Khoảng 7 giờ ngày 16/12, khi các công nhân, cán bộ kỹ thuật đang dựng vòm sắt để đổ bê tông trong đường hầm thì bất ngờ một đoạn hầm của công trình thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo (thôn Păng tiêng, xã Lát, Lạc Dương, Lâm Đồng) bị sập. Hơn 20 người nhanh chân chạy ra ngoài, còn 12 công nhân bị mắc kẹt trong hầm (trong đó có 1 phụ nữ) bởi hàng trăm khối đất đá đổ ập xuống, bít kín lối ra. Đường hầm này dài hơn 700m, xuyên qua một quả đồi, đoạn bị sập ước hơn 10m, cách cửa hầm khoảng 500m.
Đến gần 20 giờ ngày 16/12, tức 13 tiếng đồng hồ sau khi xảy ra sự cố, lực lượng cứu hộ cứu nạn đã khoan được một mũi khoan thông khí dài 35m xuyên ngang qua lớp đất đá bị sập và thông với đoạn đường hầm phía trong, nơi có 12 công nhân bị mắc kẹt.
Phương án kế tiếp là mở rộng lỗ hổng vừa được tạo ra, gia cố thêm đoạn đường hầm và đưa ống sắt đường kính 60cm vào trong để những người bị nạn chui qua ống sắt thoát ra ngoài.
Một trong số những người may mắn chạy thoát ra ngoài khi đoạn hầm bị sập là ông Đặng Hồng Chiến (quê quán Thanh Chương, Nghệ An). Dõi mắt về phía đường hầm - nơi các đồng nghiệp đang bị kẹt lại, ông kể, giọng nghèn nghẹn: Ca trực mới bắt đầu lúc 6 giờ 30’ thì đến 7 giờ đã xảy ra sự cố. Khi đó có hơn 30 người trong đường hầm, chia làm hai tốp, tốp ngoài may mắn thoát nạn, còn tốp ở trong không chạy ra kịp. Cầu mong mọi người tai qua nạn khỏi, bình an trở về với gia đình, người thân.
Ông Đoàn Văn Việt - Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng có mặt tại hiện trường trực tiếp chỉ đạo công tác cứu hộ, cứu nạn. Hơn 100 cán bộ, chiến sĩ công an, quân đội, y tế và các cơ quan chức năng khác… cùng với nhiều phương tiện máy móc hiện đại đã được điều đến hiện trường khẩn trương cứu 12 người bị nạn.
Công tác cứu hộ được thực hiện bằng nhiều cách nhưng đến 18 giờ chiều, trao đổi với PV báo Tiền Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Đoàn Văn Việt cho biết, vẫn chưa tiếp cận được vị trí xảy ra bị nạn. Toàn bộ sóng liên lạc bên trong hầm không kết nối được nên chưa thể liên lạc được với công nhân bị kẹt trong hầm.
Theo ông Việt, ưu tiên số một là dùng máy khoan chuyên dụng khoan ngang để đưa đường ống thông khí vào nơi xảy ra sự cố nhằm tiếp thêm ô xy với hy vọng duy trì dưỡng khí cho những người đang bị mắc kẹt, sau đó tìm cách đưa họ ra. Tuy nhiên, công tác này vẫn chưa thành công. Theo dự kiến ban đầu, chỉ cần khoan 7-8m là đến chỗ những công nhân bị kẹt nhưng thực tế đã khoan tới 9m để đưa đường ống nhỏ vào nhưng vẫn chưa tiếp cận được.
Mũi khoan này không thể tiếp tục vì đụng phải đá cứng. Lực lượng cứu hộ phải dùng máy ép áp lực của Công ty Sông Đà 10 để khoan nhằm đưa ống thông khí vào nhưng chỉ được 13m thì bị kẹt đá, sau đó phải tính toán thay mũi khoan khác. Trời mưa càng khiến công tác cứu hộ thêm khó khăn, nhiều đoạn hầm nước lên tới 20-30cm nên vừa phải bơm hút, vừa khảo sát tìm kiếm vị trí rò rỉ nước mưa từ phía trên xuống để bít lại.
Lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng cho biết, trong tình hình này, có thể ngày mai phải triển khai thêm phương án khoan từ trên đồi xuống vị trí bị sập với khoảng cách tới 70m. Tỉnh đã chỉ đạo các ngành điện lực, nhà máy nước đưa thêm máy khoan, máy bơm, máy hàn, máy phát điện, máy bơm hút nước… vào hiện trường đê tập trung cứu nạn suốt đêm 16/12.
Đến nay, vẫn chưa xác định danh tính các nạn nhân bị mắc kẹt bên trong hầm. Về nguyên nhân sự cố, theo nhận định ban đầu của lãnh đạo Sở Công Thương Lâm Đồng, có khả năng do địa chất yếu. Ban ngành chức năng cho biết, công trình thủy điện Đạ Dâng - Đạ Chomo được khởi công từ năm 2003, đổi chủ đầu tư nhiều lần, đến khi Công ty CP đầu tư và xây dựng Long Hội triển khai thì gặp sự cố.
Theo dự án, công trình thủy điện này có tổng công suất 22 MW, sản lượng điện trung bình hằng năm ước đạt 109,27 triệu kWh với tổng mức đầu tư hơn 475 tỷ đồng theo hình thức BOO (xây dựng - sở hữu- kinh doanh). Công trình gồm hai nhà máy thủy điện liên hoàn là Nhà máy thủy điện Đạ Dâng đặt trên dòng sông Đạ Dâng (xã Lát, huyện Lạc Dương) và Nhà máy thủy điện Đa Chomo trên suối Đa Chomo (nhánh của sông Đạ Dâng, thuộc địa bàn xã Phi Tô, Lâm Hà).
Ngay trong ngày xảy ra sự cố, Thủ tướng Chính phủ đã có công điện yêu cầu UBND tỉnh Lâm Đồng phải huy động tối đa lực lượng, phương tiện khẩn trương tìm kiếm, cứu nạn số công nhân, kỹ sư còn đang mắc kẹt trong đường hầm. Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an chỉ đạo Quân khu 7, các đơn vị đóng quân trên địa bàn và các đơn vị liên quan sẵn sàng lực lượng, phương tiện hỗ trợ địa phương khi có yêu cầu.
* Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng yêu cầu Cục Giám định Nhà nước về Chất lượng công trình cử ngay đoàn công tác vào hiện trường để nắm bắt tình hình, phối hợp với chủ đầu tư và đơn vị thi công khắc phục sự cố.
Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng Cty Sông Đà cũng được yêu cầu cử các đơn vị, cán bộ có năng lực trong lĩnh vực thủy điện vào trợ giúp cho Cty cổ phần Sông Đà 505 (đơn vị thi công) khắc phục sự cố.
Kim Anh - Ngọc Mai