Show 'Vũ điệu trên mây' làn gió mới của du lịch Lào Cai

“Mật mã Hoàng Liên Sơn”

Đã từ lâu, trôi theo những biến đổi của Sa Pa, của Lào Cai và vùng Tây Bắc, người ta cứ nghĩ điệu múa xòe rập rờn của những cô gái vùng cao, tiếng khèn lá, khèn môi... đang chìm vào quên lãng. Nhưng khi xem “Vũ điệu trên mây”, mới thấy Tây Bắc thật diệu kỳ, bao lâu nay sao chưa ai làm được như thế.

“Vũ điệu trên mây” là show nghệ thuật được “phù thủy sân khấu” Phạm Hoàng Nam dàn dựng riêng cho khu du lịch Sun World Fansipan Legend (Sa Pa, Lào Cai), như một “giá trị gia tăng” cho du khách tới đây. Lấy cảm hứng từ những chất liệu đậm sắc màu văn hóa Tây Bắc và tinh tế, khéo léo kết hợp chúng với những yếu tố tâm linh huyền hoặc, show diễn chia thành hai phần biệt lập -Vũ điệu trên mây và Tâm linh hội tụ cùng phần kết Tòa sen chốn bồng lai, được kết nối với nhau vô cùng tinh tế.

“Tây Bắc có quá nhiều chất liệu độc đáo và đặc biệt. Đó có thể là một phiên chợ tình mờ tỏ trong sương, là đám cưới người Dao rộn ràng, là những khung cửi dệt thổ cẩm lẩn khuất trong các bản xa... Bởi vậy, ngay từ đầu chúng tôi đã xác định là sẽ không thể đi theo một dân tộc cụ thể nào vì như thế có cái này sẽ thiếu cái kia,” đạo diễn Phạm Hoàng Nam nhớ lại.

Vũ điệu trên mây

Vũ điệu trên mây sẽ phải mở đầu thế nào để bất cứ dân tộc nào nhìn vào cũng thấy một phần bóng hình của mình trong đó? Phần âm nhạc sẽ xử lý ra sao để toát lên thứ hồn cốt đặc trưng nhất của Tây Bắc? Để giải nan đề ấy, cả ekip chia nhau đi khắp các bản làng, tự biến mình thành những nhà dân tộc học, mải miết truy tìm thứ “mật mã Hoàng Liên Sơn” vẫn đang còn lẩn khuất. Sau những chuyến điền dã dài ngày, họ quyết định dựng “Vũ điệu trên mây” theo 5 khối màu cơ bản - tượng trưng cho tất cả các dân tộc vùng Hoàng Liên Sơn nói riêng và Tây Bắc nói chung, cũng là những khối màu cơ bản trong chất liệu thổ cẩm vốn gắn liền với đời sống thường ngày của bà con vùng cao.

Đạo diễn Phạm Hoàng Nam và hai biên đạo là NSND Kiều Lê cùng NSƯT Hồng Phong đã sử dụng những tấm vải thổ cẩm lớn với 5 khối màu cơ bản để mở đầu. Cả show diễn giống như sự biến thiên của chính những dải thổ cẩm này khi cứ được dệt dài dần, dài dần ra. Khi tấm vải được căng ra nhất, vũ kịch trên mây bỗng đột ngột hóa thành một phiên chợ vùng cao đầy náo nhiệt.   

Hàm nghĩa biểu tượng cao cộng với nghệ thuật múa dân gian đương đại kết hợp cùng kỹ thuật múa Duo đã biến sân khấu thành một vũ hội lớn. Trên nền không gian này, mạch truyện được khéo léo “đưa đẩy” sang tình yêu đôi lứa giữa chàng Đỗ và nàng Quyên - cũng là biểu tượng của loài hoa Đỗ quyên đặc hữu của Fansipan huyền thoại. Giữa đại ngàn hoang sơ, họ tìm thấy nhau, nên duyên với nhau. Và khi tình yêu ấy đơm hoa kết trái thì một đám cưới được mở ra.

 “Phù thủy sân khấu” Phạm Hoàng Nam một lần nữa chứng minh được cái duyên của mình khi kết hợp được nhiều tầng văn hóa bản địa trong cùng một lớp cảnh, dẫn người xem từ phiên chợ tình người Mông sang đám cưới của người Dao đỏ, nhưng cũng không quên cài vào bên cạnh một vũ điệu Mường Hoa cuồng nhiệt và mê say ở phần kết. Các mảng màu văn hóa được hòa trộn vào với nhau khiến cho khán giả thực sự choáng ngợp vì độ dày dặn và trầm tích nội hàm của show diễn.

Tính Mộc và một tinh thần Thiền nguyên sơ

Nếu ví phần đầu của  show diễn giống như một màn vũ kịch với đầy đủ sắc màu và âm thanh sôi động thì phần tiếp theo lại đi vào chiều sâu với triết lý Thiền đậm nét.

Khi cuộc vui lên tới đỉnh điểm với đám cưới viên mãn thì “Vũ điệu trên mây” phát triển sang một lớp cảnh khác. Những bộ trang phục rực rỡ được trút bỏ, thay thế bằng màu trắng tinh khiết. Động tác múa và âm nhạc cũng chậm lại, ngân nga với những câu kệ, tiếng gõ mõ... đậm chất Thiền. Và khi cảm giác, xúc giác và thị giác đã đủ độ “lắng” thì tất cả được hội tụ lại với tư thế Thiền định trên đỉnh bông hoa sen - cũng chính là hình ảnh tượng trưng cho đỉnh thiêng Fansipan.

“Chuyển đổi từ không gian hội hè sang tâm linh, chúng tôi muốn hướng khán giả tới sự trong trẻo, thuần khiết nhất” đạo diễn Phạm Hoàng Nam chia sẻ.

Không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, phần Tâm linh hội tụ còn hàm chứa tính Triết học, thể hiện tư duy độc đáo của “phù thủy sân khấu” Phạm Hoàng Nam. Việc đặt lớp cảnh đậm chất Thiền ngay sau vũ hội Tây Bắc cũng giống như hành trình tìm cái Tĩnh trong Động, tìm thấy sát na bình yên trong tâm hồn mỗi người. Các yếu tố như lời kệ, tiếng tụng kinh được đan cài lớp lớp kết hợp với kỹ thuật múa hiện đại đẩy dần cảm xúc của khán giả lên cao trước khi bùng nổ với hình ảnh giác ngộ trên đài sen 5 cánh.

 Tâm linh hội tụ

Nhìn trên tổng thể, show diễn giống như hành trình khám phá Fansipan: Bắt đầu từ không khí vui nhộn, hội hè, sau đó khi “chạm” vào chân mây, du khách sẽ tìm được sự tĩnh lặng cho chính tâm hồn của mình trong một không gian linh thiêng của Phật giáo.

Một khía cạnh khác không kém phần thú vị ở Vũ điệu trên mây chính là tính chất Mộc nguyên sơ. Vũ điệu trên mây sử dụng ngay mặt sàn bình thường làm nơi trình diễn, khiến khoảng cách giữa nghệ sỹ và khán giả hoàn toàn được xóa bỏ. Cả show giống như một lễ hội cộng đồng vốn vẫn diễn ra hàng ngày ngay giữa cánh đồng hay thung lũng của đại ngàn Hoàng Liên.

“Chúng tôi không muốn can thiệp quá nhiều để giữ chất hồn nhiên của Tây Bắc. Ngay những nhạc công của chúng tôi cũng đều là người bản địa chứ không phải ‘dân chuyên’. Có người thậm chí còn đi dép lên sân khấu tập. Họ không thể hiểu vì sao phải đi giày. Nhưng có lẽ cũng chính vì thế, những tiếng khèn, tiếng tù và, tiếng kèn môi của họ lại rất mộc mạc và có sức hút riêng,” đạo diễn Phạm Hoàng Nam chia sẻ.

Mặc dù là show biểu diễn ở không gian mở, mang hơi hướng carnival cộng đồng, nhưng Vũ điệu trên mây lại trầm tích nhiều tầng ý nghĩa và có tính triết lý cao, thể hiện quá trình sáng tạo nghệ thuật đầy nghiêm túc và cẩn trọng của cả ekip.

Đặc biệt, trong bối cảnh không có nhiều doanh nghiệp “dám” bỏ tiền đầu tư làm các chương trình để tôn vinh và nâng tầm văn hóa bản địa như hiện nay, “Vũ điệu trên mây” thực sự đáng xem và đáng để suy ngẫm.