Ông Trần Hải Nam, Phó Vụ trưởng BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) cho biết, sau 6 năm thi hành Luật BHXH, bên cạnh những kết quả đạt được, cũng còn những bất cập, hạn chế. Vì vậy, năm 2018 Chính phủ giao Bộ LĐ-TB&XH sửa đổi Luật BHXH. Hiện đơn vị đang tập trung nghiên cứu theo hướng giúp người lao động về già đều có lương hưu, trợ cấp…
Ông Nam cho hay, sửa đổi Luật BHXH lần này tập trung vào điều chỉnh 5 chính sách BHXH. Trong đó, sẽ ban hành khung pháp lý về hệ thống BHXH đa tầng, gồm: Tầng trợ cấp hưu trí xã hội (hiện quy định ở Luật Người cao tuổi với tên gọi là trợ cấp xã hội), BHXH cơ bản (bao gồm BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện), bảo hiểm hưu trí bổ sung.
Đối với tầng hưu trí xã hội, luật sẽ sửa theo hướng người lao động đã tham gia BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu hàng tháng, không nhận BHXH một lần sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sớm hơn và mức trợ cấp cao hơn. Theo quy định hiện hành, người từ 80 tuổi trở lên không có lương hưu được trợ cấp xã hội mức 360.000 đồng/tháng.
“Chính sách này nhằm tạo sự liên kết, hỗ trợ giữa các tầng, đặc biệt giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội với BHXH cơ bản. Qua đó, người lao động có thể bảo lưu thời gian tham gia BHXH để hưởng lương hưu, hoặc hưởng ít nhất một trong các tầng của hệ thống BHXH”, ông Nam cho hay.
 |
Ông Trần Hải Nam, Phó Vụ trưởng BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) |
Cạnh đó, sửa luật để mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia BHXH, thêm nhóm tham gia BHXH bắt buộc như chủ hộ kinh doanh; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng lương; người lao động làm việc không trọn thời gian.
Bộ LĐ-TB&XH cũng nghiên cứu tăng mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước với người tham gia BHXH tự nguyện; bổ sung chế độ trợ cấp thai sản trong BHXH tự nguyện.
“Quy định này là nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 28 của Trung ương về tăng bao phủ BHXH, phấn đấu tới năm 2030 khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH. Trong đó, nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5%”, ông Nam nói thêm.
Sửa Luật BHXH lần này cũng điều chỉnh điều kiện hưởng chế độ hưu trí theo hướng giảm dần số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng chế độ hưu trí, từ 20 năm xuống 15 năm, tiến tới còn 10 năm. Mục đích tạo điều kiện cho người lao động tham gia BHXH muộn, có thời gian tham gia BHXH ngắn được tiếp cận và thụ hưởng quyền lợi BHXH với cách tính lương hưu phù hợp.
Tất nhiên, chính sách trên không khuyến khích đóng BHXH thời gian ngắn, đây là phương án để mở ra điều kiện, cơ hội cho nhiều người ở lại với hệ thống BHXH nhằm giúp họ có lương hưu khi về già. Đối với người lao động có thu nhập ổn định, vẫn khuyến khích tham gia lâu để có mức lương hưu đảm bảo cuộc sống tốt hơn.
Về ý kiến cho rằng, nhiều người thấy tăng tuổi nghỉ hưu nên xu hướng rút BHXH một lần, nên giải pháp có thể giảm tuổi nghỉ hưu. Tuy nhiên, theo ông Nam, tuổi nghỉ hưu quy định trong Bộ Luật lao động mới được Quốc hội thông qua. Trong đó, điều chỉnh tăng tuổi hưu có lộ trình để phù hợp với tốc độ già hóa dân số.
Bên cạnh đó, cũng có quy định nghỉ hưu trước tuổi với những ngành nghề nặng nhọc, độc hại, làm việc ở vùng khó khăn.
Bộ LĐ-TB&XH cho biết, dự kiến, Dự thảo Luật BHXH sửa đổi sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp năm 2023. Sau đó, tại kỳ họp đầu năm 2024, Quốc hội sẽ xem xét thông qua Luật BHXH, luật có hiệu lực từ đầu năm 2025.
