Niềm tự hào của người lính
Mệnh lệnh đầu tiên của Sergei Shoigu sau khi trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Nga là học viên Trường thiếu sinh quân Suvorov được tham gia trở lại Lễ Duyệt binh Ngày Chiến thắng sau nhiều năm bị lãng quên. Theo quy định của Bộ trưởng, phải tổ chức thi tuyển và chỉ chọn những người có thành tích tốt nhất trong học tập và chấp hành kỷ luật. Quyết định này không chỉ mang lại niềm vui cho các học viên, mà còn báo hiệu những cải cách sâu rộng sẽ diễn ra trong Quân đội Nga.
Sergei Kuzhugetovich Shoigu sinh ngày 21/5/1955 tại Chadan, Cộng hòa Tuva, Nga trong gia đình có bố là biên tập viên của tờ báo địa phương và mẹ là cán bộ kỹ thuật của vườn thú. Ông tốt nghiệp Trường Đại học Bách khoa Krasnoyarsk, chuyên ngành kỹ sư xây dựng vào năm 1977, bảo vệ thành công luận án Phó Tiến sĩ khoa học kinh tế vào năm 1996.
S. Shoigu được phong danh hiệu Anh hùng Liên bang Nga năm 1999, Tướng Quân đội năm 2003 và được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng vào ngày 6/11/2012. Trước đó, ông là Bộ trưởng Bộ Tình trạng khẩn cấp. Trong lịch sử, nước Nga đã tiến hành nhiều cuộc cải cách quân đội. Nhưng có lẽ, chưa lần nào nhanh như lần này, khả năng chiến đấu của quân đội được phục hồi chỉ sau hơn 2 năm. Để xác định tình trạng và khả năng sẵn sàng chiến đấu thực sự của các đơn vị trong quân đội và hải quân, Tướng S. Shoigu và Bộ Tổng Tham mưu thường xuyên tiến hành kiểm tra đột xuất. Sau các hoạt động này, quân đội đã được sắp xếp hợp lý, sẵn sàng tham chiến vào bất cứ thời điểm nào.
Quân đội Nga đã thể hiện được tính chuyên nghiệp ở mức cao nhất vào đầu năm 2014, khi xảy ra các sự kiện tại Crimea. Và, rất khó để biết được các sự kiện đó chuyển biến theo hướng nào, nếu Tướng S. Shoigu không là cánh tay phải của Tổng Tư lệnh Tối cao Các lực lượng vũ trang Nga, Tổng thống Vladimir Putin.
Đến nay, Bộ trưởng S. Shoigu dường như đã để lại dấu ấn ở hầu hết các lĩnh vực trong quân đội Nga, kể cả lĩnh vực hạt nhân nguyên tử. Dưới thời ông, trong quân đội và hải quân đã có hàng chục tổ chức, công trình, đơn vị vũ khí và hệ thống chỉ huy được thành lập mới hoặc được hiện đại hóa, số lượng chiến sĩ và hạ sĩ quan hợp đồng, lực lượng nòng cốt chuyên nghiệp của quân đội, đã đạt đến 300 nghìn người, công dân tích cực thực hiện nghĩa vụ quân sự...
S. Shoigu trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Nga vào thời điểm khi mà các tướng lĩnh của Lầu Năm Góc và NATO nhìn Quân đội Nga dưới con mắt của người lái xe Mercedes trước chiếc xe ngựa với những bánh rỉ sét và người xà ích buồn tẻ. Còn bây giờ, họ phải thừa nhận rằng Quân đội Nga là một trong những quân đội mạnh nhất thế giới.
Tướng S. Shoigu còn giải quyết được một nhiệm vụ chiến lược không kém phần quan trọng, đó là giành lại sự kính trọng của xã hội đối với quân đội. Ông trả lại cho người lính niềm tin vào sứ mệnh cao quý mà họ đang thực hiện đối với quê hương, đất nước. Các cựu chiến binh đã khẳng định rằng ngay cả trong thời kỳ Xôviết, không phải lúc nào đôi mắt của người lính cũng ánh lên niềm tự hào về nghề của mình như lúc này.
Bộ trưởng có ảnh hưởng nhất
Trong suốt thời gian từ khi còn là vị chỉ huy trẻ tuổi của một đơn vị cho đến lúc trở thành Bộ trưởng Quốc phòng, Tướng S. Shoigu luôn lấy hiệu quả công việc làm nguyên tắc hoạt động của mình. Theo ông, bài phát biểu tại các cuộc họp, kế hoạch vạch ra trên giấy phải biến thành kết quả cụ thể trên thực tế chẳng hạn như ngôi nhà trong doanh trại, những chiếc xe tăng, các con tàu... Ông thực hiện nguyên tắc đó trên công trình xây dựng ở Siberia, ở Bộ Tình trạng khẩn cấp và bây giờ, trong quân đội.
Để thực hiện được các ý tưởng của mình, ông đã xây dựng được đội ngũ những người cùng chí hướng, họ là các tướng lĩnh, cán bộ công chức, những người thường được ông gọi một cách trân trọng “đội cận vệ của tôi”. Ông luôn khẳng định rằng nếu không có đội ngũ giúp việc ấy, có lẽ ông không thể đạt được nhiều thành công đến vậy.
Tướng S. Shoigu có khả năng đặc biệt trong việc phát hiện những vấn đề, lĩnh vực cần đổi mới để chấm dứt tình trạng nước Nga lẽo đẽo chạy theo các tiến bộ của kỹ thuật quân sự thế giới. Ông yêu cầu phải huấn luyện và trang bị cho quân đội đủ sức đối phó với mọi thách thức, mọi mối đe dọa về quân sự cả ở hiện tại và trong tương lai. Nhiều tướng lĩnh của Mỹ cũng thừa nhận rằng quân đội Nga đã nhanh chóng rút ngắn được khoảng cách về mặt công nghệ và trong một số lĩnh vực đã vượt Mỹ.
Theo chỉ thị của Bộ trưởng S. Shoigu, các trung tâm nghiên cứu, chế tạo robot quân sự và thiết bị bay không người lái đã được thành lập. Ngày sáng tạo và các triển lãm thành tựu kỹ thuật quân sự mới của Bộ Quốc phòng cũng thường xuyên được tổ chức. Ông không hài lòng khi biết rằng Nhà máy quang học và cơ khí Kazan đã sản xuất được các dụng cụ hiệu quả hơn của Pháp tới 12-15%, nhưng mới chỉ có những lô rất nhỏ được sử dụng trong quân đội.
Tuy có nhiều ý kiến không đồng tình, nhưng S. Shoigu vẫn yêu cầu thành lập đại đội nghiên cứu khoa học của chiến sĩ trong các trường quân sự của Nga. Đến nay, kết quả cho thấy quyết định của ông là đúng. Nhiều người trong số họ đã nhận bằng sáng chế, nhiều phát minh đã được ngành công nghiệp quốc phòng đưa vào sản xuất. Một số người còn chuẩn bị bảo vệ luận án tiến sĩ và dự định gắn bó cả đời với quân đội.
Theo đề nghị của S. Shoigu, cuộc thi thể thao hai môn phối hợp là trượt tuyết và bắn súng của các đơn vị xe tăng đã được tổ chức. Trước sự chứng kiến của hàng nghìn người xem trực tiếp và hàng triệu khán giả truyền hình, những người lính thi đấu hết mình. S. Shoigu đã biến cuộc thi thể thao thành một ngày hội đoàn kết quân dân và góp phần giáo dục lòng yêu nước. Tới đây, công viên Patriot ở gần Moskva, đứa con tinh thần của Tướng S. Shoigu, sẽ được khánh thành…
Có lẽ hoàn toàn không quá lời, khi gọi S. Shoigu là một nhà cách mạng. Sau hơn 2 năm trên cương vị Bộ trưởng, ông đã đem lại cho quân đội nhiều điều chưa từng có. Theo S. Shoigu, muốn có quân đội mạnh, ngoài việc trang bị vũ khí hiện đại, huấn luyện tốt, thì cần phải chăm lo đời sống cho người lính. Ông thường xuyên kiểm tra công tác nuôi quân, quyết định lắp vòi sen tắm nóng lạnh và cấp máy giặt cho các doanh trại quân đội, sau khi biết người lính phải tắm nước lạnh và tự giặt quần áo sau một ngày luyện tập, bảo dưỡng, sửa chữa vũ khí trong tuyết lạnh. Có thể nói, cho đến tận bây giờ, những vật dụng của nền văn minh mới đến được với các chiến sĩ trong các doanh trại. Đã có 50 nghìn vòi tắm sen và máy giặt được cấp cho các đơn vị.
Bộ trưởng S. Shoigu còn giải quyết được vấn đề xã hội nổi cộm nhất trong quân đội - vấn đề nhà ở. Trong nhiều thập kỷ qua, còn nhiều trường hợp sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp vẫn chờ được cấp nhà ở... Để giải quyết, ông đề nghị thực hiện phương án nhận tiền thay vì nhận nhà. Người được cấp nhà sẽ nhận toàn bộ số tiền theo tính toán và tự quyết định mua căn hộ hay xây nhà. Trong quân đội, cách giải quyết này được gọi là “cuộc cách mạng về nhà ở của Shoigu”. Đã có 18 nghìn người được nhận tiền. Đoàn quân nhân “vô gia cư” đứng xếp hàng chờ đến lượt đã giảm bớt và, theo các chuyên gia, nó sẽ biến mất trong tương lai gần.
Tướng S. Shoigu cũng đã thay đổi triệt để chiến lược quản lý quốc phòng của nước Nga. Sau sự sụp đổ của Liên Xô và sự chuyển đổi của Nga theo con đường tư bản chủ nghĩa, chế độ cả nước, bao gồm cả các ngành kinh tế, sẵn sàng đẩy lùi các mối đe dọa quân sự đã không còn được thực hiện. Mỗi cơ quan bảo vệ pháp luật chỉ có trách nhiệm với lĩnh vực của mình. Quyền hạn của Bộ Quốc phòng Nga chủ yếu chỉ được áp dụng trong các lực lượng vũ trang của Nga.
Để đối phó được với các mối đe dọa quân sự có thể có, cả nước Nga phải trở thành một bộ máy thống nhất do một trung tâm duy nhất chỉ huy. Tướng S. Shoigu đề nghị thành lập trung tâm ấy. Trung tâm chỉ huy phòng thủ quốc gia Liên bang Nga đã chính thức đi vào hoạt động vào cuối năm 2014. Đây là Đại Bản doanh của Tổng Tư lệnh Tối cao trong trường hợp đất nước có chiến tranh.
“Bộ não điện tử” hoạt động 24/24 giờ này có nhiệm vụ chỉ huy lực lượng hạt nhân chiến lược, phân tích và dự báo các nguy cơ của cuộc tấn công quân sự đối với nước Nga, kiểm soát hoạt động hàng ngày của quân đội, kiểm soát hoạt động hiệp đồng với các cơ quan chính phủ… Vậy là, khi xuất hiện mối đe dọa quân sự thực, tất cả các sở chỉ huy, các trung tâm điều hành từ Điện Kremli, Bộ Quốc phòng, các bộ, ban, ngành đến các đơn vị cơ sở trong cả nước sẽ thành một khối thống nhất để bảo vệ nước Nga.
Theo ghi nhận của truyền thông, S. Shoigu luôn là người đứng đầu danh sách các bộ trưởng có ảnh hưởng nhất ở Nga. Xây dựng quân đội hùng mạnh được người dân kính trọng là điều mà ông quan tâm nhất. Hình ảnh những người lính mặc quân phục màu xanh có thái độ khiêm nhường và lễ độ xuất hiện ở Crimea trước ngày trưng cầu ý dân để sáp nhập vào Nga, mà truyền thông đã gọi họ là “những người lính lịch sự”, đánh dấu bước khởi đầu những chuyển biến kỳ diệu trong Quân đội Nga dưới thời của Đại tướng Sergei Shoigu.
