“Sri Lanka đang nỗ lực làm điều Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang làm: Nhổ tận rễ tham nhũng. Chúng tôi không chống lại Trung Quốc, nhưng phản đối những Cty Trung Quốc bị chính quyền Sri Lanka trước đây điều khiển để tham gia những thương vụ tham nhũng làm chảy máu người đóng thuế.
Chính phủ Trung Quốc có thể không biết về những hoạt động của các Cty Trung Quốc ở đây”, báo Hong Kong South China Morning Post dẫn lời Bộ trưởng Tài chính Sri Lanka Ravi Karunanayake. Bộ trưởng Tài chính Sri Lanka sẽ sớm sang Bắc Kinh để đàm phán lại những hợp đồng mà chính quyền trước ký với các Cty và tổ chức tài chính Trung Quốc.
Nguồn đầu tư từ Trung Quốc bị soi xét sau cuộc bầu cử hồi tháng 1 ở quốc đảo Nam Á, bầu ra tổng thống mới. Sri Lanka được Trung Quốc coi là một thành tố quan trọng trong kế hoạch Con đường Tơ lụa trên biển, kết nối châu Á với châu Âu thông qua Ấn Độ Dương, Biển Đỏ và Địa Trung Hải. Nhiều doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc đang xây dựng những dự án cơ sở hạ tầng lớn như cảng biển, nhà máy điện, sân bay, đường cao tốc… ở Sri Lanka.
Chính phủ mới của Tổng thống Maithripala Sirisena cáo buộc chính quyền cũ tham nhũng tràn lan, đặc biệt những người liên quan các dự án sử dụng tiền từ Trung Quốc. Tuần trước, nội các Sri Lanka cho dừng dự án thành phố cảng biển Colombo trị giá 1,5 tỷ USD do nhà thầu Trung Quốc xây dựng nhằm tạo nên một hệ thống nhà ở xa xỉ có quy mô tương đương Monaco. Tháng 9 năm ngoái, ông Tập Cận Bình khởi động dự án do Cty Kỹ thuật cảng biển Trung Quốc, một đơn vị của Cty Xây dựng Viễn thông Trung Quốc (CCCC), đảm nhiệm. Đương kim liên minh cầm quyền Sri Lanka chỉ trích dự án sử dụng khoản vay lãi suất cắt cổ, khiến Sri Lanka nợ Trung Quốc đầm đìa.
Theo Bộ trưởng Tài chính Sri Lanka, không có tài liệu nào về nghiên cứu khả thi và đánh giá tác động môi trường, không có tài liệu nào cho thấy dự án được chấp thuận. “Đó là lý do chúng tôi yêu cầu CCCC cho chúng tôi xem tài liệu mà có thể họ đã công bố trái pháp luật, nhưng đến nay họ vẫn chưa đưa ra”, ông Karunanayake nói. CCCC khẳng định, tất cả nghiên cứu cần thiết liên quan dự án đã được thực hiện và được chính phủ trước chấp thuận.
Trong cuộc họp khẩn với Thủ tướng và Ngoại trưởng Sri Lanka hôm 8/3, Đại sứ Trung Quốc Yi Xianliang đề nghị Sri Lanka trân trọng những kết quả hợp tác có lợi cho đôi bên, tôn trọng các thỏa thuận và hợp đồng giữa hai nước, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, sau khi kết quả điều tra theo yêu cầu của Thủ tướng Ranil Wickremesinghe dẫn tới việc dự án thành phố cảng bị buộc phải dừng lại, China Daily đưa tin.