Hôm 6/11, báo Anh The Times đưa tin tình báo Mỹ và Anh đã dùng vệ tinh theo dõi những trao đổi của phiến quân IS tại Syria và Ai Cập. Qua đó, họ xác định một hành khách hoặc nhân viên mặt đất tại sân bay Sharm el-Sheikh ở bán đảo Sinai (Ai Cập) đã tuồn quả bom lên máy bay Airbus A321 của hãng hàng không Nga Kogalymavia. Trước đó, hàng loạt hãng hàng không quốc tế đã ngừng bay tới và đi từ sân bay Sharm el-Sheikh.
Các nhà phân tích quốc tế cho rằng nếu quả thực máy bay Nga bị đánh bom thì rõ ràng IS đã áp dụng chiến thuật mới. Đó là thực hiện các đợt tấn công khủng bố quy mô lớn bên ngoài biên giới của “vương quốc Hồi giáo” tại Syria và Iraq.
IS tự nhận là thủ phạm gây ra thảm kịch phi cơ Nga rơi ở bán đảo Sinai của Ai Cập ngày 31/10. Ảnh: IBTimes.
Học tập chiến thuật đánh bom
Trước đó, tình báo phương Tây xác định, IS không giống như Al-Qaeda mà chúng chủ yếu tập trung vào chiến lược chiếm đóng lãnh thổ, thay vì tấn công khủng bố đẫm máu ở nước ngoài.
Ngược lại, Al-Qaeda luôn thể hiện rõ ý đồ tấn công các nước phương Tây “vô đạo”. Nhưng phương Tây vẫn luôn lo ngại có ngày IS tận dụng căn cứ vững mạnh ở Syria và Iraq để tổ chức một cuộc tấn công khủng bố gây choáng váng.
Chỉ vài giờ sau khi chiếc Airbus A321 rơi xuống đất khiến 224 người thiệt mạng, chi nhánh của IS ở Ai Cập đã lên tiếng nhận trách nhiệm. Dù Ai Cập và Nga bày tỏ sự nghi ngờ, Mỹ và Anh không ngần ngại kết luận máy bay đã bị đánh bom.
Tạp chí Foreign Policy dẫn lời một quan chức tình báo Mỹ cho biết việc các mảnh vỡ thân máy bay nằm rải rác trên khu vực rộng 20 km cho thấy máy bay đã bị đánh bom. Bởi máy bay vỡ vì rò rỉ nhiên liệu hay cháy động cơ thường bị vỡ làm đôi. Các bức ảnh mới công bố cũng cho thấy thân máy bay có nhiều lỗ thủng, có thể do mảnh bom gây ra. Các quan chức Mỹ cho rằng chi nhánh địa phương của IS ở Sinai đã gây ra thảm kịch này.
Trên thực tế, phương Tây luôn lo ngại chi nhánh của Al-Qaeda ở Yemen là mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với các hãng hàng không. Bởi nhóm này có khả năng chế tạo những quả bom hiện đại, có thể “trốn” được máy dò kim loại. Sau vụ 11/9 là âm mưu tấn công nhiều máy bay quốc tế hồi năm 2006. Al-Qaeda ở Yemen từng vài lần thực hiện bất thành kế hoạch đánh bom máy bay.
IS không bị xem là mối đe dọa nguy hiểm như vậy. Một lý do là sự phát triển của mạng xã hội khiến việc tổ chức tấn công đẫm máu quy mô lớn để gây chấn động đã không còn quá cần thiết. Một video quay cảnh hành quyết tàn nhẫn là đủ để gây sốc toàn cầu. Và thời gian qua IS làm rất hiệu quả công tác tuyên truyền.
Nhưng điều đó đang thay đổi. Một bằng chứng khác cho thấy IS đang học tập chiến thuật của Al-Qaeda. Hồi đầu tuần, nhà chức trách Tây Ban Nha phá vỡ một đường dây của IS đang âm mưu đánh bom thủ đô Madrid. Cảnh sát Tây Ban Nha bắt giữ ba người đàn ông Morocco, tất cả đều là cư dân hợp pháp. Chúng đều không che giấu ý đồ tấn công khủng bố ở Madrid.
Các chuyên gia quốc tế cho rằng IS "học tập" chiến lược hoạt động của nhóm khủng bố khét tiếng một thời Al-Qaeda. Ảnh: Business Insider
Chương mới đẫm máu
Hồi năm 2004, ít nhất 191 người thiệt mạng khi một nhóm chịu ảnh hưởng của Al-Qaeda đánh bom tàu điện ở Madrid. “Đưa bom lên máy bay từ sân bay Sharm el-Sheikh hoàn toàn nằm trong khả năng của IS", Foreign Policy dẫn lời chuyên gia Bruce Riedel, cựu quan chức Cơ quan Tình báo trung ương Mỹ (CIA). "Vấn đề ở chỗ ai là kẻ trong sân bay sẵn sàng hỗ trợ tuồn bom lên máy bay. An ninh sân bay khó có thể ngăn chặn được điều đó. Trong khi rất nhiều người ở Sinai căm ghét chính quyền Ai Cập”.
Và nếu xác minh được IS đứng sau thảm họa máy bay Nga, đó sẽ là một chương mới trong quá trình phát triển đẫm máu của IS. Xã luận của báo New York Daily News cho rằng quan điểm IS tập trung ở Syria và Iraq chỉ là ảo tưởng của phương Tây. “Thực tế là IS đang tuyên chiến với cả phương Tây“ - báo này nhấn mạnh.
Diễn biến đó cũng sẽ ảnh hưởng lớn đến chiến lược an ninh của chính phủ Mỹ và phương Tây, hiện đang chống IS ở cả Syria và Iraq. Đến nay, chiến dịch không kích và hỗ trợ quân nổi dậy Syria cùng quân đội Iraq mà Mỹ và phương Tây thực hiện vẫn chưa thể cản bước tiến của IS. Chiến dịch không kích của Nga hiện vẫn đang chủ yếu nhằm hỗ trợ chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad. IS vẫn đang nhởn nhơ.
Dù vậy, xã luận của báo Guardian cho rằng với việc chọn đánh bom máy bay Nga để trả đũa chiến dịch không kích của Điện Kremlin, IS trước mắt vẫn sẽ tập trung vào các mục tiêu khu vực Trung Đông trước khi tính đến chuyện vươn vòi bạch tuộc khắp toàn cầu.