Giá rẻ gắn mác thương hiệu lớn
Phố Nguyễn Thiện Thuật nằm cuối chợ đầu mối Đồng Xuân (Hà Nội), nơi có nhiều cửa hàng cung cấp hàng trăm loại phụ gia thực phẩm trong đó có dầu ăn.
Theo khảo sát của PV Tiền Phong, tại đây, các cửa hàng bày bán rất nhiều loại dầu ăn được đóng chai từ 1 lít đến hàng chục lít có giá rẻ hơn rất nhiều so với những loại dầu ăn thông thường được bày bán tại các cửa hàng, siêu thị.
Trong vai người mua hàng tìm kiếm loại dầu ăn giá rẻ về kinh doanh, chúng tôi được chủ một cửa hàng ở đây mời chào mua loại dầu ăn đựng trong can 10 lít có gắn nhãn của thương hiệu lớn giá 240 nghìn đồng. Nhìn qua, thùng dầu này có màu nâu đục hơn so với các loại dầu ăn dung lượng 1 đến 2 lít của các thương hiệu lớn bày bán bên cạnh.
Lấy lý do kinh doanh cửa hàng lớn muốn tìm loại dầu giá rẻ hơn nữa, ông chủ cửa hàng khệ nệ vác thùng dầu 20 lít đựng trong can nhựa màu trắng đục được dán nhãn sơ sài không ghi rõ nơi xuất xứ ra giới thiệu: “Nếu chị kinh doanh nhà hàng lấy loại này giá rẻ nhất. Xung quanh đây, các cửa hàng bún đậu, bánh mì thậm chí nhà hàng họ cũng dùng loại này”.
Theo chủ cửa hàng này, đa số khách hàng kinh doanh bánh, đồ ăn vặt trên phố đều thích dầu chứa trong thùng cỡ lớn này, vì rẻ lại dễ sử dụng, dầu có màu vàng nâu khi rán thực phẩm nhanh chuyển màu vàng cánh gián hấp dẫn. “Mỗi thùng 20 lít có giá 420 nghìn đồng, nếu lấy 5 thùng trở lên sẽ được bớt giá thêm”, ông chủ này nói thêm.
Tại một cửa hàng khác ở chợ Đồng Xuân, khi được hỏi loại dầu ăn đóng thùng, chủ cửa hàng nhanh nhảu ra giá 420 nghìn đồng/thùng loại 20 lít. Khách lấy cả thùng, không bán lẻ, trả tiền mới lấy hàng.
Theo nhân viên bán hàng, loại dầu này chất lượng cũng giống dầu đóng can nhựa kia nhưng nó rẻ hơn, vì được đóng bịch ni lông. Nếu mua loại bịch này, mỗi thùng khách tiết kiệm được gần 50 nghìn đồng.
Tại các chợ lớn như chợ Thành Công (quận Ba Đình), chợ Hôm (quận Hai Bà Trưng)… khách hàng cũng dễ dàng tìm mua được loại dầu đóng can cỡ lớn. Tuy nhiên, giá chênh lệch hơn so với chợ đầu mối Đồng Xuân mỗi thùng khoảng 30 nghìn đồng.
Trong khi các loại dầu ăn có thương hiệu trên thị trường đang bán giá từ 36 nghìn đồng - 42 nghìn đồng/lít thì mức giá các loại dầu ăn giá rẻ được bày bán ở chợ này khiến người tiêu dùng nghi ngờ về chất lượng.
Chị Nguyễn Ngọc Linh, nhân viên văn phòng ở Hà Nội chia sẻ: “Mỗi lần tôi mua các loại bánh rán, bánh mì kẹp ba tê, trứng ăn xong, bụng cứ ấm ách, khó tiêu tôi đã nghi họ dùng loại dầu kém chất lượng để chiên”.
Chưa kiểm định được chất lượng?
Ngay trong chiều ngày 29/9, Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội chỉ đạo cơ sở tiến hành kiểm tra các cửa hàng kinh doanh tại chợ đầu mối Đồng Xuân. Tuy nhiên, đội quản lý thị trường chỉ phát hiện loại dầu ăn đóng bịch ni lông mà không tìm thấy loại dầu ăn đóng thùng nhựa không nhãn mác như chủ cửa hàng giới thiệu cho PV Tiền Phong trước đó.
Ông Nguyễn Đắc Lộc, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội cho hay, khi đội quản lý thị trường kiểm tra bất ngờ các cửa hàng kinh doanh, họ đều chứng minh được các thùng dầu ăn đóng trong túi ni lông với dung lượng 18 lít này đều có nguồn gốc xuất xứ của Công ty Cổ phần dầu thực vật Tường An. Liên hệ với công ty này được biết, công ty có sản xuất loại dầu trên. Đại diện nhà sản xuất cũng lý giải, dầu ăn đóng bịch ni lông giá rẻ hơn vì họ không tốn chi phí cho việc sản xuất chai, nắp đóng hộp…”, ông Lộc thông tin.
Trên các trang web, loại dầu ăn có thương hiệu này cũng được quảng cáo bán online với giá khá rẻ, chỉ dao động 25 - 26 nghìn đồng/kg. “Khi chưa có kết quả kiểm định chất lượng, tạm thời đơn vị quản lý thị trường chưa có động thái gì đối với loại dầu ăn này”, ông Lộc cho biết thêm.
Dầu tái chế có nguy cơ gây bệnh
Theo TS Nguyễn Thị Hồng Hảo, Phó Viện trưởng Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm quốc gia, nếu sử dụng dầu tái chế để chế biến đồ ăn sẽ không tốt cho sức khỏe.
Tuy nhiên, để biết chính xác dầu ăn có tái chế hay không phải có mẫu kiểm nghiệm. Việc kiểm nghiệm cũng chỉ ra, loại dầu đó đã được sử dụng nhiều lần chưa, bởi có thể trong quá trình sử dụng, nó sản sinh ra nhiều chất độc hại, cao nhất là có nguy cơ gây bệnh ung thư, tim mạch cho người tiêu dùng.
Chuyên gia về công nghệ sinh học và thực phẩm, TS Trịnh Lê Hùng phân tích, khi ta sử dụng các thực phẩm chiên, rán hoặc đồ dùng có mỡ sau đó có cảm giác đầy bụng, khó tiêu thì sản phẩm đó chính xác đã sử dụng dầu tái chế.
Theo TS Hùng, dầu ăn được rán đi rán lại nhiều lần khiến các cấu trúc phân tử bị nối dài, gây khó tiêu, rối loạn tiêu hóa cho người sử dụng.