Được thành lập ngày 28/1/2005, với chức năng là cơ quan tham mưu, hướng dẫn, chỉ đạo và trực tiếp công tác PCMT&TP trên khu vực biên giới, vùng biển của Tổ quốc, những năm qua, Cục PCMT&TP BĐBP luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần giữ vững an ninh, trật tự, xã hội trên khu vực biên giới, vùng biển của Tổ quốc.
Trong 4 năm (2005-2008), lực lượng PCMT&TP BĐBP đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng xác lập, đấu tranh thành công 714 chuyên án, vụ án; bắt 4.755 vụ/5.903 đối tượng; thu gần 2,5 tấn ma túy các loại; 150 súng, 644 viên đạn, 5 lựu đạn và nhiều tang vật khác. Tổ chức nhiều đợt vận động quần chúng nhân dân tấn công chính trị, áp đảo, răn đe làm hạn chế hoạt động tiếp tay cho các tổ chức, đường dây mua bán, vận chuyển ma túy, xóa bỏ làm giảm cơ bản diện tích cây thuốc phiện, thu hẹp khoảng cách từ 165 xuống còn 37 xã trọng điểm về tệ nạn và tội phạm ma túy; tuyên truyền, vận động và phối hợp tổ chức cai nghiện làm giảm 30% số người nghiện chất ma túy ở khu vực biên giới.
Tham dự buổi lễ có các Thứ trưởng Bộ Quốc phòng: Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Trung tướng Nguyễn Tân Cương; lãnh đạo, đại biểu chỉ huy BĐBP qua các thời kỳ; đại biểu lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội… Năm 2009, Cục PCMT&TP BĐBP được giao thêm nhiệm vụ phòng, chống các tội phạm xâm phạm trật tự xã hội trên khu vực biên giới, vùng biển. Phát huy thành tích, kết quả đã đạt được, Cục PCMT&TP BĐBP đã tích cực tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh BĐBP lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả công tác tuyên truyền, phát động phong trào quần chúng nhân dân, mở các cuộc tấn công chính trị, giáo dục cảm hóa, tố giác và trấn áp tội phạm, xây dựng các địa bàn trọng điểm trong sạch, vững mạnh về an ninh trật tự. Đồng thời, tăng cường phối hợp với các lực lượng trong nước triển khai nhiều đợt cao điểm, tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm, thực hiện hàng trăm kế hoạch nghiệp vụ với nhiều mô hình tiêu biểu.
Kết quả, trong 10 năm (2009-2019), Cục và lực lượng PCMT&TP BĐBP đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng đấu tranh thành công 1.141 chuyên án về ma túy, buôn lậu, mua bán người, vận chuyển, tàng trữ trái phép vũ khí, vật liệu nổ và lưu hành tiền giả; phát hiện, bắt giữ 118.311 vụ/202.603 đối tượng, khởi tố hình sự 13.610 vụ án/17.219 đối tượng; thu giữ gần 19 tấn ma túy các loại; 12,3 tấn thuốc nổ; 500 nghìn tấn than, quặng; 63,23 tấn pháo; gần 7 triệu bao và trên 2.000 tấn nguyên liệu thuốc lá; trên 47 triệu lít xăng, dầu, cùng nhiều loại hàng hóa khác; giải cứu 2.249 nạn nhân bị mua bán, trong đó có nhiều trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai.
Theo Đại tá Bùi Văn Lua, Bí thư Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục PCMT&TP BĐBP, với thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tội phạm và xây dựng đơn vị, 15 năm qua, đơn vị đã được tặng thưởng 1 Huân chương Quân công hạng Ba; 3 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Nhì, Ba; 5 Huân chương Chiến công; 5 Cờ thi đua Chính phủ, 8 Cờ thi đua Bộ Quốc phòng, 1 Cờ thi đua của Bộ Tư lệnh BĐBP; 28 Bằng khen, Thư khen của Chính phủ, của các ban, bộ, ngành Trung ương và nhiều Bằng khen của Bộ Tư lệnh BĐBP. Ngày 15/9/2020, đơn vị vinh dự được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân thời kỳ đổi mới. Đơn vị cũng tổ chức vận động nhân dân phá nhổ gần 50 ha cây thuốc phiện, cần sa; ngăn chặn cơ bản hoạt động vận chuyển ma túy có vũ trang qua khu vực biên giới hai huyện Mộc Châu, Vân Hồ, tỉnh Sơn La.
Trong hợp tác quốc tế, Cục PCMT&TP đã tích cực chỉ đạo và trực tiếp phối hợp với lực lượng chức năng Lào, Campuchia đấu tranh thành công 103 chuyên án, bắt giữ 240 đối tượng mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy qua biên giới, thu trên 4,7 tấn ma túy, 40 súng, 1.728 viên đạn các loại. Qua đó, đã chủ động ngăn chặn tội phạm từ sớm, từ xa, giảm áp lực thẩm lậu ma túy qua biên giới vào Việt Nam.
Từ đầu năm 2020 đến nay, cùng với cả nước chung tay phòng, chống đại dịch COVID-19, lực lượng PCMT&TP đã hoàn thành tốt nhiệm vụ “kép”, ngày đêm căng sức trên tuyến đầu ngăn chặn, phòng ngừa hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh; chủ trì, phối hợp với các lực lượng bắt giữ, xử lý 11.927 vụ án/ 40.920 đối tượng, thu giữ trên 3,1 tấn ma túy các loại; 81 khẩu súng, 5.697 viên đạn; 696kg thuốc nổ; gần 1,5 triệu lít xăng dầu, trên 8,2 tấn pháo; gần 2 triệu bao thuốc lá; trên 5,5 triệu chiếc khẩu trang cùng nhiều loại hàng hóa khác, với tổng giá trị trên 81,6 tỷ đồng; triệt phá nhiều đường dây tổ chức cho người khác xuất, nhập cảnh trái phép; giải cứu, tiếp nhận 49 nạn nhân bị mua bán.
Ảnh: Nguyễn Minh Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh: Những năm tới, dự báo hoạt động của tội phạm ma túy ở khu vực biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp; phương thức, thủ đoạn tinh vi, tính chất manh động ngày càng nguy hiểm. Để tiếp tục hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, Đảng ủy, Chỉ huy Cục PCMT&TP cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đơn vị quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh, kế hoạch công tác của cấp trên, nhiệm vụ phòng chống tội phạm trong tình hình mới.
Chủ động nắm chắc, dự báo sát, đúng tình hình, kịp thời tham mưu với Đảng ủy, Bộ tư lệnh BĐBP các chủ trương, đối sách, kế hoạch PCMT&TP. Hướng dẫn, chỉ đạo lực lượng PCMT&TP BĐBP đổi mới và thực hiện đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ; tiếp tục mở rộng, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp, hợp tác với các lực lượng chức năng trong nước và các nước láng giềng.
Đồng thời tiếp tục tham mưu, phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị và nhân dân khu vực biên giới trong tham gia PCMT&TP; chủ động phát hiện, đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm. Phát huy dân chủ, đoàn kết, đổi mới, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các khâu đột phá trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ; xây dựng Cục ngày càng vững mạnh, trong đó trinh sát kỹ thuật và đặc nhiệm phòng, chống tội phạm tiến thẳng lên hiện đại…
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân cho Cục PCMT&TP BĐBP, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình biểu dương, ghi nhận những chiến công, sự hy sinh của lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Cục PCMT&TP BĐBP 15 năm qua. 
Các đại biểu tham dự buổi lễ 
