Ngày 27/2, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết, về tình hình khu vực và quốc tế, các bộ trưởng trao đổi về nhiều vấn đề cùng quan tâm như tình hình CHDCND Triều Tiên, biển Đông, các thách thức an ninh phi truyền thống như khủng bố, an ninh mạng, buôn bán người và di cư bất thường, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh. Các bộ trưởng nhấn mạnh trong bối cảnh khu vực và quốc tế ngày càng chuyển biến phức tạp, tác động nhiều chiều đến ASEAN, ASEAN phải tăng cường vai trò trung tâm, củng cố đoàn kết, thống nhất, lập trường chung, nâng cao trách nhiệm và vai trò chủ đạo trong việc xử lý các vấn đề ở khu vực.
Về vấn đề biển Đông, các bộ trưởng chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp gần đây và đang diễn ra, trong đó có các hoạt động bồi đắp và các hành động khác, làm xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, đe dọa hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực; nhấn mạnh tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở biển Đông, không quân sự hóa, kiềm chế, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 và đạt tiến triển thực chất trong việc thực hiện Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).
Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh, ASEAN cần ưu tiên duy trì hòa bình, ổn định ở khu vực trong bối cảnh môi trường an ninh ở khu vực ngày càng phức tạp; theo đó, ASEAN cần thúc đẩy các biện pháp xây dựng lòng tin, ngoại giao phòng ngừa, xây dựng các quy tắc và chuẩn mực ứng xử nhằm ngăn ngừa các xung đột tiềm tàng ở khu vực, nâng cao năng lực của ASEAN để ứng phó kịp thời các khủng hoảng hoặc tình huống khẩn cấp, trong đó có vận hành các cơ chế cảnh báo sớm và phản ứng nhanh. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng cũng nhấn mạnh ASEAN cần duy trì và phát huy vai trò chủ đạo trong việc xử lý các thách thức ở khu vực cũng như trong định hình cấu trúc khu vực phù hợp với lợi ích của ASEAN, trong lúc tiếp tục làm sâu sắc quan hệ với các đối tác đối thoại nhằm tranh thủ sự hợp tác, ủng hộ và hỗ trợ của các Đối tác cho việc triển khai Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN.
ASEAN phát huy đoàn kết, thống nhất
Trong trao đổi về tình hình khu vực và quốc tế, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng nhấn mạnh ASEAN cần phát huy đoàn kết thống nhất và tiếng nói chung trước những diễn biến phức tạp ở khu vực, nhất là biển Đông; chia sẻ quan ngại về tình hình đang ngày càng phức tạp ở biển Đông, nhất là việc quân sự hóa và những hệ lụy đối với hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, nhấn mạnh cần giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982, kiềm chế, không quân sự hóa, thực hiện nghiêm túc DOC và đi vào thương lượng thực chất để sớm đạt được COC.
Kết thúc Hội nghị, Lào ra Tuyên bố Báo chí của Chủ tịch, phản ánh những nội dung và kết quả chính của Hội nghị.
