Vay

Khốn nỗi tiền trong nhà không còn. Ông hàng xóm tốt bụng vẫn tối ngồi uống trà nghe đài cùng, được hỏi chuyện vay, ngần ngừ một lát ông bảo “Không có”. 

Tôi biết ông có nhưng không dám cho vay vì e tôi không trả được dù số tiền có hai đồng rưỡi, bằng giá một cân gà lúc ấy.

Về sau đành đưa cháu đi bà lang lấy thuốc cao dán rẻ tiền hơn. Rồi chuyện ấy cũng qua nhưng tôi được bài học là đừng bao giờ trông chờ ai khác ngoài bản thân mình. Và từ đấy tôi chuyển hẳn cách sống. Hết giờ làm việc thay vì nán lại chơi vài séc bóng bàn thì về nhà làm những chuyện vặt đỡ vợ con hoặc việc gì đó để gánh đỡ ngân sách chi tiêu gia đình. Cũng từ đấy tình vợ chồng ấm cúng hơn, mình cũng hoạt bát ra và thạo việc hơn. Cái khó được đẩy lùi dần.

Từ việc nhà ra việc nước có lẽ cũng không xa nhau là bao. Vay mượn khó khăn cũng là động lực để mình vận động tốt hơn. Vẫn biết không có tiền thì không làm được gì, nhưng không phải cứ có tiền là việc gì cũng làm được. Ví dụ tính tự trọng sẽ rất dễ bị hao vơi đi, quyền tự chủ dễ sứt mẻ và sự chủ động xa dần khi lâm cảnh nợ nần.

Có ODA, tiện quá. Người ta sẵn sàng mở hầu bao trong thời đại toàn cầu như làng xã. Liệu có ai nghĩ hộ rằng chuyện ăn vay là cận kề đứng dưới thòng lọng nếu vốn vay đó không thực sự phát huy tác dụng. 

Những Vinashin, Vinalines và bao sự hoang phí khác cộng lại, đang đem lại gánh nợ còng lưng cho đất nước, trĩu nặng trên vai người dân. Tại diễn đàn Quốc hội đã có tiếng kêu, nợ công đang ở mức báo động.
Thi thoảng đọc tin trên báo chuyện được vay nơi này nơi nọ mấy tỉ đô để phát triển dự án này kia. Ảnh kí kết, hai bên cười tươi. Nhưng nói thật, sau bao kỳ vọng vào các dự án, kế hoạch vĩ mô, tầm nhìn mấy chục năm, bây giờ nghe tới nó cũng như tiếng reo “được vay”, thì người dân như tôi lo nhiều hơn là mừng.

Có lẽ cái cần lúc này không phải là vay được bao nhiêu, mà là xem lại cái cơ chế nào để quét sạch được bọn tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm đang ngốn tiền như quỷ dữ. Nếu không diệt trừ được tham nhũng, càng vay được thì càng nuôi béo con thú biến dạng của kinh tế thị trường mà thôi.