Ông Trump nói rằng, “sóng gió” ở Hormuz không đáng sợ như xưa; Mỹ đang tiếp tục tăng sản xuất dầu trong khi nhập khẩu giảm mạnh, nhưng quan điểm không phản ánh bản chất toàn cầu của thị trường dầu mỏ hiện nay,
Richard Newell, cựu lãnh đạo Cục Thông tin năng lượng Mỹ, nói với trang tin Mỹ Axious hôm 21/6.
Căng thẳng Trung Đông gia tăng sau các vụ tấn công nhằm vào hai tàu chở dầu tại eo biển Hormuz, đoạn đường cuối trước khi rời khỏi vịnh Ba Tư. Khoảng 1/5 lượng dầu của thế giới đi qua khu vực này mỗi ngày.
Dù phần lớn lượng dầu được chở tới châu Á, sự liên thông của thị trường dầu mỏ thế giới đồng nghĩa với việc nhu cầu tăng lên hoặc nguồn cung bị gián đoạn ở bất kỳ khu vực nào đều tác động đến giá dầu toàn cầu.
Mỹ nhập khẩu dầu từ vùng vịnh giảm từ 2,7 triệu thùng/ngày năm 2001 xuống còn 1,5 triệu thùng/ngày năm 2018. Dù ngành năng lượng Mỹ được đánh giá là “độc lập”, là “thống trị” nhưng Mỹ vẫn dễ bị tổn thương khi có biến động trên thị trường dầu mỏ toàn cầu.
Nguy cơ trực tiếp không phải là nguồn cung thực tế mà là biến động giá cả. Giá tăng giảm đều tác động giới làm ăn và người tiêu dùng.
Tàu chở dầu Nhật Bản mới đây bị tấn công ở eo biển Dormuz. Ảnh: Getty Images.
Trước đây, giá dầu tăng đều trùng với các cuộc xung đột liên miên ở Trung Đông - nơi nguồn cung thực tế cho Mỹ không bị đe doạ. Sự bất ổn ở Libya hiện nay có thể khiến giá dầu toàn cầu tăng lên dù nước này sản xuất ít dầu hơn rất nhiều so với các quốc gia vùng vịnh.
Trong khi đó, việc Mỹ tăng sản xuất dầu lên mức kỷ lục có nghĩa rằng, các nhà sản xuất Mỹ có thể kiếm được nhiều lợi ích hơn trước từ giá tăng cao, nhưng người dân bình thường có thể vẫn phải đối mặt cú sốc giá xăng dầu.
Sự đối đầu giữa Mỹ và Iran tăng nhiệt hôm 20/6 khi Iran tuyên bố bắn rơi máy bay do thám Mỹ.
Sau đó, giá dầu Brent (chỉ số toàn cầu) tăng hơn 5% trong một buổi sáng. Nếu căng thẳng tiếp tục tăng, giá dầu còn leo thang tiếp.
Vì thế, có thể kết luận rằng, cách duy nhất để thị trường dầu mỏ “độc lập” là không dùng dầu nỏ nữa. Cho đến lúc đó, sự gián đoạn nguồn cung dầu mỏ ở bất kỳ đâu cũng ảnh hưởng tới giá sản phầm trên phạm vi toàn cầu, ông Newell khẳng định.