"Đến Nhật mà chưa tắm Onsen coi như chưa tới Nhật nên khách sạn chúng tôi vô cùng vinh hạnh được phục vụ các bạn miễn phí tắm suối khoáng nóng. Tắm một lần da dẻ mịn màng, tắm hai lần bệnh tật tiêu tan, hy vọng tất cả các bạn nữ da dẻ mịn màng như em bé, các bạn nam khỏe mạnh như samurai”, vị giám đốc khách sạn 5 sao Higashiyama Grand ở thành phố Aizuwakamatsu của tỉnh Fukushima vui vẻ chào đón chúng tôi.
Sau ngày dài với nhiều hoạt động ở tỉnh Fukushima, làm việc nhóm để chuẩn bị cho Lễ tổng kết khóa học, cả đoàn chúng tôi khá mệt mỏi. Lời mời chào hấp dẫn của vị giám đốc khách sạn trước bữa tối khiến chúng tôi phấn chấn, háo hức. Vị giám đốc hướng dẫn chúng tôi cách mặc bộ Yukata - trang phục thường mặc trước khi tắm khỏa thân: “Bạn nhớ đặt vạt áo trái lên vạt phải (tránh đặt vạt áo ngược lại vì kiêng kỵ, chỉ dành cho người đã khuất), sau đó luồn dây đai phía dưới ngực và thắt nơ. Bạn đặc biệt ghi nhớ phải tắm sạch thân thể và không được mặc bất cứ thứ gì trên người khi bước xuống tắm khoáng nóng”. Chị Quỳnh Hương, cán bộ điều phối của Trung tâm Phát triển Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICE), lý giải thêm, vào suối tắm chung, bạn phải hoàn toàn khỏa thân và ngâm mình mà không được phép kỳ cọ thân thể bởi nếu làm trái quy định, bạn sẽ trở thành người vô cùng khiếm nhã.
Tôi khỏa thân tắm tập thể
Chúng tôi được phát mỗi người bộ Yukata và 2 chiếc khăn trắng, một chiếc nhỏ như khăn mặt dùng để quấn lên đầu khi ngâm mình, chiếc to hơn dùng lau người khi kết thúc. Thời điểm tắm khỏa thân tốt nhất là sau bữa tối nhưng do công việc của đoàn kết thúc rất khuya, khu suối khoáng đóng cửa, nên tôi phải đặt chuông dậy lúc 5 giờ sáng để thưởng thức cho được nghệ thuật tắm khỏa thân Onsen trước khi rời Nhật Bản. Khu tắm suối khoáng đặt ở tầng 3 khách sạn, kế bên sườn núi nơi miệng núi lửa đã ngưng hoạt động từ lâu. Toàn bộ khu tắm được lắp kính trong suốt để mọi người vừa ngâm mình vừa ngắm phong cảnh. Trời chưa sáng, một màu xanh coban bao trùm lấy chúng tôi, xa xa vách núi, những bông tuyết tung rối bời theo luồng gió đập vào khung cửa kính rồi lại bay đi.
 |
Khu dưỡng da trước và sau khi tắm khỏa thân. Ảnh: Phương Hiếu
Tôi vào khu thay đồ dành cho nữ và làm theo chỉ dẫn nhưng vẫn còn vô cùng bối rối bởi khu tắm Onsen được trang hoàng tiện nghi, lung linh như cung điện. Tôi được phép chụp vài hình ảnh ở khu trang điểm; ở phòng tiếp theo, người ta nghiêm cấm chụp ảnh. Toàn bộ khu tắm nữ lúc sáng sớm chỉ duy nhất tôi là người nước ngoài, tất cả là phụ nữ Nhật Bản. Khi còn mặc Yukata, chúng tôi cúi đầu chào nhau rồi làm các công việc chăm sóc thân thể trước khi ngâm mình. Tôi ngập ngừng nhìn những người phụ nữ Nhật cởi bộ Yukata và hoàn toàn khỏa thân bỗng thấy mình khiếm nhã nếu cứ đứng nhìn họ. Tôi bắt chước và khỏa thân đi theo họ.
Tại khu tẩy trang và dưỡng da là những bộ bàn trang điểm sạch sẽ, ngăn nắp với gương, lược, máy mát-xa gáy cùng toàn bộ mỹ phẩm cao cấp của Nhật, chiết xuất tự nhiên. Tôi tẩy da chết toàn thân rồi buộc tóc gọn gàng ra khu vực tắm tráng. Có khoảng 20 ô tắm liền kề, không ngăn vách được trang bị như khu trang điểm, cũng có ghế ngồi với gương lược, vòi tắm hoa sen và toàn bộ dầu gội, dưỡng tóc, sữa tắm cao cấp. Phía sau lưng tôi là bể tắm nước nóng hơn 40 độ C nghi ngút khói được đưa trực tiếp từ nguồn suối khoáng nóng nằm sâu trong lòng đất.
Tôi rón rén đặt chân xuống suối khoáng màu xanh lục êm ả. Oái, nước nóng quá khiến tôi nhảy cẫng lên. Mọi người nhìn tôi tủm tỉm cười nhưng không ai nói lời nào và quay đi để tôi được tự nhiên. Tôi mạnh dạn bước dần xuống, nhưng nước ngập đến đâu, da thịt tôi đỏ lựng đến đó. Tôi chỉ ngâm đến ngang ngực rồi lại trồi lên, ngồi ở mức nước ngang bụng vì không thể chịu được độ nóng của nước khoáng bơm trực tiếp như vậy.
Chỉ khoảng 15 phút ngâm mà cả người tôi đỏ như tôm luộc. Kỳ lạ thay, những chị em phụ nữ Nhật tắm chung với tôi da dẻ mỏng tang trắng trẻo thế kia nhưng họ không bị chín đỏ như tôi. Cả người tôi ngứa râm ran muốn gãi, muốn kỳ cọ cho bớt ngứa, nhưng tôi không dám vi phạm quy tắc, nên cứ ngồi im, buông tay chịu trận. Tuy nhiên, điều kỳ lạ là tôi hoàn toàn thư thái, bao nhiêu căng thẳng, mệt mỏi tan biến. Chuỗi 6 ngày với cương vị trưởng đoàn với nhiều hoạt động, di chuyển kín lịch trước đó như không tồn tại. Khu tôi đang ngâm mình được gọi là suối thảo dược, ngoài nước khoáng tự nhiên còn được ngâm thêm các vị thuốc từ tự nhiên giúp con người giải tỏa căng thẳng, tăng cường sức khỏe.
 |
Khu thư giãn sau khi tắm khoáng. Ảnh: Phương Hiếu
Bệnh cạnh suối thảo dược là bể tắm ngoài trời vô cùng thú vị. Khu tắm đó nhiệt độ nước nóng hơn nhiều. Phía trên hoàn toàn tự nhiên không mái che, tuyết rơi gặp hơi nước nóng liền tan biến. Những người ngâm chung với tôi khoảng 20 phút liền rời sang bể ngâm ngoài trời. Trên lạnh, dưới nóng, họ để chiếc khăn nhỏ trên đầu để giữ hơi ấm. Họ mỉm cười nhìn nhau mà không nói chuyện, thư giãn hoàn toàn trong không gian tĩnh lặng và ngắm tuyết rơi khi trời sáng dần lên. Do nước quá nóng và tôi không thể tiếp tục sự lúng túng, nên bước sang khu bể ngoài trời quan sát rồi trở lại khu trang điểm.
Sau một tiếng với nghệ thuật tắm Onsen, tôi mặc bộ Yukata và uống ly nước suối siêu lạnh. Những người bạn Nhật cho biết, tất cả người tắm Onsen xong đều uống nước lạnh giúp thanh lọc cơ thể và tăng cường sức đề kháng cho hệ hô hấp. Thời điểm tốt nhất để tắm Onsen là vào buổi tối trước khi đi ngủ, và buổi sáng sau khi tập thể dục.
Bắt núi lửa phục vụ con người
Nhật Bản có nhiều núi lửa còn hoạt động. Yếu tố thiên nhiên tưởng chừng khắc nghiệt đó lại tạo ra hơn 20.000 nguồn suối nước nóng. Những con suối tập trung ở vùng nông thôn, nơi có cảnh sắc thơ mộng và tĩnh lặng. Tuy nhiên, một suối ở Nhật chỉ được xem là Onsen khi đáp ứng tiêu chuẩn về nhiệt độ và khoáng chất. Tùy theo vùng, các suối nước nóng mang nhiều màu sắc như xanh lục, đỏ hồng…
Nguồn gốc tắm Onsen gắn liền với văn hóa lâu đời của người dân Nhật Bản. Thuở xưa, khi kết thúc mùa gặt lúa vất vả, nông dân tìm đến các suối khoáng nóng, mang theo thức ăn và thư giãn trong nước ấm để phục hồi sức khỏe. Cả nam và nữ đều thoáng trong chuyện khỏa thân tắm suối. Đó còn là cách giao tiếp đặc biệt trong văn hóa của người Nhật khi con người không còn phân biệt qua trang phục hằng ngày. Mọi rào cản về khoảng cách địa vị xã hội không tồn tại ở chốn Onsen.
 |
Tuyết phủ trắng thành phố Aizuwakamatsu. Ảnh: Cool Japan
Ngày nay, trước khi vào bể tắm, khách phải mặc trang phục Yukata và tắm theo khu vực dành riêng theo giới. Vì người Nhật không dùng tiếng Anh, đặc biệt tại các tỉnh thành thì chỉ có duy nhất tiếng Nhật nên khách phải để ý kỹ khu vực dành cho nam và nữ với biểu tượng hình vẽ, màu sắc chiếc rèm che. Phía dành cho nam có màu xanh dương, phía nữ có màu đỏ. Một nét khác biệt văn hóa Nhật Bản với các nước khác là màu đỏ tượng trưng cho phụ nữ, bởi họ được tôn trọng và mạnh mẽ. Dịp lễ Tình nhân (Valentine), phụ nữ Nhật chủ động tặng quà, tỏ tình, cầu hôn.
Tắm Onsen có tại tất cả các tỉnh thành trên đất nước Nhật. Tại nhiều nơi, giá vé vào khu suối khoáng thiên nhiên chỉ khoảng 200 - 400 yên (40 - 80 nghìn đồng), tương đương giá vé một chặng tàu điện.
