Bài thơ Bạch lộ in trong tập Sẹo độc lập (phát hành năm 2014) của Phan Huyền Thư vừa bị phát hiện có nhiều câu, chữ, tứ thơ tương đồng với tác phẩm Buổi sáng của tác giả Phan Ngọc Thường Đoan.
Trước nghi vấn đạo thơ, Phan Huyền Thư giữ im lặng. Hội nhà văn Hà Nội - nơi vừa trao giải cho tập thơ Sẹo độc lập - cho biết, họ đang chờ giải trình của Phan Huyền Thư nên chưa đưa ra bình luận gì.
Chia sẻ với PV, tác giả Phan Ngọc Thường Đoan thể hiện rõ quan điểm về sự việc.
Khi biết bài thơ "Bạch lộ" của Phan Huyền Thư rất giống sáng tác của chị, chị phản ứng thế nào?
Tối 18/10, nhà báo Hà Quang Minh gọi điện thoại cho tôi để chia sẻ về việc anh phát hiện bài thơ của Phan Huyền Thư rất giống với bài Buổi sáng của tôi. Sau đó, tôi tìm lên mạng đọc những chia sẻ của Hà Quang Minh trên Facebook về việc này và tôi thấy bị sốc hơn. Bài thơ đó đánh dấu một dấu ấn cảm xúc của tôi, nó gắn với những kỷ niệm, những tình cảm đã qua mà tôi rất trân trọng. Có những người bạn đã cùng khóc với tôi qua bài thơ này. Nó là sáng tạo cá nhân, vì thế rất khó để có chuyện ai đó lại trùng ý tưởng, câu chữ đến như thế.
Sau cảm giác ngỡ ngàng ban đầu, tôi đã gọi điện thoại cho nhà thơ Phan Hoàng - Phó Chủ tịch Hội nhà văn TP HCM - vừa là để thông báo vừa là để chia sẻ về vụ việc.
Nhà thơ Phan Huyền Thư đã phản hồi với chị như thế nào?
Khoảng 30 phút sau khi tôi gọi cho nhà thơ Phan Hoàng, nhà thơ Phan Huyền Thư đã trực tiếp gọi điện thoại cho tôi. Ban đầu, cô ấy hỏi tôi nhận xét gì về vụ việc này, tôi trả lời thật lòng là tôi không biết nhận xét gì, vì tôi không phải là người phát hiện ra chuyện hai bài thơ giống nhau. Sau đó, cô ấy bày tỏ mong muốn tôi im lặng một thời gian vì cô ấy vừa trải qua chuyện lùm xùm với bài thơ của ông Du Tử Lê và cần để yên tĩnh trở lại. Phan Huyền Thư khóc, nói chưa từng đọc bài thơ Buổi sáng của tôi nhưng có nghe bài hát Catinat càfé sáng của nhạc sĩ Phú Quang. Cô ấy còn hẹn ngày 19/10 sẽ bay vào Sài Gòn để gặp gỡ tôi trực tiếp.
Bản nhạc "Catinat càfé sáng" do Phú Quang phổ từ bài thơ "Buổi sáng" của Phan Ngọc Thường Đoan và được ông in trong tập nhạc "Về lại phố xưa" (năm 2001) kèm theo đĩa. Phú Quang tự trình bày ca khúc này.
Điều gì khiến chị vẫn quyết định lên tiếng?
Tôi đã nhiều lần bị các tác giả "cầm nhầm" tác phẩm thơ của mình. Thậm chí, có tác giả trẻ còn bê nguyên bài thơ Nghĩ về hoàng hôn mẹ của tôi để đăng trên một nhật báo lớn. Nhưng đó là những học sinh, sinh viên, nên tôi tạm thấy không cần phải chấp nhặt. Ban đầu, với vụ Phan Huyền Thư, tôi cũng muốn im lặng. Nhưng sáng nay, tôi đọc được câu của Phan Huyền Thư viết trên trang cá nhân của cô ấy: “… bài này tôi viết trước, nhưng in sau”, tôi cảm thấy danh dự bị xúc phạm nên bắt buộc phải lên tiếng. Cô ấy muốn tôi im lặng, còn nhờ cả anh Phan Hoàng nói giúp, nhưng cách cô ấy giải thích trên mạng xã hội và với các bạn văn thơ lại đi theo ý: cô ấy chỉ có lỗi ở chỗ là in bài thơ Bạch Lộ sau bài thơ của tôi. Nếu nói như thế thì chẳng lẽ tôi là người đi lấy thơ cô ấy làm thơ của mình.
Chị mong muốn điều gì ở nhà thơ Phan Huyền Thư?
Lâu nay tôi rất quý Phan Huyền Thư - một người thuộc thế hệ trẻ, có tài và có năng lực. Nhưng ở chuyện này, tôi cần một tiếng nói rõ ràng từ cô ấy để độc giả, bạn nghề hiểu rõ hơn về vụ việc. Tôi mong Phan Huyền Thư xin lỗi công chúng - trong công chúng đó có tôi - những người đã yêu quý Phan Huyền Thư.
Còn nếu tôi không nhận được lời xin lỗi thì cũng chẳng hề gì, vì qua công luận, trắng đen đã rõ.
Nhà thơ Phan Ngọc Thường Đoan (thường ký P.N.Thường Đoan). Chị tên thật là Nguyễn Thị Thanh Bình, quê Vĩnh Long, hiện công tác tại báo Văn nghệ TP HCM. Thường Đoan là Hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, Hội viên Hội Nhà văn TP HCM. Các tác phẩm đã xuất bản của chị: Lục bát cho khát vọng, Người đàn bà làm thơ và trăng, Đếm cát, Rũ người, Buổi sáng có nhiều chuyện kể…
