Nhiều năm trước, khi phía Trung Quốc tập trung phát triển kinh tế ở Đông Hưng (giáp TP Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh), Móng Cái nhanh chóng trở thành “thiên đường” buôn lậu, hàng giả, hàng nhái tuồn qua từ phía nước bạn. Những cái tên như Dũng “Mặt Sắt”, Phương “Linh Hột”... nổi lên, trở thành những ông trùm buôn lậu khét tiếng vùng biên.
Các đầu nậu nhanh chóng bành trướng địa bàn, quy mô nhập lậu, mở rộng mặt hàng sang đồ điện tử, tivi, tủ lạnh, điều hòa… Có thời điểm, tại các bãi đất trống cạnh đường biên, hàng chục siêu xe trị giá không dưới chục tỷ đồng mỗi chiếc xếp hàng dài chờ giờ xuất lậu.
Quá manh động, quá lộ liễu, coi thường pháp luật, nhiều đối tượng bị bắt, lĩnh án vì tội “buôn lậu”, “cố ý giết người”, “bắt giữ người trái phép”… Móng Cái trở về thời kỳ yên bình vốn có. Không còn hình ảnh siêu xe chạy đầy đường, cửu vạn xếp hàng dài bên bờ sông, bến thuyền, xe thồ, xe ôm tấp nập chở hàng lậu về kho. Nhưng bên trong vẫn âm ỉ những cơn “sóng ngầm” buôn lậu.
Đường dây buôn lậu “khủng” qua cửa khẩu chính ngạch Bắc Phong Sinh, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh vừa bị bóc dỡ cho thấy quy mô, cách thức buôn lậu khác xa trước kia. Hàng loạt xe hàng lậu lần lượt được thông quan, mỗi ngày vài trăm tấn hàng lậu được đưa sâu vào nội địa.
Cách đây 2 năm, Tiền Phong có tuyến bài “Hàng lậu tự do qua biên giới ở Quảng Ninh” cũng phản ánh tình trạng hàng trăm tấn hàng lậu tuồn qua biên giới ngay trước mặt trạm kiểm soát. Nhưng cơ quan chức năng khẳng định không có chuyện đó. Mãi đến khi báo lên, chính quyền mới ra văn bản, vào cuộc ráo riết để chấn chỉnh tình trạng trên.
Xuất lậu
Không chỉ nhập lậu hàng hóa, tại Quảng Ninh còn có tình trạng xuất lậu than, xăng dầu, lợn, hải sản... Trước đây, xe chở than chạy đầy đường, đi đâu cũng thấy than, thậm chí đào dưới nền nhà lên cũng toàn than nên người ta vẫn ăn chung ở cùng với vấn nạn than lậu. Khi Nhà nước siết chặt quản lý, buôn lậu than hoạt động tinh vi hơn. Báo chí thỉnh thoảng đưa tin “Bắt giữ 2 nghìn tấn than không rõ nguồn gốc”, “Phát hiện 3 nghìn tấn than vô chủ”...
“Bây giờ ai đi đào trộm than như ngày xưa nữa, ai đi chở than lậu bằng xe phủ bạt mà phải chở bằng container. Than lậu bây giờ là phải câu kết với chính ngạch, họ kiếm một tí, mình kiếm một tí, chức năng kiếm nhiều tí thì mới ra được than. Ông nào ‘đen’ thì thỉnh thoảng dính một vài sà lan ngoài biển. Họ bắt cho đủ chỉ tiêu”, ông Đ. N. T., người có thâm niên trong giới làm than tại Quảng Ninh, nói. Theo ông, T., giống than, nhiều mặt hàng buôn lậu khác cũng phải qua các “cửa trên” mới có đất sống.
Ông Nguyễn Đình Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh, cho biết, sẽ phối hợp tốt với các lực lượng chức năng (Biên phòng, Hải quan, Công an và lực lượng 389 các địa phương biên giới cửa khẩu) tăng cường thu thập thông tin, nắm tình hình địa bàn, kiểm soát chặt chẽ việc vận chuyển hàng hóa ngay từ khu vực biên giới cửa khẩu, tập trung vào các mặt hàng có nhu cầu cao trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán như pháo nổ, đèn trời, thuốc lá điếu, rượu ngoại, thực phẩm…Tuấn Nguyễn