Việt Nam đứng đầu Đông Nam Á, thứ 5 thế giới về xuất khẩu gỗ và lâm sản
Sáng 22/2, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường chủ trì Diễn đàn: “Ngành công nghiệp chế biến, xuất khẩu gỗ, lâm sản năm 2018 – Thành công, bài học kinh nghiệm; giải pháp bứt phá năm 2019”.
Theo Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường, năm 2018, kim ngạch xuất khẩu (XK) gỗ và lâm sản Việt Nam đạt 9,382 tỷ USD, chiếm trên 23% kim ngạch XK của ngành nông nghiệp, giá trị xuất siêu đạt trên 7,1 tỷ USD.
Việt Nam đã trở thành quốc gia đứng thứ 5 trên thế giới, thứ 2 Châu Á, thứ nhất Đông Nam Á về XK gỗ và lâm sản. Thị trường XK gỗ, lâm sản ngày càng được mở rộng, đến hơn 120 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các mặt hàng đáp ứng thị hiếu phong phú của người tiêu dùng, chủ yếu là đồ gỗ nội thất chất lượng cao, sản phẩm đồ gỗ ngoại thất.
Từ hiệu quả của chủ trương xã hội hóa nghề rừng, chương trình tái cơ cấu ngành lâm nghiệp, đến nay, tỷ trọng nguyên liệu chế biến gỗ trong nước đã đạt 76,4%, nhập khẩu (NK) giảm xuống ở tỷ lệ 23,4%. Năm 2018, sản lượng gỗ khai thác nội địa đạt 28,45 triệu m3, tăng 6% so với năm 2018. Gỗ XK chỉ khoảng 10 triệu m3 quy tròn. Chất lượng nguồn nguyên liệu gỗ rừng trồng đã từng bước được nâng lên, liên kết chuỗi từ công tác chọn tạo giống, trồng, chăm sóc và quản lý bảo vệ rừng để trồng gỗ lớn khoảng 290 nghìn ha. Thực hiện quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ rừng trên 220 ngàn ha. Đây là cơ sở để hình thành bản sắc riêng, niềm tự hào quốc gia, tự hào dân tộc.
Cùng với đó, năng lực chế biến XK gỗ, lâm sản có sự tăng trưởng mạnh về quy mô, số lượng, chất lượng và tính thẩm mỹ, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Đến nay, cả nước có 4.500 doanh nghiệp (DN) chế biến gỗ và lâm sản, trong đó 95% là DN tư nhân, 3,5% DN có vốn đầu tư trên 50 tỷ đồng. Số DN chế biến sản phẩm XK trên 1.800 DN, tăng hơn 300 DN so với năm 2017. Nhiều DN đã quan tâm đầu tư, nghiên cứu và đưa vào ứng dụng sản xuất và cung ứng thiết bị máy móc, sản phẩm phụ trợ thay thế hàng NK, nâng cao giá trị gia tăng.
Kinh tế lâm nghiệp tiếp tục phát triển nhanh và bền vững, không chỉ mang lại sinh kế cho trên 25 triệu hộ dân mà còn khẳng định vị thế là ngành kinh tế xanh, mang nhiều ngoại tệ về cho đất nước.
 |
Đại diện các doanh nghiệp tiêu biểu trình bày tham luận tại diễn đàn
Hỗ trợ vốn, công nghệ, nhân lực trình độ cao, liên kết, thị trường
Phát biểu tại diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá thành quả của ngành lâm nghiệp đã khẳng định sự cố gắng nỗ lực không ngừng nghỉ, tinh thần làm việc say mê, đặc biệt là sự vươn lên của cộng đồng DN chế biến gỗ và lâm sản. Thủ tướng ghi nhận kết quả của ngành và biểu dương các thành tích nổi trội trong trồng rừng, bảo vệ rừng, chăm sóc rừng và chế biến XK lâm sản đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế quốc gia nói chung và XK của ngành nông nghiệp nói riêng.
Tuy vậy, Thủ tướng cũng chỉ ra những tồn tại, hạn chế, bất cập của ngành chế biến gỗ, lâm sản như: đầu tư của nhà nước chưa xứng đáng với tiềm năng, lợi thế của ngành; chính sách tín dụng chưa được triển khai tốt, chưa hỗ trợ cho các DN đầu tư vào chế biến, chưa hỗ trợ, tạo điều kiện để người dân trồng rừng, phát triển rừng nguyên liệu; việc bảo đảm nguồn nguyên liệu chất lượng còn hạn chế; mối liên kết giữa người trồng rừng với DN chế biến và thị trường còn chưa chặt chẽ; xây dựng thương hiệu DN và thương hiệu quốc gia chưa được quan tâm đúng mức.
Thủ tướng đặt ra yêu cầu ngành cần tiếp tục bứt phá trong năm 2019 và những năm tiếp theo. Kim ngạch XK không chỉ đạt 11 tỷ USD trong năm 2019 mà phải đạt ở mức cao hơn, phấn đấu đạt 13 tỷ USD vào năm 2020 và đến năm 2025 đạt 20 tỷ USD gắn với khát vọng vươn lên là quốc gia hàng đầu về XK gỗ và lâm sản, Việt Nam là trung tâm sản xuất, XK đồ gỗ và lâm sản của thế giới.
Một trong những giải pháp đầu tiên, Thủ tướng Chính phủ đề nghị các Bộ/Ngành triển khai đó là đề xuất xây dựng các chính sách hỗ trợ cho đầu tư trồng rừng, xây dựng và phát triển các công trình hạ tầng lâm sinh; ngành ngân hàng cần nghiên cứu gói tín dung cụ thể với lãi suất ưu đãi để các DN mở rộng đầu tư sản xuất, để người dân trồng rừng thuận lợi tiếp cận, vay vốn trồng rừng sản xuất, tạo vùng nguyên liệu. Bên cạnh đó là các giải pháp về công nghệ, nguồn nhân lực trình độ cao, liên kết, thị trường,...
Người đứng đầu Chính phủ cam kết tiếp tục lắng nghe những ý kiến góp ý, kiến nghị của cộng đồng DN, doanh nhân, Hiệp hội ngành hàng để các Bộ, ngành, chính quyền các cấp tiếp tục quyết liệt hành động đổi mới tư duy, nhận thức để đồng hành với DN đạt được mục tiêu, khát vọng phát triển ngành chế biến gỗ lâm sản phát triển nhanh, bền vững gắn với bảo vệ môi trường.
Trong thời gian tới, cùng với hội nhập quốc tế và sự tham gia các hiệp định thương mại, xu hướng nguồn nguyên liệu hợp pháp trong nước ngày càng chủ động sẽ tạo lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm đồ gỗ và lâm sản XK của Việt Nam, đồng thời duy trì được khả năng xuất siêu ở mức cao hơn. Đây cũng là cơ sở để năm 2019, ngành lâm nghiệp đặt mục tiêu đạt giá trị kim ngạch xuất khẩu 11 tỷ USD, tương ứng tăng trưởng khoảng 18% so với năm 2018.
Hiện nay, kim ngạch xuất khẩu gỗ và lâm sản của Việt Nam mới chiếm khoảng 6% thị phần toàn cầu, bên cạnh các thị trường truyền thống, sự gia tăng tiêu thụ tại các thị trường mới, tiềm năng như Canada, Liên minh Kinh tế Á - Âu, Trung Nam Á… mở ra cơ hội cho XK đồ gỗ của Việt Nam thời gian tới, đặc biệt là đồ gỗ nội thất trang trí phong cách cổ điển.
Tại diễn đàn, đã có 41 tập thể và 5 cá nhân có thành tích xuất sắc, đóng góp vào sự thành công của ngành công nghiệp chế biến gỗ và lâm sản xuất khẩu được vinh danh. Trong đó có 15 tập thể được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ; 26 tập thể và 05 cá nhân nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
