Trong bài phát biểu đề cập nhiều vấn đề tại Câu lạc bộ Thịnh vượng chung tại thành phố San Francisco (Mỹ), ông chủ Lầu Năm Góc nói rằng, những hành động quân sự hóa của Trung Quốc sẽ vấp phải “những hậu quả cụ thể”. Khi được hỏi các hậu quả có thể là gì, ông Carter nói với các phóng viên rằng, quân đội Mỹ đã sẵn sàng tăng cường hiện diện ở châu Á - Thái Bình Dương và sẽ chi 425 triệu USD từ nay đến năm 2020 cho các hoạt động tập trận, huấn luyện với các nước trong khu vực đang lo lắng trước những hành động của Trung Quốc.
Ông Carter cảnh báo, Trung Quốc không được hành động “hung hăng” trên biển Đông, trong đó có việc đặt tên lửa đất đối không trên một đảo tranh chấp. Trong khi đó, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi thúc giục Washington “thôi phóng đại” và ngừng làm vấn đề trở nên “giật gân”.
Cản đường tới bãi Hải Sâm
Nhiều tờ báo Philippines chiều qua đưa tin, Trung Quốc vừa chiếm thêm một thực thể ở khu vực tranh chấp trên biển Đông. Tuy nhiên, tối qua, Ngoại trưởng Philippines thông báo, các tàu Trung Quốc đã rời đi.
Chiều qua, nhiều tờ báo Philippines dẫn lời Thị trưởng Kalayaan, ông Eugenio Bito-Onon, nói rằng, ít nhất 5 tàu Trung Quốc, gồm 3 tàu hải cảnh và 2 tàu hải quân, đậu gần bãi Hải Sâm (một rạn san hô vòng thuộc quần đảo Trường Sa), chặn đường ngư dân đánh bắt trên biển, vi phạm quyền đi lại, cản trở quyền tự do hàng hải. Tối qua, báo Philippines Inquirer dẫn lời Ngoại trưởng Albert del Rosario đính chính thông tin Trung Quốc đã chiếm bãi Hải Sâm. “Thông tin về sự chiếm đóng của Trung Quốc có thể không chính xác. Nhưng đó là quan điểm của tôi. Họ có thể quay lại vào ngày mai, hoặc không”, ông Rosario nói khi được hỏi liệu các báo đưa tin Trung Quốc chiếm đóng thêm một thực thể trên khu vực tranh chấp ở biển Đông có chính xác không.
Về những hành động nhằm ngăn các hành động phi pháp của Trung Quốc trên biển Đông, ông Rosario nói rằng, Bộ Ngoại giao Philippines hy vọng các cuộc bàn bạc về hoạt động tuần tra chung giữa Philippines và Mỹ sẽ sớm có kết quả. “Chúng tôi đang theo sát các báo cáo về tình hình trên thực địa và một lần nữa kêu gọi Trung Quốc kiềm chế những hành động có thể làm phức tạp tình hình hoặc làm leo thang căng thẳng trên biển Đông, ảnh hưởng hòa bình và ổn định ở khu vực”, Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố ngày 2/3. Báo Philippines Star trước đó dẫn lời ngư dân Philippines nói rằng, tuần trước, các tàu Trung Quốc truy đuổi họ khi họ trên đường đi đánh bắt.
Tại Bắc Kinh, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nói rằng, Bộ Giao thông nước này vừa đưa các tàu ra kéo một tàu nước ngoài bị mắc cạn ở bãi Hải Sâm và sau đó đã rời khỏi khu vực, China Daily đưa tin. “Để bảo đảm an toàn hàng hải và điều kiện làm việc, Trung Quốc kêu gọi các tàu đánh cá gần địa điểm này hãy rời đi”, ông Hồng nói.
