Trong “tuyên bố nghiêm khắc” gửi tới Đại sứ Nhật Shi Hideo vào tối 1/12, bà Hoa Xuân Oánh, trợ lý Ngoại trưởng Trung Quốc, nói rằng phát biểu của ông Abe “cực kỳ sai lầm” và vi phạm những nguyên tắc cơ bản trong quan hệ giữa hai nước.
Sáng 1/12, ông Abe nói rằng Nhật và Mỹ sẽ không đứng yên nếu đảo Đài Loan bị tấn công, và rằng Bắc Kinh, nhất là Chủ tịch Tập Cận Bình, chớ nên “hiểu lầm” về tình hình.
“Tình huống khẩn cấp ở Đài Loan cũng là tình huống khẩn cấp với Nhật Bản, do đó cũng là tình huống khẩn cấp đối với liên minh Nhật – Mỹ”, ông Abe nói trong bài phát biểu tại sự kiện do một cơ quan nghiên cứu Đài Loan (Trung Quốc) tổ chức.
Bắc Kinh coi Đài Loan là một phần lãnh thổ và tuyên bố sẽ thống nhất với hòn đảo, có thể bằng vũ lực nếu cần.
Bà Hoa nói rằng phát biểu của ông Abe “ủng hộ một cách trơ trẽn những lực lượng đòi độc lập ở Đài Loan” và “Trung Quốc kiên quyết phản đối điều này”. Bà nói thêm rằng Nhật “không có quyền” đưa ra những phát biểu “vô trách nhiệm” về vấn đề Đài Loan vì trong lịch sử đã gây hấn với Trung Quốc.
“Trung Quốc mạnh mẽ thúc giục Nhật Bản suy nghĩ sâu sắc về lịch sử, rút ra bài học từ lịch sử và không gây tổn hại cho chủ quyền của Trung Quốc bằng bất kỳ hình thức nào, tránh gửi tín hiệu sai đến các lực lượng đòi độc lập ở Đài Loan”, bà Hoa nói.
Trước đó, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cũng đã có phát biểu gay gắt về vấn đề này.
Ông Uông nói rằng ông Abe đã “nói những điều vô nghĩa” và cảnh báo “bất kỳ ai lặp lại chủ nghĩa quân phiệt và thách thức giới hạn chịu đựng của người dân Trung Quốc cũng sẽ vỡ mặt”.
Dù đã từ chức thủ tướng, ông Abe vẫn là người đứng đầu nhóm lớn nhất trong đảng cầm quyền Nhật Bản và tiếp tục có nhiều ảnh hưởng.
