 |
Nghị sĩ Cộng hòa Matt Gaetz phát biểu với báo chí sau khi trình kiến nghị phế truất Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy. (Ảnh: Reuters) |
Sau mấy tháng mâu thuẫn với ông McCarthy, ông Gaetz vừa trình “kiến nghị bãi nhiệm” để đòi loại ông McCarthy khỏi vị trí chủ tịch Hạ viện.
Không lâu sau khi bắt đầu nỗ lực này, ông Gaetz tổ chức họp báo và thừa nhận kế hoạch của ông có thể thất bại, ít nhất trong lần thử đầu tiên.
“Tôi nghĩ đó là kết quả có thể xảy ra”, ông Gaetz nói. Tuy nhiên, để ngỏ khả năng thử nhiều lần để loại bỏ ghế của ông McCarthy, ông Gaetz dự đoán rằng mức độ ủng hộ dành cho ông sẽ ngày càng tăng lên.
Khi được hỏi sẽ ủng hộ ai thay thế ông McCarthy làm chủ tịch Hạ viện, ông Gaetz nói: “Tôi nghĩ khả năng cao là Steve Scalise. Tôi sẽ bỏ phiếu cho Steve Scalise và nhiều nghị sĩ Cộng hòa khác”, ông nói.
Ông Scalise hiện là lãnh đạo đa số tại Hạ viện, tức nhân vật số hai trong cơ quan lập pháp này.
Đảng Cộng hòa đang nắm Hạ viện với tỷ lệ hẹp: 221-212, nên chỉ cần 5 người quay lưng là có thể đủ để đe dọa ghế của ông McCarthy, nếu tất cả phe Dân chủ bỏ phiếu chống lại ông.
Ông Gaetz và những thành viên cực hữu khác trong đảng Cộng hòa bực bội khi ông McCarthy dựa vào phiếu của phe Dân chủ để thông qua dự luật ngân sách tạm thời cuối tuần qua, nhằm ngăn nguy cơ chính phủ đóng cửa. Một nhóm gồm khoảng 20 nghị sĩ Cộng hòa, trong đó có ông Gaetz, trước đó “trói tay” ông McCarthy khi liên tục chặn dự luật.
Ông McCarthy cho rằng hành động của ông Gaetz là gây rối và tin rằng mình sẽ vượt qua. “Hãy làm đi”, ông McCarthy viết trên mạng xã hội X.
Gaetz là một trong hơn chục nghị sĩ Cộng hòa cực hữu đã liên tục bỏ phiếu cản trở nỗ lực của ông McCarthy để trở thành chủ tịch Hạ viện hồi tháng 1. Ông McCarthy cuối cùng cũng làm được sau 15 vòng bỏ phiếu.
Theo điều kiện để giành được chiến thắng đó, ông McCarthy đồng ý thay đổi quy định để cho phép bất kỳ thành viên nào cũng được kiến nghị loại bỏ chủ tịch Hạ viện, tạo tiền đề cho hành động lần này của ông Gaetz.
Trong lịch sử Mỹ chưa có chủ tịch Hạ viện đương nhiệm nào bị sa thải. Chủ tịch Hạ viện là người kế nhiệm tổng thống hàng thứ hai, sau phó tổng thống.
Chưa rõ phe Dân chủ có bỏ phiếu chống lại ông McCarthy hay không.
Ngày 2/10, nhiều nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện cho biết họ sẽ chờ ý kiến của lãnh đạo đảng Hakeem Jeffries.
Dự luật ngân sách tạm thời được thông qua cuối tuần qua không bao gồm khoản viện trợ 6 tỷ USD cho Ukraine, do vấp phải phản đối của nhóm cực hữu, trong đó có ông Gaetz.
Tại Hạ viện, ông Gaetz trước đó cáo buộc ông McCarthy có “thỏa thuận bí mật” với phe Dân chủ để thông qua khoản hỗ trợ cho Ukraine.
Ông McCarthy khẳng định không có kế hoạch bí mật nào cả và chính quyền của Tổng thống Joe Biden phải trình bày chi tiết cách sử dụng số tiền đó.
Hạ viện và Thượng viện Mỹ có thời gian đến ngày 17/11 để thông qua dự luật cho năm tài khóa hiện nay hoặc lại thông qua một biện pháp tạm thời nữa để ngăn tình trạng đóng cửa.
