Theo Bộ NN&PTNT, Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 7 của Trung Quốc trên toàn cầu, đứng đầu trong ASEAN (xuất khẩu đứng thứ 5 và nhập khẩu đứng thứ 9).
Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, là thị trường xuất khẩu đứng thứ 2 và đứng đầu về nhập khẩu của Việt Nam.
Trong giai đoạn 2010 - 2019, thương mại song phương hai chiều Việt Nam - Trung Quốc đã có bước phát triển quan trọng. Kim ngạch xuất, nhập khẩu giữa hai nước tăng bình quân 17,6%/năm, đưa quy mô trao đổi từ 27,32 tỷ USD năm 2010 lên 116,93 tỷ USD năm 2019.
Việc ký kết Hiệp định RCEP vừa qua sẽ tiếp tục có những bước phát triển mạnh mẽ trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước trong thời gian tới, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế của mỗi nước.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, hai bên đã ký 13 văn kiện nhằm thúc đẩy thương mại nông sản hai nước. Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc các sản phẩm như: thực phẩm, cây công nghiệp, rau quả nhiệt đới, thủy sản.
Ngược lại, Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam các mặt hàng là vật tư và thiết bị nông nghiệp, các sản phẩm ôn đới, hàng nông sản chế biến.
Theo thống kê, giai đoạn 2010 - 2019, kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản giữa 2 nước tăng trưởng bình quân 15%/năm, đạt 15,7 tỷ USD năm 2019.
Trong bối cảnh khó khăn của dịch COVID-19, trong 10 tháng qua đầu năm 2020, kim ngạch thương mại nông lâm thủy sản Việt Nam - Trung Quốc vẫn đạt 11,2 tỷ USD; trong đó, xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc đạt 8,3 tỷ USD, nhập khẩu đạt 2,9 tỷ USD.
Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc phối hợp với phía Việt Nam ưu tiên áp dụng hình thức trực tuyến trong đánh giá thực địa và ký kết văn bản để thúc đẩy mở cửa thị trường cho thương mại nông sản, thủy sản giữa hai nước. Tại buổi họp trực tuyến với Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trung Quốc Nghê Nhạc Phong, Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá cao việc cá nhân ông Nghê Nhạc Phong và các đồng nghiệp đã tích cực hỗ trợ thúc đẩy ký trực tuyến Nghị định thư về xuất khẩu thạch đen của Việt Nam sang Trung Quốc; đồng ý, và chỉ đạo cấp kỹ thuật của hai bên tiến hành các biện pháp đánh giá, thẩm định trực tuyến hoặc qua video đối với sản phẩm tổ yến của Việt Nam.
“Đây là thực tế sinh động cho mối quan hệ tin tưởng lẫn nhau giữa hai cơ quan; và là việc làm rất thiết thực để khắc phục những khó khăn trong điều kiện dịch COVID-19 còn diễn biến phức tạp. Đồng thời, đây cũng là kinh nghiệm rất tốt và hữu ích”, Bộ trưởng Cường nói.
Bộ trưởng Cường cũng đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc phối hợp với phía Việt Nam ưu tiên áp dụng hình thức trực tuyến trong đánh giá thực địa và ký kết văn bản để thúc đẩy mở cửa thị trường cho thương mại nông sản, thủy sản giữa hai nước.
Theo Bộ trưởng Cường, Chính phủ Việt Nam đã và đang triển khai tốt nhất để kiểm soát COVID-19 với nhiều kết quả tích cực, được các nước và các tổ chức quốc tế đánh giá cao.
“Việt Nam đang áp dụng các biện pháp phù hợp, hiệu quả khống chế COVID-19, kiểm soát chuỗi thực phẩm theo khuyến cáo của FAO và WHO. Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 còn diễn biến phức tạp trên toàn cầu, chúng tôi rất mong nhận được sự hợp tác tích cực từ phía Tổng cục Hải quan Trung Quốc để ưu tiên phân luồng cho nông sản, thủy sản xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Trung Quốc” - Bộ trưởng nói.
Tại buổi họp, hai bên cũng thảo luận các vấn đề nhằm thúc đẩy thương mại nông sản hai nước. Theo đó, với các sản phẩm trồng trọt, Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường xuất khẩu cho 9 nhóm sản phẩm của Việt Nam (xoài, vải, nhãn, chôm chôm, dưa hấu, thanh long, mít, măng cụt, chuối, thạch đen).
Thạch đen là một trong những cây trồng nhiều ở các tỉnh phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn... trọng khi thị trường Trung Quốc có nhu cầu rất lớn về sản phẩm này. Gần đây, Việt Nam đã gửi hồ sơ hoàn chỉnh cho phía Trung Quốc để mở cửa thị trường sầu riêng và khoai lang.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, Việt Nam cũng đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc xem xét áp dụng linh hoạt hình thức kiểm tra trực tuyến hoặc qua Video như cách làm với tổ yến.
Sau đó, đề nghị các phía Trung Quốc ưu tiên cấp phép thêm cho sản phẩm bưởi và chanh leo phía Việt Nam đã hoàn thiện hồ sơ.
Hai bên cũng thống nhất về liên quan đến hình thức trao đổi, đánh giá liên quan đến một số sản phẩm chăn nuôi, thuỷ sản… phù hợp nhất trong bối cảnh dịch COVID-19.
Để duy trì ổn định kinh tế - xã hội và sinh kế của cư dân 2 nước tại khu vực biên giới trong thời gian trước mắt khi dịch bệnh COVID-19 còn diễn biến phức tạp, phía Việt Nam cũng đề nghị phía Trung Quốc phối hợp chặt chẽ với Việt Nam tránh gây đứt đoạn và duy trì ổn định thương mại nông sản, thủy sản biên giới.
Đồng thời, đề nghị Tổng cục Hải quan Trung Quốc và các cơ quan liên quan của 2 nước thiết lập đường dây nóng nhằm phối hợp kịp thời xử lý ùn tắc nông sản tại cửa khẩu.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cũng cho biết, việc Trung Quốc tăng cường kiểm soát nông sản, cũng là yêu cầu chung ở nhiều thị trường chứ không cứ phía bạn. Chúng ta muốn xuất khẩu nông sản thì dứt khoát phải theo tiêu chuẩn quy chuẩn, làm đúng theo yêu cầu quốc tế từng nhóm thị trường.
