người bệnh phải bỏ ra là hơn 4 triệu đồng cho một loại thuôc kháng sinh. Đơn cử trong 4 tiếng buổi sáng ngày 18/9, chỉ riêng tại phòng khám của bác sĩ Hải khám cho 21 người thì có 6 người phải uống kháng sinh đắt tiền, với chi phí gần 2 triệu đồng. 

Hay như sáng ngày 22/8/2014 khám 23 người thì có 15 người được kê các loại kháng sinh. Điều này cho thấy bình quân cứ 3 người vào đây khám, có 2 người phải uống kháng sinh. 

Không chỉ kháng sinh, trong 23 ca khám ngày 5/9/2014, bác sĩ này kê 8 toa có thuốc đông trùng hạ thảo với giá gần 2,6 triệu đồng. Và những ngày trong năm 2014, số thuốc này vẫn dày đặc trong các toa thuốc được bác sĩ kê.

 Theo điều tra của chúng tôi, bình quân một ngày tại riêng phòng khám của bác sĩ này số thuốc kháng sinh và thuốc đông trùng hạ thảo được kê toa gần 20 triệu đồng. Những thuốc này, theo các trình dược viên đều được chiết khấu hoa hồng từ 10-20%.

Không chỉ kê toa lạm dụng, tại Khoa Khám bệnh hàng loạt bệnh nhân được kê 2 toa thuốc, một toa thuốc do bảo hiểm y tế cấp (bệnh nhân chỉ trả 25-30%) và kèm một toa mua ở ngoài. 

Các bác sĩ nơi đây cho biết, nhiều loại thuốc diện bảo hiểm y tế trong bệnh viện đều có nhưng không hiểu sao vẫn có bác sĩ kê toa để bệnh nhân ra mua ở nhà thuốc. 

Ngày 15/12/2014, bệnh nhân Nguyễn T.Tr, 57 tuổi ở Phú Yên vào đây khám diện bảo hiểm y tế vượt tuyến, được bác sĩ Hải kê cho 2 toa thuốc gồm thuốc bảo hiểm y tế với 4 loại thuốc và một toa riêng để bệnh nhân mua ngoài. 

Toa thuốc bảo hiểm y tế có 4 loại thuốc gồm: Concor 2,5mg, hoạt chất bisoprolo; Donox 30mg, tên hoạt chất Isosorbid; Lipotatin 20mg, hoạt chất Atorvastatin và Dogmatail. Cả 4 loại thuốc này đều kê 17 viên và ông Tr. chỉ trả 25%. 

Trong khi đó, trong một đơn thuốc khác mua ở ngoài, bác sĩ kê 5 loại thuốc thì có 4 loại trùng hoạt chất và tác dụng như thuốc bảo hiểm y tế và để bệnh nhân mua ở nhà thuốc. 

Một loại thuốc không trùng là bổ gan Esliver, trong khi thuốc này ở bảo hiểm y tế vẫn có để thay thế. Điều đáng nói là đơn thuốc bệnh nhân mua mỗi loại được kê 30-60 viên, với số tiền lên đến cả triệu đồng khiến bệnh nhân oằn vai mua thuốc. 

Hay như bệnh nhân Nguyễn Đ.H, Nguyễn Th.H và Tân P.H. đều đến đây khám bảo hiểm y tế. Sau khám ngoài toa thuốc được lãnh theo bảo hiểm y tế, bác sĩ Hải còn kê toa mua thêm ngoài nhiều loại thuốc đông trùng hạ thảo và Esliver với số lượng hàng trăm viên. 

Một bác sĩ công tác ở một bệnh viện công lớn tại TPHCM cho biết, là một bác sĩ khi các kết quả cận lâm sàng cho thấy bệnh nhân không có bệnh mà kê thuốc là sai hoàn toàn, kê cả kháng sinh lại càng sai.

“Trong lĩnh vực y, ai cũng nắm Việt Nam là nước đầu bảng về lạm dụng kháng sinh và kháng thuốc cao. Vậy mà kê toa tràn lan, lạm dụng là không thể chấp nhận. Ở đây phải tìm hiểu xem, việc lạm kê toa như vậy là vì mục đích gì. Có vì bệnh của người bệnh không hay là vì hãng dược chi “hoa hồng”- bác sĩ này phân tích. 

Một chuyên gia dược học tại TPHCM cho rằng, theo quy định của Bộ Y tế tất cả các toa thuốc đều được đưa ra hội đồng bệnh viện để “bình toa” xem kê thuốc có lạm dụng không? Bác sĩ kê toa theo tỷ lệ thuốc nội, thuốc ngoại như thế nào? 

“Nếu lạm dụng kê toa nhiều loại thuốc kháng sinh, thuốc bổ đắt tiền trong khi bệnh không cần thiết không chỉ làm bệnh nhân mất tiền mà còn góp phần gia tăng tỷ lệ kháng thuốc cho người bệnh”- dược sĩ này phân tích. 

Trao đổi với Tiền Phong, lãnh đạo BV Nhân dân 115 cho biết chưa nắm vụ việc và sẽ làm việc với báo chí sau.