Xơ gan là một bệnh mạn tính của gan được đặc trưng bởi sự thay thế mô gan bằng mô xơ, sẹo và sự thành lập các nốt tân sinh dẫn đến mất chức năng gan. Các nguyên nhân thường gây ra xơ gan bao gồm: uống và nghiện rượu, viêm gan siêu vi B và C và gan nhiễm mỡ.
 |
Những người dễ bị xơ gan
Người uống nhiều hoặc lạm dụng rượu bia
Một người trưởng thành uống trên 1 đơn vị rượu mỗi ngày được xem là lạm dụng rượu bia. Uống nhiều và kéo dài là khi nam giới uống >21 đơn vị rượu/1 tuần và nữ giới uống >14 đơn vị rượu/1 tuần kéo dài trên 2 năm.
Theo quy ước, 1 đơn vị rượu tương đương 30ml rượu mạnh 40 độ hoặc 100ml rượu vang 13,5 độ hoặc 330ml bia hơi hoặc 2/3 lon bia thường bán trên thị trường.
Một người uống rượu bia kéo dài sẽ có nguy cơ bị xơ gan cao gấp 3 lần người không uống. Nữ giới chỉ cần uống rượu bia thì nguy cơ xơ gan bắt đầu tăng theo cấp số nhân, còn nam giới bắt đầu có nguy cơ xơ gan khi uống trên 1 ly mỗi ngày.
Nếu có thói quen uống rượu bia, hoặc do tính chất công việc, chúng ta vẫn nên hạn chế lượng nạp vào nằm trong ngưỡng theo hướng dẫn. Nam không uống quá 2 đơn vị rượu/ngày (dưới 2 lon bia), nữ không uống quá 1 đơn vị rượu/ngày (dưới 1 lon bia), chỉ nên uống tối đa 5 ngày trong tuần.
Người có yếu tố gene, di truyền liên quan đến gan
Một người có cơ địa về gene khiến gan nhạy cảm dễ tổn thương, hoặc có bệnh lý về gan có tính di truyền trong gia đình, thì với cùng một lượng rượu bia uống vào, người đó sẽ có nguy cơ xơ gan cao gấp 4 lần người không có cơ địa gene nhạy cảm.
Vì vậy, hãy cẩn trọng với lượng rượu bia uống vào khi có người thân ruột thịt trong gia đình có bệnh gan.
Người có bệnh nền
Những người mắc bệnh đái tháo đường/tiểu đường dễ bị xơ gan gấp đôi người không có bệnh này.
Ngoài ra, những người thừa cân, béo phì, người có thói quen uống rượu ngoài bữa ăn, người mắc hội chứng chuyển hóa khác và người lớn tuổi cũng có nguy cơ xơ gan khi uống rượu bia.
 |
Triệu chứng của bệnh xơ gan giai đoạn đầu
Xơ gan giai đoạn đầu hay thường được gọi là xơ gan còn bù. Giai đoạn xơ gan còn bù là khoảng thời gian khi người bệnh vừa chuyển từ bệnh viêm gan mạn tính sang bệnh xơ gan. Ở giai đoạn này, do khả năng bù trừ tốt nên các phần gan khỏe mạnh sẽ "gánh" thêm công việc của các phần gan bị tổn thương, bệnh nhân ít có biểu hiện tình trạng suy giảm chức năng gan. Chính vì vậy các triệu chứng xơ gan trong giai đoạn này thường nghèo nàn, người bệnh có thể biểu hiện như:
· Bệnh nhân cảm thấy khó chịu bên trong, ăn không tiêu, đầy bụng, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa.
· Cơ thể mệt mỏi, có thể bị sốt nhẹ vào buổi chiều.
· Vùng hạ sườn phải có những cơn đau không thường xuyên với mức độ tăng dần theo thời gian.
· Nước tiểu có màu vàng đậm
· Gan to lách to
· Xuất hiện các mao mạch hình sao ở lưng, ngực, bàn tay, chân mẩn đỏ.
· Lông ở nách và bộ phận sinh dục thưa dần.
· Móng tay khô, trắng, nam giới tinh hoàn teo nhẽo, vú teo. Ở nữ suy giảm ham muốn tình dục có thể có hiện tượng vô kinh, ở nam suy giảm ham muốn tình dục có thể liệt dương.
· Giai đoạn xơ gan còn bù diễn ra ổn định lâu dài trong nhiều năm nhưng thường tiến triển nặng dần theo từng đợt. Bệnh có thể phát triển nhanh chóng nếu gặp điều kiện thuận lợi.
Để hạn chế căn bệnh xơ gan nguy hiểm này, chúng ta cần:
· Thực hiện tốt các biện pháp phòng chống lây nhiễm virus viêm gan
· Hạn chế dùng các loại đồ uống có cồn
· Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng
· Phòng chống nhiễm sán là gan
· Hỗ trợ điều trị triệt để các bệnh đường mật
· Dùng các loại thuốc theo chỉ định của bác sĩ
· Kiểm tra gan định kì
