Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng nói gì về 'nghẽn' vận tải thuỷ ở ĐBSCL?

Chiều 6/11, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (đoàn Cần Thơ) đặt vấn đề thành phố Cần Thơ hiện đang rất khẩn trương phối hợp với các bộ, ngành để giải quyết những vướng mắc liên quan đến việc nạo vét thông luồng Định An (sông Hậu).

Theo ông Hùng, vấn đề này được Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch Quốc hội quan tâm, đã có cuộc làm việc với lãnh đạo thành phố và các bộ, ngành để tháo gỡ khó khăn trong thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù thí điểm cho thành phố theo quy định tại Nghị quyết 45 của Quốc hội.

“Tôi xin hỏi Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT), nội dung nạo vét luồng Định An (sông Hậu) và thu hồi sản phẩm sau nạo vét còn vướng mắc gì? Cần giải pháp gì để đẩy nhanh thông luồng Định An?”, ông Hùng nêu câu hỏi, đồng thời nhấn mạnh, Nghị quyết 45 về thí điểm cơ chế đặc thù cho thành phố Cần Thơ có thời hạn trong 5 năm, bắt đầu tính từ ngày 1/3/2022, nhưng đã 20 tháng trôi qua mà nội dung chính sách này chưa được thực hiện.

Vùng ĐBSCL thiếu vắng các siêu tàu container vì luồng vào không đảm bảo đủ tiêu chuẩn. Ảnh: Cảnh Kỳ.

Trả lời vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, Nghị quyết 45 của Quốc hội cho phép thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù cho thành phố Cần Thơ, trong đó có việc nạo vét luồng Định An kết hợp thu hồi sản phẩm.

“Vướng mắc lớn nhất hiện nay là các quy chuẩn, tiêu chuẩn để nạo vét sâu hơn, đảm bảo tàu trọng tải từ 10 nghìn tấn trở lên có thể vào được. Hiện nay, vấn đề này chưa có cơ sở khoa học. Vì thế, khi thực hiện mời gọi các nhà đầu tư, các doanh nghiệp, Bộ GTVT cũng đã làm việc với lãnh đạo thành phố Cần Thơ để thống nhất việc này. Cần phải có nghiên cứu về mặt khoa học và phải thuyết phục, vì ĐBSCL hiện đang là nơi chịu ảnh hưởng lớn bởi biến đổi khí hậu”, ông Thắng nói.

Ông Thắng cho biết thêm, Bộ GTVT đã họp với thành phố Cần Thơ để phân định trách nhiệm, những nội dung nào phía bộ phải làm. Việc lớn nhất là điều chỉnh Nghị định 159 để Cần Thơ có đủ pháp lý trực tiếp triển khai thực hiện dự án này. (Nghị định 159/2018/NĐ-CP ngày 28/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động nạo vét trong vùng nước cảng biển và vùng nước đường thủy nội địa - PV).

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: PV.

“Bộ GTVT đã trình Thủ tướng Chính phủ và hy vọng trong tháng này Nghị định 159 có thể sửa đổi được, thành phố Cần Thơ có thể thuận lợi trong triển khai thực hiện dự án này”, ông Thắng nói, đồng thời thông tin, với những vấn đề liên quan đến kỹ thuật, bộ đang phối hợp rất chặt chẽ với thành phố Cần Thơ để triển khai tháo gỡ.

Liên quan vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, ông vừa có cuộc làm việc với lãnh đạo thành phố Cần Thơ, trong đó có nội dung liên quan đến nạo vét luồng Định An. Theo Chủ tịch Quốc hội, ngoài Nghị định 159, các đại biểu dự họp và Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đều cho rằng, trong vấn đề này có trách nhiệm của Bộ GTVT trong việc quy định chuẩn tắc luồng phục vụ tàu tải trọng 20 nghìn tấn vào sông Hậu.

“Hiện nay chỉ có chuẩn tắc cho tàu tải trọng 10 nghìn tấn. Trong Nghị quyết về cơ chế đặc thù cho thành phố Cần Thơ quy định các doanh nghiệp có vốn trên 500 tỷ đồng được phép đăng ký nạo vét luồng Định An kết hợp tận thu sản phẩm phục vụ tàu tải trọng khoảng 20 nghìn tấn. Đây là nghị quyết do Chính phủ trình, trong đó Bộ GTVT là thành viên, nên không thể nói là Bộ GTVT không biết chuyện này”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Hai luồng vào sông Hậu cho tàu tải trọng lớn ở ĐBSCL. Ảnh: Trường Phong

Theo Chủ tịch Quốc hội, “ách tắc” nhất hiện nay là chuẩn tắc cho tàu 20 nghìn tấn do chưa có quy định nhưng “đây chỉ là vấn đề của Bộ GTVT thôi”. “Chúng tôi đã có kiến nghị gửi Chính phủ để chỉ đạo Bộ GTVT nghiên cứu, xem xét giải quyết. Việc này liên quan đến Nghị quyết về cơ chế đặc thù cho thành phố Cần Thơ. Thời gian thí điểm của nghị quyết rất ngắn, đã gần 3 năm rồi mà vẫn 'án binh bất động' thế này, rõ ràng hiệu lực nghị quyết đi vào cuộc sống rất chậm”, Chủ tịch Quốc hội nhận xét.