Hôm 5/2, quốc hội Ukraine bỏ phiếu thông qua dự luật kể trên, với 260 phiếu thuận/226 phiếu chống. Theo đó, chỉ huy lực lượng vũ trang Ukraine “có quyền dùng vũ lực, phương tiện đặc biệt và vũ khí” để chống lại các binh sĩ có hành vi bất tuân thượng lệnh, đe dọa chỉ huy, tự rời bỏ vị trí khi đang thực hiện nhiệm vụ.
Dự luật mới thông qua khi gần đây xuất hiện một số trường hợp binh sĩ Kiev vi phạm kỷ luật quân đội, đặc biệt là đào ngũ và uống rượu cũng như không nghe theo mệnh lệnh của cấp trên. Trong các trường hợp này, chỉ huy được quyền nổ súng.
Hồi cuối tháng 1, Kiev huy động 100.000 tân binh tham gia chiến dịch chống phe ly khai thân Nga tại miền Đông. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Ukraine hôm 31-1 thông báo gần 7.500 lính dự bị đang phải đối mặt với cáo buộc hình sự do trốn tránh nghĩa vụ quân sự.
Cố vấn của Tổng thống Ukraine, Yury Biryukov, trích dẫn số liệu thống kê cho thấy thực trạng khá bất ngờ khi phần lớn binh sĩ đào ngũ đến từ phía Tây vốn có truyền thống chống Nga mạnh mẽ.
Sau khi cuộc đàm phán hòa bình lần hai tại Minsk – Belarus ngày 31-1 thất bại, giao tranh tiếp tục nổ ra ở miền Đông Ukraine. Thị trấn Debaltsevo (thuộc Donetsk) trở thành chiến trường mới giữa quân chính phủ và phe ly khai.
Lực lượng dân quân Donetsk hôm 5-2 đề xuất một lệnh ngừng bắn bắt đầu từ 9 giờ sáng 6-2 (giờ địa phương) để thiết lập một hành lang cho dân thường tại Debaltsevo rời khỏi vùng xung đột. Kiev cũng đã chấp thuận đề nghị kể trên.
Cư dân thị trấn Debaltsevo rời khỏi vùng xung đột. Ảnh: Reuters
Ông Denis Pushilin, đại diện Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng, cho biết người dân có thể lựa chọn di tản bên hành lang do Kiev hoặc phe ly khai kiểm soát để tới hai thị trấn Artyomovsk hoặc Donetsk tương ứng.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 5-2 tới Ukraine đã xem xét đề nghị cung cấp vũ khí cho Kiev của Tổng thống Petro Poroshenko. Cùng ngày, các nhà lãnh đạo Đức và Pháp có cuộc hội đàm với ông Poroshenko trước chuyến thăm của họ tới Moscow để gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Cả hai cuộc gặp đều có chủ đề chính xoay quanh cuộc khủng hoảng Ukraine.